Türkiye’nin suni zeka stratejisi açıklandı

Endüstri ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’nin 5 senelik dönemdeki suni zeka çalışmalarına yön verecek ilk ulusal suni zeka stratejisini açıkladı.

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanlığı ile Endüstri ve Teknoloji Bakanlığı tarafınca hazırlanan, Türkiye’nin 5 senelik dönemdeki suni zeka çalışmalarına yön verecek ilk “Ulusal Suni Zeka Stratejisi” Bilişim Vadisi’nde kamuoyuna tanıtıldı.

Endüstri ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, suni zeka alanındaki hedefleri gerçekleştirmede nitelikli insan kaynağının büyük ehemmiyet taşıdığını belirterek, “2025’te suni zeka alanındaki istihdamın minimum 50 bine ulaşmasını hedefliyoruz. Bu yüzden nitelikli insan kaynağının yetişmesi için fazlaca mühim tedbirler belirledik.” dedi.

Bakan Varank, Bilişim Vadisi’nde meydana gelen Ulusal Suni Zeka Stratejisi Tanıtım Programı’nda yapmış olduğu konuşmada, suni zeka teknolojilerinin uygulama alanlarının her geçen gün arttığını söylemiş oldu.

“5 yılda pazar büyüklüğü 2 katına çıkacak”

Varank, yakın gelecekte suni zekaya haiz teknolojilerin ekonomik ve toplumsal yaşamın olmazsa olmaz bir parçası olacağına işaret ederek, “2020’de dünya genelindeki suni zeka harcamaları ortalama 50 milyar dolar olarak tahmin ediliyor. Önümüzdeki 5 yılda bu teknolojilerin pazar büyüklüğü minimum 2 katına çıkacak. Suni zekanın 2030’a kadar küresel ekonomiye 13-16 trilyon dolar katkı yapması ve yüzde 13 civarında bir gelişme sağlaması planlanıyor. Doğal bu teknolojiler yaşamımıza daha yaygın bir halde girmesiyle bazı işlere ve hizmetlere duyulan gereksinimler da giderek azalacak.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.

Varank, Ulusal Suni Zeka Stratejisi ile Türkiye’nin suni zeka alanında strateji yayımlayan sayılı ülkeler içinde yerini aldığını belirterek, Endüstri ve Teknoloji Stratejisi’nde de yıkıcı teknolojilerin gelişimi için hususi başlıklar belirlediklerini anımsattı.

“İstihdamın 50 bine ulaşmasını hedefliyoruz”

Varank, stratejide iddialı fakat hayata geçirilebilir hedefler belirlediklerini vurgulayarak, şunları söylemiş oldu:

“2025’te suni zeka teknolojilerinin ulusal hasılamıza katkısını yüzde 5’e çıkarmayı hedefliyoruz. Ülkemizin internasyonal suni zeka endekslerinde ilk 20’de yer almasını amaçlıyoruz. Buna yönelik hamlelerimizi yapacağız. Kısa sürede küresel inovasyon endeksi neticeleri açıklanacak. Orada da son dönemde ciddi emek harcamalar yaptık, inşallah ülkemizin üst sıralara yükseldiğini görmüş olacağız. Bu hedefleri gerçekleştirebilmenin birinci şartı, suni zeka teknolojilerine yön verecek nitelikli insan kaynağına haiz olmaktan geçiyor. 2025’te bu alandaki istihdamın minimum 50 bine ulaşmasını hedefliyoruz. Bu yüzden nitelikli insan kaynağının yetişmesi için fazlaca mühim tedbirler belirledik. Bu mevzuda halihazırda birçok siyaset ve programı da uygulamaya devam ediyoruz. Stratejide belirlediğimiz tedbirlerle bu alandaki çabamızı daha da hızlandıracağız.”

Ülkedeki girişim ekosisteminin kısa sürede çıkardığı “unicorn”larla tüm dünyanın dikkatini çekmeyi başardığını vurgulayan Varank, “Suni Zeka Stratejimizde belirlenen tedbirlerle desteklerimizi daha da etkinleştireceğiz ve bu alanda da yeni ‘unicorn’lar çıkaracağız.” dedi.

“Kısa sürede proje teklif çağrısını duyuru edeceğiz”

Suni zeka ekosistemini harekete geçirecek bir katalizör görevi üstlenecek enstitü bünyesinde bir de “Sektörel Beraber Geliştirme Laboratuvarı” oluşturdukları bilgisini veren Varank, “Bu laboratuvarda, fazlaca paydaşlı suni zeka uygulamalarının geliştirilip kontrol edilebilmesi için altyapı ve veri alanları desteği imkanı getireceğiz. Bugün ilk kez sizlere bu laboratuvar ve Suni Zeka Enstitümüz bünyesinde uygulayacağımız yeni bir TEYDEB destek programından da anlatmak isterim. Bu destekle öncelikli olarak belirlediğimiz alanlarda şu demek oluyor ki akıllı üretim sistemleri, akıllı ziraat, akıllı finans ve iklim değişikliği alanlarında sanayinin gerekseme duyduğu suni zeka çözümlerinin ülkemizdeki teknoloji şirketleri ve üniversiteler tarafınca geliştirilmesini sağlayacağız. Yenilikçi bir modelde uygulanacak bu destek programıyla sanayicimizin suni zeka çözümlerine daha süratli ve etkin bir halde erişmesine olanak tanıyacağız. Her bir proje sonucunda elde edilmiş informasyon birikiminin ekosistemin öteki paydaşlarına yaygınlaştırılmasını sağlayacağız. Kısa sürede proje teklif çağrısını duyuru edeceğiz. Hususi sektörümüzün bu programı takip etmesini bilhassa tavsiye ediyorum.” dedi.

