Firmalar çalışanlardan girişimci çıkarıyor – HAKANSEYHAN

Bankalardan holdinglere kadar artık bir oldukça kurum, şirket içinde start up ruhunu canlandırmak, sürdürülebilirliği sağlamak için kurum içi girişimcilik merkezleri kurmaya başladı. Yenilikçi fikirlerini gönüllülük esasında hayata geçiren çalışanlar, şirketlere yenilik getirecek start up fikirlerini uygulama fırsatı buluyor.

14-27 Kasım 2021 tarihindeki sayıdan

Marka olarak fark yaratmanın en mühim yollarından birinin şirket içinde kurum içi girişimciliğinin geliştirilmesi olduğu artık tüm kesimler tarafınca kabul edilen bir gerçek haline gelmiş durumda.

Zira dünyadaki hızla değişen dinamiklere uyum sağlamak için çalışanların fikir yapısını değiştirerek şirket içi girişimcilik ruhunu yaşatmak ehemmiyet taşıyor. Gerek holdingler gerek bankalar son yıllarda girişimciliği ve inovasyonu geliştirmek için kendi bünyelerinde merkezler kurmaya başladı.

Görsele tıklayın.

Bu merkezlerde fikirlerini hayata geçirmek isteyen birçok çalışan bir araya geliyor. Yenilikçi fikirlerini gönüllük esasında hayata geçiren çalışanlar, şirketlere yenilik getirecek start up fikirlerini uygulama fırsatı buluyor.

Firmalar çalışanlarının geliştirdiği, markaya ve sektöre uygun fikirleri projelendirerek ticari ürüne, hizmete ya da iş yapış şekline dönüştürebiliyor. Bu da çalışanlar içinde değişik yenilikçi seslerin duyulmasına ve motivasyonun artmasına destek oluyor. Çalışanlar kendilerini firmanın dönüştürücü gücü olduklarının farkına varıyor.

Bununla beraber hem verimlilik hem kârlılık hem de çalışanlar arası yazışma ve iş birliği artıyor. Çalışanlar kendilerini kurumun bir parçası olarak hissederken bu da sürdürülebilir büyümeyi bununla beraber getiriyor. Haberimizde 11 kurumun, çalışanları için geliştirdikleri kurum içi girişimcilik programları araştırdık.

KOÇLUK DESTEĞİ

TEB’de inovasyonu destekleyen uygulamaların başlangıcında Kurum İçi Girişimcilik Programı geliyor. TEB İnsan Kaynakları Genel Müdür Yardımcısı Bade Sipa-hioğlu Işık, eğitim programları, mentorluk ve koçluk desteği sağladıklarını belirtiyor.

Program kapsamında düzenlenen 48 saatlik TEB Hackathon’larında TEB’li-ler, hususi mentorlar, dış girişimciler, mevzusunda uzman yenilikçi ve yaratıcı çalışanlarla dinamik bir ortamda buluşuyor ve birbirinden beslenerek yenilikçi, ürün ve hizmetler tasarlıyorlar.

2014 yılından bu yana bin 500’e yakın TEB’li inovatif projeleriyle yada projelerde etken rol alarak sürece dâhil oldular. Işık, platformlaşma, veri odaklılık, çevresel ve toplumsal tesir alanlarındaki projelere odaklanacaklarını vurguluyor.

YÜZDE 25 ORTAK OLUYOR

Sıkıntılı Grubu Akıllı Yaşam 2030 vizyonu ile kurum içi girişimcilik programı Parlak Bi’Düşünce’i 2019 senesinde hayata geçirdi. Parlak Bi’Düşünce programında çalışanlardan gelen fikirler toplanıyor. Sonrasında bu fikirler çevresinde birleşen takımlar kuruluyor.

Takımlara süreç süresince eğitim ve mentorluklar dahil olmak suretiyle birçok destek veriliyor. Ortalama sekiz aylık emek harcamadan sonrasında seçilen takımlar Sıkıntılı Tüm ortaklık’den yatırım alarak bağımsız birer start up olarak çalışmaya başlıyorlar. Seçilemeyen fakat sürece katılanlar da Sıkıntılı Grubu içinde inovasyon elçisi olarak vazife yapıyor.

Vestel Ventures Genel Müdürü Metin Salt, “Yatırım almaya hak kazanan takımlar, Sıkıntılı Tüm ortaklık’in yüzde 25 ortaklığında birer start up olarak etkinlik göstermeye başlıyorlar ve Sıkıntılı Tüm ortaklık’den hukuk, muhasebe, insan kaynakları, finans, yazışma benzer biçimde başlıklarda destek alıyorlar” diye konuşuyor.

