Sokağa çıkma yasağı kimleri, hangi işyerlerini kapsamıyor? Ne vakit başlıyor?

Türkiye’de koronavirüs önlemleri kapsamında ‘tam kapanma süreci başlıyor’… İçişleri Bakanlığı, 81 ilin valiliğine tam kapanma genelgesi gönderdi. Genelgede, “Cumhurbaşkanlığı Kabinesi’nde alınan kararlar doğrultusunda; halihazırda uygulanmakta olan kısmi kapanma tedbirlerine yeni önlemler eklendikten sonra tam kapanma dönemine geçilecektir” denildi. Peki, tam kapanmada sokağa çıkma yasağı kimleri, hangi işyerlerini kapsamıyor? İşte İçişleri Bakanlığı’nın tam kapanma genelgesindeki detaylar:

SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI NE ZAMAN BAŞLIYOR?

Ilk olarak sokağa çıkma yasağı ne vakit başlıyor? Bakanlığın genelgesinde tam kapanmanın 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 19.00’dan itibaren 17 Mayıs 2021 Pazartesi günü saat 05.00’e kadar süreceği açıklandı.

Genelgede, şu ifadelere yer verildi:

Hafta içi hafta sonu ayrımı olmaksızın 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 19.00’da başlayıp 17 Mayıs 2021 Pazartesi günü saat 05.00’te bitecek şekilde tam zamanlı sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacaktır.

1.1- Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak günlerde üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması, sıhhat, ziraat ve orman faaliyetlerinin sürekliliğini sağlamak amacıyla Ek’te belirtilen bölgeler ve kişiler kısıtlamadan muaf tutulacaktır. Sokağa çıkma kısıtlamasına yönelik tanınan muafiyetler, 14.12.2020 tarih ve 20799 sayılı genelgemizde açıkça belirtildiği şekilde muafiyet sebebi ve buna bağlı olarak vakit ve güzergâh ile sınırı olan olup, aksi durumlar muafiyetlerin kötüye kullanımı olarak görülerek yönetimsel/adli yaptırımlara mevzu edilecektir.

BAKKAL, MARKET, MANAV, KASAP…

1.2- Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu günlerde bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi ve tatlıcılar 10.00-17.00 saatleri içinde etkinlik gösterebilecek, yurttaşlarımız mecburi ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırı olan olmak ve vasıta kullanmamak şartıyla (engelli yurttaşlarımız hariç) ikametlerine en yakın bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi ve tatlıcılara gidip gelebilecektir.

Aynı saatler içinde bakkal, market, manav, kasap, kuruyemişçi, tatlıcılar ve online sipariş firmaları evlere/adrese servis şeklinde de satış yapabileceklerdir.

ZİNCİR MARKETLER PAZAR GÜNÜ KAPALI

Yukarıda belirtilen uygulama zincir ve süper marketler için haftanın altı günü geçerli olacak, zincir marketler pazar günleri kapalı kalacaktır.

1.3- Sokağa çıkma kısıtlamasının olduğu günlerde yeme-içme bölgeleri (restoran, lokanta, kafeterya, pastane şeklinde bölgeler) bir tek paket servis şeklinde etkinlik gösterebileceklerdir.

Yeme-içme bölgeleri ile online yiyecek sipariş firmaları Ramazan ayı sonuna denk gelen 13 Mayıs 2021 Perşembe gününe kadar 24 saat esasına bakılırsa paket servis yapabilecektir. Yeme-içme bölgeleri ile online yiyecek sipariş firmaları Ramazan ayının sona ermesiyle beraber saat 01.00’e kadar paket servis yapabilecektir.

1.4- Tam kapanma döneminde ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/yada unlu mamul ruhsatlı iş bölgeleri ile bu iş yerlerinin bir tek ekmek satan bayileri açık olacaktır (Bu iş yerlerinde bir tek ekmek ve unlu mamul satışı yapılabilir.). Yurttaşlarımız ekmek ve unlu mamul ihtiyaçlarının karşılanması ile sınırı olan olmak ve vasıta kullanmamak şartıyla (engelli yurttaşlarımız hariç) ikametlerine adım atma mesafesinde olan fırına gidip gelebileceklerdir.

