Restoranlarda QR kodlu yeni uygulama eylülde başlıyor

Ev Dışı Tüketim Tedarikçileri Derneği (ETÜDER) Başkanı Melih Şahinöz, yeni bir sistem geliştirdiklerini belirterek, “Tüketici, Eylül 2021 itibarıyla restorana girdiğinde QR kod ile sipariş verir şeklinde, gene QR ile ilgili tedarikçisinin güvenilirliğini görebilecek, yediği ürün güvenli mi diye bakabilecek. Bunu dünyada ilk kere hayata geçiren ülke olacağız.” dedi.

Perakende sektörünün buluşma platformlarından olan ve tüm sektör temsilcilerini bir araya getiren Perakende Günleri 2021 kapsamında, salgın sebebiyle verilen aradan sonrasında sektörün ilk fizyolojik etkinliği Haliç Kurultay Merkezi’nde gerçekleştirildi.

Etkinlik kapsamında düzenlenen “Başkanlar Pandemi Sonrası Perakende Sektörünü Konuşuyor” başlıklı görüşmede, Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hüseyin Altaş, Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, Zincir Mağazalar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Serhan Tınastepe, Besin Perakendecileri Derneği (GPD) Yönetim Kurulu Başkanı Galip Aykaç ve Ev Dışı Tüketim Tedarikçileri Derneği (ETÜDER) Başkanı Melih Şahinöz, perakende sektörünün mevcut durumu ve geleceğini ele aldı.

ETÜDER Başkanı Şahinöz, yapmış olduğu konuşmada, ev dışı tüketim sektörünün Türkiye’de 4 milyon direkt, dolaylı olarak da 12 milyon istihdam sağladığını ve ortalama 300 milyar TL ciroyu temsil ettiğini bildirdi.

Sektörde salgınla birlikte ortaya çıkan inovatif projelere değinen Şahinöz, “Yeni bir sistem geliştiriyoruz. Tüketici yediği-içtiği her şeyin iyi mi hazırlandığını, masaya iyi mi geldiğini bilecek. Besin Güvenliği Derneğinin de olduğu 12 STK ile bir sistem geliştiriyoruz. Tüketici, Eylül 2021 itibarıyla restorana girdiğinde QR kod ile sipariş verir şeklinde, gene QR ile ilgili tedarikçisinin güvenilirliğini görebilecek, yediği ürün güvenli mi diye bakabilecek. Bunu dünyada ilk kere hayata geçiren ülke olacağız.” şeklinde konuştu.

“İnşallah perakende sektörü özlediğimiz günlere gelecek”

BMD Başkanı Sinan Öncel de salgın periyodunu dayanışma içinde, devlet destekleriyle geçirdiklerini açıkladı.

Öncel, “Dünyada pek oldukca perakende firmasının iflasına şahitlik ettik. Burada Türk perakende sektörünün daha azca yara alarak atlatmasında en mühim tesir, kısa emek harcama ödeneği oldu. Bununla birlikte vergi ötelemeleri, KDV indirimleri, kiralamalardaki KDV indirimleri, kira indirimleri, sektör dayanışması oldu.” dedi.

Perakende sektörünün 2021 senesinde borçlanmasının salgın sebebiyle yüzde 30 arttığını belirten Öncel, yüksek faiz ve borçlulukla beraber perakende sektöründeki firmaların kırılganlığının da arttığını gözlemlediklerini söylemiş oldu.

Gelecek günlerden ümitli olduklarını ifade eden Öncel, şu şekilde konuştu:

“İnşallah aşı mevzusunda ümit veren gelişmelerle salgın birazcık daha denetim altına alınacak ve perakende sektörü özlediğimiz günlere gelecek. Gezgin sayısı da beklediğimiz sayılara gelecek fakat bu aşamada ekonomik tedbirleri de en üst noktada almamız gerekiyor. Bununla ilgili 2 mühim yasal düzenleme beklentimiz var. Bir tanesinin aslına bakarsan şu anda hazırlandığını biliyoruz, inşallah Meclis’ten geçer. Kapalı kalınan sürede kiranın alınmayacağına dair ve mülk sahipleriyle kiracıları devamlı karşı karşıya getiren bu negatif durum için kapalı olunan sürelerde kira alınmaması… Bir de ortak alan işletme giderlerinin saydam, adil, hesap verilebilir ve perakendecinin canını acıtmayacak şekilde düzenlenmesi, paylaşım tablolarının net, açık, her insanın görebildiği şekilde tüm kiracılarla paylaşılması noktasında yönetmeliğin tekrardan düzenlenmesine ilişkin taleplerimiz var. Bunların gerçekleşmesini ümit ediyoruz.”

