Türkiye’de Hususi Okul Tutarları Ne Kadar?
Vatanımızda yeni yılda hususi okul tutarları açıklandı ve dudak uçuklatan rakamlar gündem oldu. Peki çocuğunun iyi bir eğitim almasını isteyen bir ailenin, onu hususi okula gönderebilmek ve aç kalmamak için her ay minimum kaç TL kazanması gerekiyor?
Vatanımızda son yıllarda hususi okullara artan bir ilgi var. Anne babalar daha azca kişilik sınıflarda daha iyi eğitim şeklinde gerekçelerle çocuklarını hususi okula göndermek istiyorlar.
Hatta bu o şekilde bir hâl aldı ki, bir çok senaryoda eğitimin kalitesinden ziyade ebeveynlerin ‘kendi yeterliliklerini kanıtlamak zorunda oldukları’ bir mevzuya bile dönüştü. ‘Biz çocuğumuzu hususi okula gönderiyoruz, bundan dolayı gönderebiliyoruz’… Bu sebeple evlatları için en iyisini isteyen anne babalar, ‘iyi eğitim’ için üzerlerinde bu şekilde bir görünmez baskı hissediyor. Hususi okula gönderememek, bir eksiklik, yetersizlik şeklinde hissettiriyor.
Sadece hususi okul tutarları, öteki pek oldukca şey şeklinde dudak uçuklatan seviyeye ulaşmış durumda. Toplumsal medyada paylaşılan kimi gönderilerde görülen ve 200 bin TL’den 700 bin TL’ye kadar uzayıp giden rakamlar, ‘bayağı’ bir ailenin karşılayabileceğinin oldukca üstünde
Geçtiğimiz gün Ulusal Eğitim Bakanlığı hususi okullar için 2023-2024 yılının tavan zam oranını %65 olarak açıkladı. Bu da esasen yüksek olan hususi okul fiyatlarını daha da yükseltti. Geçtiğimiz yıl bu oran %36 seviyesindeydi.
Sadece çocuklarını hususi okula gönderen velilerin daha büyük bir problemi var. O da ‘ek hizmetler’ adı altında kitap, giyim, yiyecek şeklinde ‘hizmetler’ ve ‘gereksinimler’ için alınan ücretler. Velilerden gelen şikayetler, bu hizmetlerin %200’den daha çok zamlandığına yönelik.
Haberin bu kadar ses getirmesinin sebebi, ortalıkta dolaşan hususi okul tutarları. Sadece hususi okulların hemen hemen kendi resmi güncel fiyatlarını web sitelerinde paylaşmadıklarını gördük. Bu sebeple gelen tavan zam oranı üstünden bazı okullar için ihtimaller içinde tutarları aşağıdaki tabloda derledik;
| Okullar | 2022 – 2023 Eğitim Yılı KDV’li Tutarı | %65 Tavan Zam Oranı ile Olabilecek Maksimum Fiyat |
|---|---|---|
| Hisar Okulları | ||
| BJK Kabataş Vakfı Okulları | ||
| Bilfen Koleji Bahçeşehir Kampüsü | ||
| Enka Okulları | ||
| FMV Işık Okulları Nişantaşı | ||
| İstanbul Erkek Liseliler Eğitim Vakfı Okulları | ||
| MEF Okulları | ||
| Koç Okulları | ||
| Terakki Vakfı | ||
| Eyüboğlu Vakfı Okulları |
- *Fiyatların averaj nasıl bir çizgide bulunduğunu göstermek için ilköğretim ücretlerini baz aldık, sadece pek oldukca okulda okul öncesi, ilköğretim, ortaokul ve lise tutarları değişik. Kimi okullarda bu fark tüm sınıflar içinde bile olabiliyor.
- *%8 eğitim tutarı KDV’sini fiyatlara dahil ettik.
- *Yiyecek tutarı, giyim tutarı, servis ve kitap tutarı şeklinde ek kalemleri fiyatlara dahil etmedik.
- *Fiyatlar taksitli ve peşin olarak da değişebiliyor. Biz listede taksitli tutarları baz aldık.
- *Kimi okullarda kampüsler içinde fiyat farkı mevcut. Fiyatını aldığımız kampüsü listede belirttik.
Bu fiyatlara averaj 20-30 bin TL içinde değişen yiyecek ücretleri ve giyim, kitap ve servis harcamaları da eklenince, ailelerin sırtına epey büyük bir yük biniyor…
Peki bir aile ‘ben aç kalsam da olur, yeter ki çocuğum iyi eğitim alsın’ deyip çocuğunu hususi okula kaydettirmek istese, minimum ne kadar kazanması gerekir?
Vatanımızda ‘açlık sınırı’ 2023 senesinde 8.130 TL olmuş durumda… Şu demek oluyor ki asgari ücretten ortalama 370 TL aşağıda. Tek çocuklu bir aile aç kalma pahasına çocuğunu hususi okula göndermek istese bile sizce aylık ne kadar kazanıyor olması gerekirdi?
| Okullar | Ailenin Haiz Olması Ihtiyaç duyulan Minimum Aylık Gelir |
|---|---|
| Hisar Okulları | |
| BJK Kabataş Vakfı Okulları | |
| Bilfen Koleji Bahçeşehir Kampüsü | |
| Enka Okulları | |
| FMV Işık Okulları Nişantaşı | |
| İstanbul Erkek Liseliler Eğitim Vakfı Okulları | |
| MEF Okulları | |
| Koç Okulları | |
| Terakki Vakfı | |
| Eyüboğlu Vakfı Okulları |
- *Listedeki tutarları ”Aylık hususi okul taksidi + Ek okul hizmetleri + Açlık sınırı miktarı” olarak hesapladık.
Okullarda yiyecek, kitap, giyim ve servis harcamaları oldukça değişken. Sadece biz averaj bir hesaplama yapabilmek için aylık 5 bin TL şeklinde durağan(durgun) bir gider olarak belirledik. Bu rakamı değişik okullardan aldığımız rakamların kolay bir averajı olarak ekledik ve minimumda tuttuk…
Türkiye Cumhuriyeti’nde 2022 verilerine gore çalışanların %42’si asgari ücretli… Şu demek oluyor ki ülkenin %42’si, evde iki asgari ücretli çalışan olarak yaşıyor olsalar bile tek çocuklarını hususi okula gönderemeyecekler.
Doğal ki esasen bir ailenin başka hiçbir gideri yokmuş şeklinde açlık sınırında yaşamayı kabul edip binlerce lirayı da okullara vermesini beklemek mantık dışı olurdu. Sadece açlık sınırında yaşamayı kabul etseler bile ellerine her ay averaj 25 – 30 bin TL geçmesi gerekmesi oldukça can can sıkan.
Tüm öğrencilerin eşit ve kaliteli eğitime yetişmesi, çağımızda artık bir lüks değil, gereklilik. Eğitim, hiçbir yönüyle bir tecim malzemesi değil ve olmamalı.
Sadece günümüz koşulları, aileleri hususi okullara iterken sırtlarına ise üstlenmesi büyük bir yük koyuyor. Çocuklar ve aileler içinde toplumsal derslik farklılıklarını derinleştiriyor, üniversiteden emek harcama hayatına kadar her alanda kapanması olanaksız bir fırsat eşitsizliği oluşturuyor. Umuyoruz ki böylesine büyük bir toplumsal problem, geleceğimize de taşınmadan makul çözümlerle ortadan kaldırılabilir…