Fırın ve unlu mamul ruhsatlı iş yerlerine ilişkin ekmek dağıtım araçlarıyla bir tek market ve bakkallara ekmek servisi yapılabilecek, sokak aralarında kesinlikle satış yapılmayacaktır.

1.5- Sokağa çıkma kısıtlaması esnasında yukarıda belirtilen temel besin, ilaç ve temizlik ürünlerinin satılmış olduğu bölgeler ile üretim, imalat, tedarik ve lojistik zincirlerinin aksamaması amacıyla muafiyet kapsamında bulunan iş bölgeleri haricinde tüm ticari işletme, iş yeri ve/yada ofisler kapalı olacak olup uzaktan emek harcama haricinde karşı karşıya hizmet verilmeyecektir.

1.6- Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak olan dönemde konaklama tesislerinde rezervasyonunun bulunması yurttaşlarımız açısından sokağa çıkma ve/yada şehirler arası gezi kısıtlamasından muafiyet sağlamayacak olup bu zamanda konaklama tesisleri bir tek mecburi durumlara bağlı olarak gezi izin belgesi alan kişilere hizmet verebileceklerdir.

1.7- Yabancılara yönelik sokağa çıkma kısıtlamasına dair muafiyet bir tek gezinsel faaliyetler kapsamında geçici/kısa bir süre için devletimizde bulunan yabancıları kapsamakta olup; ikamet izinliler, geçici koruma statüsündekiler yada internasyonal koruma müracaat ve statü sahipleri dahil olmak suretiyle gezinsel faaliyetler kapsamı haricinde devletimizde bulunan yabancılar sokağa çıkma kısıtlamalarına tabidirler.

1.8- Tam kapanma sürecinde kendi gereksinimlerini karşılayamayacak durumdaki ileri yaş gruplarındaki yada ağır hastalığı olan yurttaşlarımızın 112, 155 ve 156 numaraları üstünden bildirdikleri temel gereksinimleri VEFA Toplumsal Destek Gruplarınca karşılanacak olup, bu mevzuda gerek personel görevlendirilmesi gerekse ihtiyaçların bir an evvel giderilmesi bakımından lüzumlu tedbirler Valiler ve Kaymakamlar tarafınca alınacaktır.

SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI KİMLERİ, HANGİ İŞYERLERİNİ KAPSAMIYOR?

Peki, sokağa çıkma yasağı kimleri kapsamıyor? Sokağa çıkma engellemelerinin uygulanacağı günlerde kural dışı kapsamında bulunduğunu belgelemek suretiyle ve muafiyet sebebi/güzergahı ile sınırı olan olmak suretiyle şu kişiler ve bölgeler muaf tutulacak.