“6 stratejik önceliğimiz altında 24 amaç ve 119 tedbirimiz var”

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, yeni bir dönemin eşiğine gelindiğini belirterek, suni zekayla üretim süreçleri, meslekler, gündelik yaşam ve kurumsal yapıların yeni bir dönüşüm sürecine girdiğini söylemiş oldu. 11. Kalkınma Planı ve Cumhurbaşkanlığı Senelik Programları doğrultusunda hazırladıkları stratejinin odağına, 3 temel yetkinlik alanını aldıklarını aktaran Koç, bu tarz şeyleri kaliteli veri, ileri beceriler, teknik altyapı olarak sıraladı.

Kalkınma hedeflerinin temel taşlardan biri olacak bu dokümanın bir öteki hususi durumunun üst düzey suni zeka siyaset ve stratejileriyle eşgüdüm içinde hazırlanması bulunduğunu vurgulayan Koç, şunları kaydetti:

“Cumhurbaşkanlığı Bilim, Teknoloji ve Yenilik Politikaları Kurulunun hazırlamakta olduğu ‘Suni Zeka Teknoloji Yol Haritası da stratejimizin ana hatlarından oluşuyor. Sıhhatli bir suni zeka ekosistemi geliştirmenin yolu; kaliteli verinin, teknik altyapının ve ileri becerilerin doğru kullanılmasından geçiyor. Bu da sadece kurumsal kapasiteyi, koordinasyonu ve iş birliğini öncelemekle mümkün oluyor. Buradan hareketle belgemizin odağına ‘kurumsal yetkinlik’, ‘yönetişim’ ve ‘stratejik uyum’ maddelerini aldık. Suni zeka, deneyen, öğrenen ve kendisini devamlı olarak güncelleyen bir olgudur. Buradan hareketle stratejimizin temel özelliklerinden biri de keşfedici bir yaklaşıma haiz olmasıdır. Suni zekanın sosyoekonomik getirileri, yeni küresel rekabet alanları doğurmuş, suni zekanın küresel tesir alanını genişletmiştir. Ikimiz de suni zekayı etkili ve verimli kullanarak küresel rekabet gücümüzü çoğaltmak durumundayız. Nitekim 2025’te hedefimiz; suni zeka alanının ülkemizin Gayri Safi Yurt İçi Hasılasına yapmış olduğu katkıyı yüzde 5’e yükseltmektir.”

Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi Başkanı Ali Taha Koç, Türkiye’nin İlk Ulusal Suni Zeka Stratejisi’ne ilişkin, 2025 yılı itibarıyla suni zeka alanındaki istihdamı 50 bine çıkaracaklarını belirterek, “Bu alandaki lisansüstü mezun sayımız minimum 10 bin kişiye çıkacak. Internasyonal suni zeka endekslerinde de ilk 20 ülke arasına gireceğiz. Bunu da 84 milyon olarak hep beraber başaracağız.” dedi.

İş kollarının yanı sıra yatırımlar noktasında da bu trendi gördüklerini, bugün suni zeka alanındaki averaj yatırım tutarının, girişim başına 9 milyon dolar bulunduğunu aktaran Koç, “Kamu destekleri hakeza. Son 10 yıl içinde yalnızca TÜBİTAK tarafınca 1715 suni zeka projesine verilen destek tutarı 1,7 milyar lira. Bu da proje başına averaj 1 milyon değerinde destek demek oluyor.” ifadesini kullandı.

OECD, AB, G20 ve UNESCO tarafınca, suni zeka çalışmalarına yön verebilmek suretiyle etik ilkeler geliştirildiğine değinen Koç, “Türkiye olarak bu kuruluşların hazırladığı ‘Güvenilir ve Görevli Suni Zeka’ kıymet ve ilkelerinin paydaşıyız. Ulusal Suni Zeka Stratejimizin temelinde de bu anlayış yatıyor. Dokümanımızın vizyonunu ‘Müreffeh bir Türkiye için çevik ve sürdürülebilir suni zeka ekosistemiyle küresel ölçekte kıymet üretmek’ olarak belirledik. Bu vizyonu hayata geçirmek suretiyle 6 stratejik önceliğimiz altında 24 amaç ve 119 önlem var.” şeklinde konuştu.