İNOVASYON EĞİTİM PROGRAMLARI

Yapı Kredi, banka içinde pek oldukça inovatif projeyi hayata geçirdi. İnovasyona ilgi duyan değişik bakış açısına haiz çalışanlarına hususi ‘İnovasyon Eğitim Programları’ düzenledi. Bu eğitime katılan çalışanlar, bir girişimcinin kendi işini kurarken ne tür detayları ihtiyacı olduğu mevzusunda data edinme ve bu detayları uygulama şansı da yakaladılar.

Dijital ve mobil ödemeler, veri analitiği, suni zeka, açık bankacılık, platform bankacılığı, sürdürülebilirlik uygulamaları, dijital pazarlama ve reklam teknolojilerine yoğunlaştıklarım belirten Yapı Kredi Genel Müdür Yardımcısı Yakup Doğan, “Hem müşterilerimiz hem bankamız açısından maliyetlerin azaltılması, rekabet pozitif yanları sağlayacak yeni ürünlerin ve hizmetlerin geliştirilmesi ya da ürünlerde rekabet pozitif yanları sağlayacak dönüşümleri içerecek projeleri kabul etmeye devam edeceğiz” diyor.

TAŞIMACILIK VE ULAŞIMA ODAKLANDI

Kurum içi girişimciliği ‘Düşünce Küpü İnovasyon Programı’ ile destekleyen Otokoç Otomotiv, pilot uygulamada pozitif netice veren fikirleri ticarileştiriyor. Bu kapsamda start up’larla da iş birliği yapılıyor.

İnovasyon alanlarını, bilhassa taşımacılık ve ulaşım alanında platformlar oluşturmak, tüm ulaşım modelleri ve akıllı kent uygulamaları ile entegrasyon ve hizmet çeşitliliğinin artırılması olarak belirlediklerini ifade eden Otokoç Otomotiv Teknoloji ve Strateji Direktörü Dr. Erdal Kemikli, şu şekilde devam ediyor:

“2015 yılından bu yana 300’ün üstünde çalışanımıza yalın girişim metodolojisi eğitimi sağlandı.100’ün üstünde kurum içi girişimcimize de hızlandırma sürecinde her hafta, pilot proje aşamasında da aylık periyotlarda mentorluk desteği verildi. Şirket içi girişimciliği destekleyerek kurum kültürünü de girişimci ruh ile tekrardan şekillendirmeyi hedefliyoruz.”

EKOLOJİK FİKİRLERE DESTEK

Mercedes – Benz Türk ise gönüllü bir ekiple Koza Merkezi’ni kurdu. Koza Merkezi, her yıl hiyerarşiden bağımsız yenilikçi ve sürdürülebilir fikirlerin hayata geçmesine ev sahipliği yapıyor. Merkezde her yıl binlerce çalışanın dahil olduğu ‘Düşünce Haftaları’ gerçekleştiriyor. Yenilikçilik, sürdürülebilirlik ve dijitalleşme mevzularında çeşitli emekler hayata geçiriliyor.

Üç yıl içinde toplam 220 düşünce sahibinin merkeze başvurduğunu söyleyen Mercedes-Benz Türk 2. El Otobüs & Kamyon Satış Direktörü & Mercedes-Benz Koza Merkezi Direktörü Didem Daphne Özensel, “Koza Merkezi’ne gelen yenilenebilir enerji kullanma, su kullanımını azaltma, atık oluşumunu azaltma ve geri dönüşüm oranını arttırmak adına ekolojik fikirleri kuruluşumuzdan beri destekliyor ve hayata geçiriyoruz.

En iyi projeler arasına giren uygulamalar için hesaplanabilir getirileri kapsamında belirlenen matrislere nazaran ödüllendirme programı da uygulanıyor” diye konuşuyor.

‘AŞ KENDİNİ’

Akbank’ın inovasyon merkezi Akbank LAB, 2016 yılından bu yana girişimcilik ekosistemine ve kurum içi inovasyon kültürüne katkı sağlıyor. İnovasyon kültürünü destekleyen programların başlangıcında gelen ‘Aş Kendini’ kurum içi girişimcilik yarışması, kurumdaki girişimcilik ruhunu canlı tutuyor.

Program yardımıyla hem yeni fikirler hayata geçiriliyor hem de çalışanların yetkinlikleri geliştiriliyor. Akbank Strateji ve İnovasyon Bölüm Başkanı Burcu Küçükünal, “Bankanın stratejik odak alanları ve fikrin özgünlüğü, uygulanabilirliği ve katmış olduğu değere nazaran değerlendirilen takımlardan dereceye giren ilk üçü büyük ödülün sahibi oluyorlar.

Bunlara ek olarak katılımcılar sürecin her aşamasında birçok yönetici ve girişimciden mentorluk alma, fikirlerini yöneticilerle paylaşma fırsatı yakalıyor” diyor.