1. TBMM üyeleri ve çalışanları,
2. Kamu düzeni ve güvenliğinin sağlanmasında görevli olanlar (hususi güvenlik görevlileri dâhil),
3. Mecburi kamu hizmetlerinin sürdürülmesi için lüzumlu kamu kurum ve kuruluşları ile işletmeler (Havalimanları, limanlar, sınır kapıları, gümrükler, karayolları, huzurevleri, yaşlı bakım evleri, rehabilitasyon merkezleri, PTT vb.), buralarda çalışanlar ile ibadethanelerdeki din görevlileri, Acil Davet Merkezleri, Vefa Toplumsal Destek Birimleri, İl/İlçe Salgın Denetim Merkezleri, Göç İdaresi, Kızılay, AFAD ve afet kapsamındaki faaliyetlerde görevli olanlar ve gönüllü olarak vazife verilenler, cemevlerinin dede ve görevlileri,
4. Kamu ve hususi sıhhat kurum ve kuruluşları, eczaneler, baytar klinikleri ve hayvan hastaneleri ile buralarda çalışanlar, hekimler ve baytar hekimler,
5. Mecburi sıhhat randevusu olanlar (Kızılay’a yapılacak kan ve plazma bağışları dahil),
6. İlaç, tıbbi aygıt, tıbbi maske ve dezenfektan üretimi, nakliyesi ve satışına ilişkin etkinlik yürüten iş bölgeleri ile buralarda çalışanlar,
7. Üretim ve imalat tesisleri ile inşaat faaliyetleri ve bu yerlerde çalışanlar,
8. Bitkisel ve hayvansal ürünlerin üretimi, sulanması, işlenmesi, ilaçlanması, hasadı, pazarlanması ve nakliyesinde çalışanlar,
9. Tarımsal üretime ilişkin zirai ilaç, tohum, fide, gübre vb. ürünlerin satışı meydana getirilen iş bölgeleri ve buralarda çalışanlar,
10. Yurt içi ve dışı taşımacılık (ihracat/ithalat/transit geçişler dâhil) ve lojistiğini meydana getiren firmalar ve bunların çalışanları,
11. Ürün ve/yada malzemelerin nakliyesinde ya da lojistiğinde (kargo dahil), yurt içi ve yurt dışı taşımacılık, depolama ve ilgili faaliyetler kapsamında görevli olanlar,
12. Oteller ve konaklama bölgeleri ile buralarda çalışanlar,
13. Sokak hayvanlarını besleyecek olanlar, hayvan barınakları/çiftlikleri/bakım merkezlerinin görevlileri/gönüllü çalışanları ve 7486 sayılı Genelgemizle oluşturulan Hayvan Besleme Grubu üyeleri,
14. İkametinin önü ile sınırı olan olmak kaydıyla evcil hayvanlarının mecburi ihtiyacını karşılamak suretiyle dışarı çıkanlar,
15. Gazete, mecmua, radyo, tv ve web medya kuruluşları, medya takip merkezleri, gazete basım matbaaları, bu yerlerde çalışanlar ile gazete dağıtıcıları,
16. Akaryakıt istasyonları, lastik tamircileri ve buralarda çalışanlar,
17. Sebze/meyve ve su ürünleri toptancı halleri ile buralarda çalışanlar,
18. Ekmek üretiminin yapıldığı fırın ve/yada unlu mamul ruhsatlı iş bölgeleri, üretilen ekmeğin dağıtımında görevli olan araçlar ile buralarda çalışanlar,
19. Cenaze defin işlemlerinde görevli olanlar (din görevlileri, hastane ve belediye görevlileri vb.) ile birinci aşama yakınlarının cenazelerine katılacak olanlar,
20. Doğalgaz, elektrik, petrol sektöründe stratejik olarak etkinlik gösteren büyük tesis ve işletmeler (rafineri ve petrokimya tesisleri ile termik ve doğalgaz çevrim santralleri şeklinde) ile bu yerlerde çalışanlar,
21. Elektrik, su, doğalgaz, telekomünikasyon vb. kesintiye uğramaması ihtiyaç duyulan iletim ve altyapı sistemlerinin sürdürülmesi ve arızalarının giderilmesinde görevli olanlar ile servis hizmeti vermek suretiyle görevde olduklarını belgelemek şartı ile teknik servis çalışanları,
22. Kargo, su, gazete ve mutfak tüpü dağıtım şirketleri ve çalışanları,
23. Yerel idarelerin toplu taşıma, temizlik, katı atık, su ve kanalizasyon, karla savaşım, ilaçlama, itfaiye ve mezarlık hizmetlerini yürütmek suretiyle çalışacak mensubu,
24. Kent içi toplu ulaşım araçlarının (metrobüs, metro, otobüs, dolmuş, taksi vb.) sürücü ve görevlileri,
25. Yurt, barıncak, şantiye vb. toplu yerlerde kalanların gereksinim duyacağı temel ihtiyaçların karşılanmasında görevli olanlar,
26. İş sağlığı ve güvenliği ile iş yerlerinin güvenliğini sağlamak amacıyla iş yerlerinde bulunması lüzumlu olan çalışanlar (iş yeri hekimi, güvenlik görevlisi, bekçi vb.),
27. Otizm, ağır mental retardasyon, down sendromu şeklinde “Hususi Gereksinimi” olanlar ile bunların veli/vasi yada refakatçileri,
28. Mahkeme sonucu çerçevesinde evlatları ile kişisel münasebet tesis edecekler (mahkeme kararını ibraz etmeleri şartı ile),
29. Yurt içi ve yurt dışı yarışma ve kamplara katılacak olan ulusal sporcular ile seyircisiz oynanabilecek ustalaşmış spor müsabakalarındaki sporcu, yönetici ve öteki görevliler,
30. Bankalar başta olmak suretiyle yurt çapında yaygın hizmet ağı olan kurum, müessese ve işletmelerin data işlem merkezleri ile çalışanları (asgari sayıda olmak kaydıyla),
31. ÖSYM tarafınca duyuru edilmiş merkezi sınavlara katılacağını belgeleyenler (bu kişilerin yanlarında bulunan eş, kardeş, anne yada babadan bir refakatçi) ile imtihan görevlileri,
32. İl/İlçe Umumi Hıfzıssıhha Kurullarınca izin verilen, şehirler arası karayolları kenarında bulunan dinleme tesislerinde yer edinen yeme-içme bölgeleri ve buralarda çalışanlar,
33. Mecburi müdafi/vekil, duruşma, ifade şeklinde yargısal görevlerin icrasıyla sınırı olan kalmak kaydıyla avukatlar,
34. Dava ve icra takiplerine ilişkin yapılacak mecburi iş ve işlemler için adliyelere gitmesi ihtiyaç duyulan taraf yada vekilleri (avukat) ile mezat salonlarına gidecek ilgililer,
35. Vasıta muayene istasyonları ve buralarda çalışan personel ile vasıta muayene randevusu bulunan taşıt sahipleri,
36. Ulusal Eğitim Bakanlığı EBA LİSE TV MTAL ve EBA platformunda yayınlanmak suretiyle Bakanlığa bağlı mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarında emekleri devam eden uzaktan eğitim video çekimi, kurgu ve montaj faaliyetlerini yürütmekte olan ya da söz mevzusu çalışmaların koordinasyonunu elde eden personel,
37. Ustalaşmış site yöneticileri ile apartman/site yönetimince düzenlenen görevli olduklarına dair belgeyi ibraz etmek ve ikametleriyle görevli oldukları apartman yada sitelere gidiş-geliş güzergâhıyla sınırı olan olmak kaydıyla apartman ve sitelerin temizlik, ısınma vb. işlerini yerine getiren görevliler,

