PSU Nedir, Ne İşe Yarar, Alırken Nelere Dikkat Etmeli?

En küçük bilgisayardan en büyük bilişim sistemine kadar bir bilgisayarın emek harcaması için lüzumlu pek oldukça değişik donanım birimi vardır. Bunlar içinde malum fakat nedense pek önemsenmeyen PSU kısaltması ile anılan güç deposu birimi ise düşündüğünüzden oldukça daha mühim. Zira öteki donanım birimleri olmadan bazı performans sorunları yaşarsınız fakat iyi bir PSU olmadan sistemin emek harcaması bile mümkün değil.

PSU güç deposu biriminin bilgisayara enerji verdiğini düşünebilirsiniz sadece bu doğru değildir. PSU yalnızca enerji akımını değiştirir ve sisteme uygun düzenlemeler yapar. Rahat şeklinde görünen bu işlev, sistemin devamlı en doğru enerji akımını almasını ve maksimum verimlilikte çalışmasını sağlar. Gelin PSU nedir, ne işe yarar şeklinde dört gözle beklenen sorulara yakından bakalım ve güç deposu birimi hakkında bilmenizde fayda olan bilgileri görelim.

PSU nedir, ne işe yarar, alırken nelere dikkat edilir? 

PSU nedir?

Power Supply Unit, özetlemek gerekirse PSU, Türkçesi ile güç deposu birimi; bilişim sistemlerinin eğer olmazsa olmaz donanımlarından bir tanesidir. Adı sebebiyle yanlış anlaşılmasına karşın sistemlere güç sağlamaz. PSU, AC olarak malum alternatif yüksek voltaj akımı alır ve DC olarak malum doğru akıma dönüştürür. Bu dönüşüm esnasında bilişim sistemine uygun olarak akım üstünde bazı düzenlemeler yaparak sistemin lüzumlu akım enerjisini almasını sağlar.

Günümüzde artık bilhassa kişisel bilgisayarlarda SMPS kısaltması ile anılan anahtarlamalı güç deposu kullanılmaktadır. Anahtarlamalı güç kaynakları hem oldukça daha verimli çalışır hem de birden oldukça voltaj girişine sahiptirler. SMPS sistemleri yardımıyla güç girişi değişimi sebebiyle voltaj kıymeti değişen değişik ülkelerde bile aynı sistem sorunsuz bir halde çalışır.

PSU ne işe yarar?

Elektrik sisteminin üretim noktasından evimizdeki prize kadar gelme hikayesi birazcık uzun olduğundan şimdilik onu bir kenara bırakalım. Sadece şunu bilelim, gelen bu akım direkt olarak kullanılmıyor ve biz bilincinde olmasak bile kullandığımız her aygıt bu akımı kendine bakılırsa düzenleyecek küçük ya da büyük sistemler kullanıyor.

Mevzu bilişim sistemleri olduğu süre ise devreye güç deposu birimi ya da anahtarlamalı güç deposu giriyor. Gelen alternatif akımı doğru akıma çevirmekle kalmıyor, hem de kullanılacağı sistem toleranslarına uygun olarak düzenliyor. Pek oldukça sistem esasen ya yanında bir PSU ile beraber gelir ya da içinde dahili olarak bir güç deposu birimi vardır. Fakat oldukça daha büyük sistemlerden bahsediyorsak PSU seçimini kendiniz yapmalısınız.

Bilgisayarım için kaç watt PSU almalıyım? 

İşte bu kim bilir asla temel bilgilerin olduğu bir yazıda yanıtını alamayacağınız bir sual. Zira bazı donanım birimleri genel olarak her sisteme uygun olabilir. Sadece güç deposu birimi asla genel tanımlara bakılırsa alınamaz. Kurduğunuz sistemi açın ve bakın. Tek tek birimler ne kadar enerji kullanıyor bunu görün ve toplam ihtiyaç duyulan enerji miktarını öngörün.

Sistem bileşenlerinin toplam 600V enerji ihtiyacı bulunduğunu düşünelim. Bu sistem için %50 verimlilikle çalışan 1200V bir güç deposu birimine ihtiyacınız var anlamına gelir. Bu şekilde bir PSU kullanırsanız ileriki zamanlarda sisteminize ekleyeceğiniz yeni bileşenler de sorunsuz çalışacaktır. Bundan dolayı yalnızca mevcud sisteminize bakılırsa değil, ileriki zamanlarda nasıl bir sisteme haiz olacağınızı da öngörerek bir PSU almalısınız. 