KURUM DIŞINA DA AÇILACAK

Doğuş Tüm ortaklık iştiraki olan Doğuş Yeni Girişimler ve Projeleri A.Ş. adı altında hizmet veren Kurum İçi Girişimcilik Programı InvenDO, 2016 yılından bu yana 150’ye yakın çalışanına kurum içi girişimciliği deneyimleme fırsatı sağlamış oldu. 41 proje fikrinin ise yatırım komitesi sunumları gerçekleştirildi ve bu projeler arasından seçilen 13 proje de pilot bütçe almaya hak kazanarak kuluçka dönemine girdi.

Kuluçka dönemlerini tamamlayan iki proje de yapmış olduğu yatırımcı sunumları neticesinde uzun dönemli fonlanmaya hak kazanmıştır. Teknoloji ve inovasyon odaklı projelere yoğunlaştıklarını söyleyen Doğuş Yeni Girişimler, İş Geliştirme Direktörü Çisem Paksoy, “InvenDO’yu kurum dışı girişim ve girişimcilere de açma planımız var.

2022 senesinde InvenDO Girişim Hızlandırma Programı’nı hayata geçirmeyi planlıyoruz. Böylece grup dışındaki girişimlere de katkı sağlayarak grup şirketleriyle sinerji yaratmayı hedefliyoruz” şeklinde konuşuyor.

MUCİT FİKİRLER ARIYOR

Türk Telekom, çalışanların şirket yönetimine katılmalarına olanak elde eden, fikirlerin toplandığı ve değerlendiril-
diği Icat eden Düşünce Geliştirme Sistemi çevrim içi platformumuzu 2016 senesinde hayata geçirdi.

Bu platformla, çalışanların yenilikçi fikirlerinin desteklenmesi, verimliliğin özendirilmesi, tutum sağlanması ve hizmet kalitesinin geliştirilmesi hedefleniyor.

Bugüne dek toplam 4 bin 113 öneriden 10’a yakın fikrin hayata geçtiğini ve altı fikrin de patent almaya hak kazandığını belirten Türk Telekom Akademi ve İç İletişim Direktörü Gülşen Kılıç, sözlerini şu şekilde sürdürüyor:

“Komitemizce başarıya ulaşmış bulunan düşünce sahiplerine belirlenen miktarlarda para ödülü takdim ediliyor. Çalışan motivasyonunu çoğaltmak için düşünce sahiplerinin kurum içinde yayınladığımız röportajları ile de başarıya ulaşmış fikirleri destekliyoruz. Çalışanlarımız ek olarak, Teknoloji AR-GE ekibimiz liderliğinde, fikirleriyle ilgili patent başvurusunda bulunabiliyor.”

QNB’DEN “FİKİR KAMPI” PROJESİ

QNB Finansbank’ın inovasyon merkezi olan QNBEYOND, 2018 yılından bu yana ‘Düşünce Kampı’ projesi ile iştirakler de dahil olmak suretiyle tüm banka organizasyonundaki yenilikçi düşünce sahiplerinin fikirlerini sıfır noktasından hayata geçirebilmelerini sağlayacak uygun bir kuluçka ortamı yaratıyor. Düşünce Kampı Programı’nda süreç, ‘Bootcamp’ isminde olan altı haftalık düşünce olgunlaştırma dönemiyle başlıyor.

Düşünce sahiplerinin fikirlerini üst yönetime sunmaları ve projelendirilme sonucu alınması durumunda, projeler yatırım alıyor. QNBEYOND Genel Müdür Yardımcısı Derya Düner, şunları konu alıyor: “Projelendirme safhasında MVP aşamasına kadar ihtiyaç duyulan fonlama sağlanıyor.

Proje başarıya ulaşmış olursa banka olarak girişimciye yatırım dahi yapılarak ortak olunabiliyor. Katılımcılar, her mevzuda mentorluk ve koçluk desteği alabiliyor. Ek olarak alınacak başlangıç yatırımına ek olarak 25 bin TL değerinde para ödülü hak edebiliyorlar. Gelecek yıl 10-15 arası fikri sürece dahil etmeyi öngörüyoruz.”

TEKİN GÜLŞEN BRISA CIO’SU “İNOVASYON DENEYIMINI GİRİŞİMCİLERE SUNUYORUZ”

“Oluşturduğumuz Akıllı Kültür ile kurum içi inovasyon çalışmalarımızı Roket programı kapsamında yürütüyoruz. Bunun yanı sıra Brisa çalışanlarının girişimcilik fikirlerini ve stratejik projelerini girip takip edebildikleri Brisa İnovasyon ve Proje Portalımız (BİPP) bulunuyor.

‘Yolculuğun Öncüleri” açık inovasyon programımızla, Brisa’nın inovasyon deneyimini ve kuvvetli kaynaklarını girişimcilere sunuyoruz. Roket kapsamında çalışanlarımıza etkinlikler ve eğitimler düzenliyoruz.

Yolculuğun Öncüleri Programımız 2023 senesinde da devam edecek. Kurum için girişim programımız olan Roket programımız ise Brisalı’ların başvurularına tüm yıl süresince açık olarak devam ediyor. Bir sınırlamamız yok.”