38. İş yerinde bulunan hayvanların günlük bakım ve beslenmelerini yapabilmek için ikamet ile iş yeri arasındaki güzergâh ile sınırı olan olmak kaydıyla evcil hayvan satışı meydana getiren iş yerlerinin sahipleri ve çalışanları,
39. Bir tek yarış atlarının bakım ve beslenmelerini ve yarışlara hazırlık antrenmanlarını yapmak ve ikamet ile yarış ya da antrenman alanı arasındaki güzergâhla sınırı olan kalmak kaydıyla at sahipleri, antrenörler, seyisler ve öteki çalışanlar,
40. Bir tek ilaçlama faaliyetleri için mecburi olan güzergâhlarda kalmak ve bu durumu belgelemek kaydıyla iş yerlerinin haşere ve öteki zararı olan böceklere karşı ilaçlamasını meydana getiren firmalarda görevli olanlar,
41. Muafiyet nedenine bağlı olmak ve ikametlerinden iş yerlerine gidiş/gelişleri ile sınırı olan olmak kaydıyla özgür muhasebeciler, özgür muhasebeci mali müşavirler, yeminli mali müşavirler ile çalışanları,
42. 10.00-16.00 saatleri içinde sayıları banka yönetimlerince belirlenecek şekilde sınırı olan sayıda şube ve personel ile hizmet verecek olan banka şubeleri ile çalışanları,
43. Nöbetçi noterler ile buralarda çalışanlar.

SEYAHAT KISITLAMASININ DETAYLARI NE?