Elbet PSU markaları da bir o denli mühim. Bazı markaların, bazı donanımlar ile uyumlu çalmış olduğu malum bir gerçek. Bundan dolayı donanım üreticilerinden de bu mevzuda data alabilirsiniz. Günümüzde genel olarak 80 Plus, 80 Plus Bronze, 80 Plus Platinum, 80 Plus Silver, 80 Plus Platinum, 80 Plus Titanium şeklinde PSU modelleri tercih ediliyor. Bunlar minimum %80 verimlilikten adım atar ve %94 verimliliğe kadar artar. İhtiyacınız olan enerji miktarına ve normal olarak bütçenize bakılırsa bir seçim yapabilirsiniz. 

Birden oldukça PSU lüzumlu mi?

Kime bakılırsa neye bakılırsa diye sormak en doğru cevap olacaktır. Zira kullandığınız kişisel bir sisteminiz var ise kolaylıkla tek güç deposu birimi üstünden enerji akışı sağlayabilirsiniz. Sadece oldukça daha geniş bir sistemden bahsediyorsak birden fazla PSU aynı anda çalışmasa bile en azından devamlı bir yedeğe gerekseme duyulacaktır.

PoE kısaltması ile anılan ethernet üstünden güç isminde olan bir sistem daha var. Bu sistem, elektrik enerjisini herhangi bir priz olmadan ağ kabloları üstünden enerji akışı sağlıyor. UPS kısaltması ile anılan kesintisiz güç deposu isminde olan bir sistem daha var. Bu sistem, maksimum yedekle belirli bir süre kesintisiz emek verme garantisi veriyor. Çevrimiçi, çevrimdışı ve hat etkileşimli sistemler de gene güç akışının kesintisiz sürmesini sağlayacak alternatifler içinde. 

PSU alırken nelere dikkat etmeli? 

• Haiz olduğunuz donanımı tanıyın.
• İleride haiz olacağınız bileşenleri öngörün.
• Enerji ihtiyacınızın fazlasını düşünün.
• PSU modellerini iyi inceleyin.

Haiz olduğunuz donanımı tanıyın:

Bir güç deposu birimi almadan ilkin, haiz olduğunuz sistem donanımlarına hakim olmalısınız. Kendi başlarına ne kadar enerji gereksinimleri bulunduğunu ve bu ihtiyacın bir arada çalışırken ne kadar artacağını ya da azalacağını bilmelisiniz. Eğer bu mevzuda deneyiminiz yoksa donanım üreticileri ile iletişime geçerek lüzumlu detayları almanız mümkün.

İleride haiz olacağınız bileşenleri öngörün:

Haiz olduğunuz sistem donanımlarının gereksinim duyan enerjiyi bilmek ve buna uygun bir PSU seçmek doğru bir karar. Sadece ilerleyen zamanda yeni ve daha gelişmiş bileşenler alabileceğinizi ve bu bileşenlerin de fazladan enerji ihtiyacı olacağını ihmal etmeyin. Fazlaca daha yüksek enerji aktarımı meydana getiren bir güç  deposu birimi alarak oldukça daha uzun süre kullanabileceğiniz bir donanıma haiz olabilirsiniz.

Enerji ihtiyacınızın fazlasını düşünün:

Yukarıda verdiğimiz örneği hatırlayalım; 600V enerji gereksinim duyan bir sistem için 1200V PSU lüzumlu demiştik. Elbet bu durum PSU verimliliğine bakılırsa değişim izah edebilir sadece devamlı ihtiyacınız olandan oldukça daha yüksek enerji aktarımı meydana getiren bir PSU almaya çalışın. Hem bileşenleriniz geliştikçe hem de ihtimaller içinde akım değişikliklerinde bu şekilde bir PSU kullanmanın avantajlarını görmüş olacaksınız. 

PSU modellerini iyi inceleyin:

80 Plus, 80 Plus Bronze, 80 Plus Platinum, 80 Plus Silver, 80 Plus Platinum, 80 Plus Titanium şeklinde PSU modelleri yalnızca temel birimlerdir. Fazlaca daha fazlasını alışveriş sitelerinde bulmanız mümkün. Bazıları %94’e varan yüksek bir verimlilikle çalışır. Elbet verimlilik arttıkça fiyat da artar. Bundan dolayı acil etmeden tüm PSU modellerini inceleyin ve kullanıcı yorumlarını göz önünde bulundurun.

Bir bilgisayarın emek harcaması için lüzumlu eğer olmazsa olmaz güç deposu birimi PSU nedir, ne işe yarar şeklinde dört gözle beklenen soruları yanıtlayarak bu birim hakkında bilmenizde fayda olan detaylardan bahsettik. Mevzu hakkında düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.