“Sektör karlılığı son 5 yılda yüzde 1,6’dan yüzde 1,2’ye kadar düştü”

GPD Yönetim Kurulu Başkanı Galip Aykaç ise salgın esnasında sektörün, bilhassa 2020’de yüzde 30’un üstünde bir gelişme gerçekleştirdiğini belirterek, “2021’in ilk çeyreğinde, pandemi ve enflasyonun etkisine karşın yüzde 2’nin üstünde bir gelişme görünüyor. Bununla beraber 2021’in ikinci yarısından itibaren enflasyonda düşüş bekliyoruz. Besin perakendeciliğiyle ilgili birazcık da haksız olarak bazı ithamlarda bulunulmuş oldu. Enflasyonu sanki besin perakendecileri yukarı çekiyormuş şeklinde bir idrak oluşturulmaya çalışıldı. Bu yanlış bir algıdır. Bu sebeple enflasyon bir sonuçtur. Enflasyonla ilgili sorunları azaltmak için dışa bağımlılığı azaltmak zorundayız.” değerlendirmesinde bulunmuş oldu.

Aykaç, besin fiyatlarındaki artışa ilişkin sual üstüne, şunları kaydetti:

“Besin fiyatlarının artışı, bir tek Türkiye’nin kendi içinden meydana gelen bir şey değil, dünyanın da salgınla beraber karşılaşmış olduğu bir problem. Bilhassa altını çizelim ki bazı ürünlerde hakim olan ülkeler, o ürünlerini öteki ülkelere satarken bir kısıtlamaya gittiler. Bu engelleme bir süre sonra fiyat artışıyla karşımıza çıktı. ‘Ilk olarak kendi ihtiyacımız, sonrasında satacağız’ dediler fakat bu tam bu şekilde olmadı. Örnek olsun diye söyleyeyim, Türkiye’de yağ tutarları oldukca konuşuldu. Dünyada bu yağın ham madde fiyatı dolar bazlı yüzde 97 arttı.”

Merkez Bankası’nın her yıl sektör sektör karlılık analizi yaptığını aktaran Aykaç, “Bu analize bakmış olduğunuzda sektör karlılığı son 5 yılda yüzde 1,6’dan yüzde 1,2’ye kadar düşmüş durumda. Dolayısıyla burada sektörün fiyatların artışına bir tesiri son aşama sınırı olan, hatta yok diyebiliriz.” dedi.

“Bu yıl sonunda girişlerin 5 milyonlara gelmesini umut ediyoruz”

AYD Başkanı Hüseyin Altaş, AVM’lere günlük 3,4 milyon civarında giriş gerçekleştiğini belirterek, “Cumartesi de açıldık. Bunun etkisiyle de rakamlar birazcık daha yükselecek. Bu yıl sonunda girişlerin 5 milyonlara gelmesini umut ediyoruz. Salgın öncesinde bu sayı 6,5 milyon seviyesindeydi.” dedi.

Altaş, bu zamanda sektör olarak zorluklar da yaşadıklarını sadece kısa emek harcama ödeneği, vergilerin ötelenmesi, KDV’nin yüzde 8’e indirilmesi şeklinde kamudan alınan desteklerle de süreci atlatmaya çalıştıklarını söylemiş oldu.

Sektör bileşenleri içinde tüketicinin üzerine düşeni yaptığını, perakendecinin de zor dönemde “aç” denildiğinde açtığını, “kapat” denilince kapattığını, lüzumlu özveriyi gösterdiğini ifade eden Altaş, avm yatırımcılarının ise bu zamanda varlık sebebi olan kira gelirinden kapalı dönemde vazgeçtiğini, hemen sonra da ciddi indirimlerle perakendecinin yanında bulunduğunu kaydetti.

Altaş, bankaların ise sektörün yeterince yanında olmadığını belirterek, gelinen son noktada bankalardan talepleriyle ilgili dönüş beklediklerini bildirdi.

Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği Genel Başkanı Ramazan Bingöl de salgın döneminde sektöre mal ve hizmet üreten, arka planda görünmeyen tedarikçilerle birlikte en büyük yarayı alan sektör olduklarını ve yüzde 70 küçüldüklerini söylemiş oldu.

Sektördeki sorunlara değinen Bingöl, AVM’lerde bilhassa ortak gider ve kapalıyken kira alma konularının üyelerden gelen en yoğun şikayetler bulunduğunu bildirdi.

Zincir Mağazalar Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Serhan Tınastepe de gelinen noktada kamu desteklerinin devamlılığının, artarak devam etmesinin ve bağışlama desteklerinin sektör geneli için oldukca mühim bulunduğunu altını çizdi.