Sokağa çıkma kısıtlaması uygulanacak olan 29 Nisan 2021 Perşembe günü saat 19.00’dan 17 Mayıs 2021 Pazartesi günü saat 05.00’e kadar yurttaşlarımızın şehirler arası seyahatlerine mecburi haller haricinde izin verilmeyecektir.

2.1- Şehirler arası gezi kısıtlamasının istisnaları;

Mecburi bir kamusal görevin ifası kapsamında ilgili Bakanlık ya da kamu kurum yada kuruluşu tarafınca göreve getirilmiş olan kamu görevlileri (müfettiş, denetmen vb.) kurum kimlik kartı ile beraber vazife belgesini ibraz etmek kaydıyla bu hükümden muaf tutulacaktır.

Kendisi yada eşinin, vefat eden birinci aşama yakınının ya da kardeşinin cenazesine katılmak için yada cenaze nakil işlemine refakat etmek amacıyla herhangi bir cenaze yakınının e-Devlet kapısındaki İçişleri Bakanlığına ilişkin e-BAŞVURU yada ALO 199 sistemleri üstünden yapacakları başvurular (yanında akraba konumundaki 9 kişiye kadar bildirimde bulunabilecektir) sistem tarafınca zaman kaybetmeksizin otomatikman onaylanarak cenaze yakınlarına lüzumlu gezi izin belgesi oluşturulacaktır.

Cenaze nakil ve defin işlemleri kapsamında müracaat meydana getirecek yurttaşlarımızdan herhangi bir belge ibrazı istenilmeyecek olup Sıhhat Bakanlığı ile sağlanan entegrasyon üstünden lüzumlu sorgulama gezi izin belgesi düzenlenmeden ilkin otomatikman yapılacaktır.

2.2- Mecburi Hal Sayılacak Durumlar;

• Tedavi olduğu hastaneden taburcu olup aslolan ikametine dönmek isteyen, tabip raporu ile sevk olan ve/yada daha evvelde alınmış tabip randevusu/kontrolü olan,
• Kendisi yada eşinin, hastanede tedavi gören birinci aşama yakınına ya da kardeşine refakat edecek olan (en fazla 2 şahıs),
• Bulunmuş olduğu şehre son 5 gün içinde gelmiş olmakla birlikte duracak yeri olmayıp ikamet ettikleri yerleşim yerlerine dönmek isteyen (5 gün içinde geldiğini seyahat bileti, geldiği vasıta plakası, seyahatini gösteren başkaca belge, data ile ibraz edenler),
• ÖSYM tarafınca duyuru edilmiş merkezi sınavlara katılacak olan,
• Askerlik hizmetini tamamlayarak yerleşim yerlerine dönmek isteyen,
• Hususi yada kamudan günlü sözleşmeye çağrı yazısı olan,
• Ceza infaz kurumlarından salıverilen, Kişilerin mecburi hali bulunmuş olduğu kabul edilecektir.

2.3- Yurttaşlarımız, yukarıda belirtilen mecburi hallerin varlığı halinde bu durumu belgelendirmek kaydıyla; e-devlet üstünden İçişleri Bakanlığına ilişkin E-BAŞVURU ve ALO 199 sistemleri üstünden Valilik/Kaymakamlık bünyesinde oluşturulan Gezi İzin Kurullarından izin almak kaydıyla gezi edebileceklerdir. Gezi İzin Belgesi verilen kişiler gezi süreleri süresince sokağa çıkma kısıtlamasından muaf olacaktır.

2.4- Tam kapanma sürecinde gezi izin taleplerinde yaşanabilecek artış göz önünde bulundurularak Vali ve Kaymakamlarımızca kafi sayıda personel görevlendirilmesi başta olmak suretiyle gezi izin taleplerinin süratli bir halde değerlendirilerek karara bağlanabilmesi için her türlü önlem alınacaktır.

