Siber dayanıklılık, ekonomik toparlanmanın temeli olmalı

 Kalıcı hale gelen uzaktan emek verme düzenlemeleriyle, siber saldırılara karşı her zamankinden daha savunmasız bir durumdayız. McKinsey, uzaktan çalışanların e-posta ve web filtrelerinde gecikmeli güncelleme yapmasını fırsat bilen suçlular tarafınca meydana getirilen “hedef odaklı kimlik avı saldırıları”nda pandeminin başlangıcından bu yana yedi kata yakın artış yaşandığına işaret ediyor. Bu tür saldırıların maliyeti ve artan güvenlik zafiyeti, küresel ekonomik toparlanmaya doğru giderken hükûmetlerin derhal “siber dayanıklılık planlaması”nı (siber suçları önleme, müdahale etme ve düzeltme becerisi) hızlandırmaları icap ettiğinin altını çiziyor.

 Siber saldırıların devasa bilançosu

Fidye yazılımlar ve öteki karmaşık siber saldırılar, daha ilkin asla olmadığı kadar yaygın ve zarar verici bir hâl alıyor. Hem de giderek daha çok kuruluşu ve eleştiri altyapıları hedefliyor. Geçtiğimiz Mayıs ayında, Colonial Pipeline’ı hedef alan bir fidye yazılımı saldırısının arkasından ABD’nin güneydoğusunda birkaç gün süresince yakıt sıkıntısı yaşandı.

 Açıkça söyleyebiliriz ki siber suçların malî neticeleri oldukca ağır. Nitekim 2025 yılına kadar dünyaya maliyeti senelik 10,5 trilyon dolar olacak. Bu sayı, aynı dönemdeki tüm organik afetlerin verdiği zarardan daha fazlasına karşılık geliyor. Bununla beraber siber saldırıların neden olduğu zarar, kişisel verilerin ve fikrî mülkiyetin çalınması, imhası, itibarın zarar görmesi şeklinde finansal maliyetlerin oldukca ötesinde sonuçlar doğuruyor.

 100’ü aşkın devlet tarafınca vatandaşları, işletmeleri ve eleştiri altyapıları bu risklere karşı korumak için hâlihazırda geliştirilmiş ulusal siber güvenlik stratejileri bulunuyor. Küresel olarak teknoloji odaklı bir ekonomik toparlanma beklenirken, yatırımlarını ve çalışmalarını doğru noktalara odaklayan hükûmetler, siber saldırıları önlemek ve sağlam bir dijital altyapı vasıtasıyla zararlarını en aza indirmek mevzusunda daha avantajlı bir konuma gelebilirler. Peki, hangi adımları izlemeliler?

 Siber dayanıklılık, korumanın ötesinde ekonomik gelişme sağlıyor

Siber güvenlik, saldırılara karşı bir sigorta poliçesinden oldukca daha fazlası demek. Siber dayanıklılık etkin bir halde uygulanmış olduğu takdirde, uzun vadeli ekonomik refah sağlanmasına ve inovasyonun hızlandırılmasına destek olabilir.

 Dünya çapındaki siber güvenlik pazarları, şimdiden kuvvetli bir gelişme gösteriyor. Bu da günümüzde ve gelecekte nitelikli işlerin yaratılmasını sağlarken yeni inşa edilecek ekonomik ekosistemler için ne denli ehemmiyet arz ettiğini gösteriyor. 

• Avrupa siber güvenlik pazarının büyüklüğü 2020 senesinde 26,74 milyar ABD doları olarak tahmin ediliyor ve 2026 yılına kadar yüzde 23,4’lük bir senelik bileşik gelişme oranıyla (CAGR) 51,40 milyar ABD dolarına ulaşacağı tahmin ediliyor.
• TÜBİSAD verilerine bakılırsa Türkiye’nin siber güvenlik pazar büyüklüğüyse 1,5 milyar ABD doları seviyesinde.