2.5- Belirtilen dönem içinde tayyare, tren, vapur yada otobüs şeklinde toplu ulaşım aracıyla gezi edecek kişilere biletleme işlemi yapılmadan ilkin kesinlikle gezi izin belgesinin olup olmadığı denetim edilecek, geçerli bir gezi izninin bulunması halinde biletleme işlemi gerçekleştirilecektir.

Tayyare, tren, vapur yada otobüs şeklinde toplu taşıma araçlarıyla yapılacak seferlerde yolcuların araçlara kabulü öncesinde HES kodu sorgulaması muhakkak yapılacak ve tanılı/temaslı şeklinde sakıncalı bir durumun olmaması halinde araca alınacaktır.

2.6- Şehirler arası etkinlik gösteren toplu taşıma araçları (tayyare hariç); vasıta ruhsatında belirtilen yolcu taşıma kapasitesinin %50’si oranında yolcu kabul edebilecekler ve vasıta içindeki yolcuların oturma şekli yolcuların birbirleriyle temasını engelleyecek (1 dolu 1 boş) şekilde olacaktır.

KAMU PERSONELİ NASIL ÇALIŞACAK?

3. Tam kapanma sürecinde sıhhat, güvenlik, acil davet şeklinde eleştiri vazife alanları hariç olmak suretiyle kamu kurum ve kurumlarında hizmetlerin sürdürülebilmesi için lüzumlu olan asgari personel seviyesine düşülecek (asgari personel seviyesi toplam personel sayısının % 50’sini aşmayacak seviyede) şekilde uzaktan yada dönüşümlü çalışmaya geçilecektir.

Bu zamanda;

Uzaktan ve dönüşümlü çalışmaya doğal olarak kamu mensubu, herhangi bir hususi muafiyete haiz olmamaları sebebiyle öteki yurttaşlarımızın doğal olarak olduğu esaslar haricinde ikametlerinden ayrılmayacaklardır. Kamu kurum ve kurumlarının hizmet binalarında/yerlerinde vazife alacak kamu mensubu için yetkili yönetici tarafınca bu durumu ortaya koyan vazife belgesi düzenlenecek ve görevli olduğu vakit dilimi içinde ikameti ile iş yeri arasındaki güzergahla sınırı olan şekilde muafiyete doğal olarak olacaktır.

4. İller arası hareketliliğin mecburi olduğu mevsimlik ziraat işçileri, hayvancılık ve arıcılık faaliyetlerinde salgınla savaşım koşullarına uygun hareket edilebilmesi için Ziraat ve Orman Bakanlığının koordinasyonunda valilikler tarafınca lüzumlu tedbirler eş zamanlı olarak alınacak, bu bağlamda mevsimlik ziraat işçilerinin iller arası hareketliliği ile konaklayacakları alanlarda alınacak tedbirler ve iller arası hayvancılık ve arıcılık faaliyetleri mevzusunda Bakanlığımızca yeni bir Genelge yayımlanıncaya kadar 03.04.2020 tarih ve 6202 sayılı Genelgemizde belirlenen esaslara bakılırsa hareket edilecektir.

SİTE YÖNETİMLERİNE SORUMLULUK VERİLECEK

5. Tam gün uygulanacak sokağa çıkma kısıtlaması tedbirinin konut sitelerinde de uygulanmasını temin etmek amacıyla site yönetimlerine mesuliyet verilecek, site içinde izinsiz şekilde dışarı çıkan kişilerin (bilhassa evlatların ve gençlerin) ikametlerine dönmeleri mevzusunda uyarılmaları sağlanacaktır.

6. Sokağa çıkma süresi süresince sokak hayvanlarının beslenmelerine hususi ehemmiyet verilecek, bu kapsamda Vali/Kaymakamlar tarafınca mahalli yönetimler, ilgili kamu kurum ve kuruluşları ile lüzumlu koordinasyon tesis edilerek sokak hayvanlarının beslenmeleri için lüzumlu tedbirler alınacak, bu amaçla başta hayvan barınakları olmak suretiyle park, bahçe, orman şeklinde sokak hayvanlarının organik yaşam alanlarına tertipli olarak mama, yem, yiyecek ve su bırakılması sağlanacaktır.