 Ekonomik toparlanmayı hızlandırmak için eleştiri öneme haiz olan dijital dönüşüm, güvenliği ve itimatı sağlamak için dayanıklı bir siber temel gerektiriyor. IDC, 2022’ye kadar küresel ekonominin yüzde 65’inin dijitalleşeceğini ve 2020’den 2023 yılına kadar 6,8 trilyon doların üstünde direkt dijital dönüşüm yatırımı yapılacağını tahmin ediyor. Yeni teknolojiler – YZ, Büyük Veri, Bulut ve Sınır Bilişim – ekonomide devrim yaratıyor sadece güvenlik riski endişeleri bu teknolojilerin benimsenmesini yavaşlatıyor. Oxford Economics’e bakılırsa tüm bu endişeler, şirketlerin dijital projelere başlamakta tereddüt edebilecekleri ve böylece inovasyona yönelik potansiyellerini baskılayabilecekleri anlamına geliyor.

 Siber dayanıklılığın potansiyelini ortaya çıkarmak için kamu yatırımı

Devletler tarafınca hâlihazırda uygulanan kurtarma planları, önümüzdeki zorluğun büyüklüğünü onaylar özellikte. Amerikan Başkanı Biden’ın Kurtarma Planı’nda, siber saldırılara karşı koruma sağlamak için federal informasyon teknolojisini modernize etmek amacıyla 10,2 milyar dolarlık yatırım çağrısında bulunulmuş oldu. Kamu idarelerinin bilhassa siber güvenliğe meydana getirilen yatırımlarla dijitalleştirilmesi, hem de AB’nin toparlanma ve dayanıklılık fonu kapsamında önde gelen alanlardan biri.

 Bu durum Türkiye’de de benzer şekilde. Deloitte tarafınca hazırlanan Bilişim Raporu’na bakılırsa 2020 senesinde siber saldırıların sektörel dağılımına baktığımızda yüzde 23’le finans ve sigorta sektörleri ilk sırada yer ediniyor. Bunu yüzde 18’le imalat, yüzde 11’le enerji, yüzde 10’la perakende ve yüzde 9’la ustalaşmış hizmetler takip ediyor. Arkasından yüzde 8’le kamu hizmetleri, yüzde 7’yle sıhhat ve yüzde 6’yla medya, ulaşım ve eğitim sektörleri geliyor. Durum bu şekilde olunca da hükûmet lüzumlu önlemleri almak için çeşitli adımlar atıyor. Mesela; Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi, siber güvenlik alanındaki projelerine hız verdi. “81 İlde 81 Siber Kahraman”, “Siber Güvenlik Eğitimleri”, “Siber Zekâ Informasyon Yarışmaları”, “Hack İstanbul” ve “Hack Zeugma” şeklinde etkinliklerle gençlerin siber teknoloji alanında farkındalıklarını artırmayı hedefliyor.

 Sağlanan fonlara ek olarak hükûmetler, artık hususi sektörü riske dayalı güvenlik yaklaşımı uygulamaya yönlendirmeliler. Mesela, geleneksel veri merkezleriyle harmanlanmış bir Bulut kullanımını teşvik etmek, ağlar içinde gerçek zamanlı görünürlük sağlayarak siber saldırılara müdahaleleri iyileştirmeye destek olabiliyor ve böylelikle iş sürekliliği artırılabiliyor.

 Şu anda, kurtarma planlaması adına eleştiri bir dönemeçteyiz.  Sağlam dijital temeller atma ve gelecek yıllarda daha da gelişip geçerliliğini koruyacak “teknoloji odaklı yeni altyapı dalgası”nı güçlendirme fırsatı elimizdeyken, bunu iyi değerlendirmemiz gerekiyor. 

 Zira yalnız son on iki ayda yaşanmış olan siber saldırıların hızı ve ölçeği bile, dijital olarak dönüştürülmüş bir iktisat ve toplumun sadece siber dayanıklılıkla sürdürülebilir olabileceğine dair mühim bir uyarı durumunda.

 Bu makaleyi okumak için geçen sürede dahi, her biri ulusal altyapılara ve kuruluşlara zarar verme, vatandaşların itimatını sarsma ve dijital dönüşüm ihtimalini zayıflatma potansiyeline haiz tahminî 30 siber saldırı gerçekleşti. İşte tam da bu yüzden ekonomik büyümeye ve inovasyona doğru yol alırken, siber saldırıların ekonomik ve toplumsal tesirini azaltan siber dayanıklılık, sağlam ve geleceğe dönük bir ekonomik toparlanma için zorunludur.

Yazan: İlker Rodoplu, Kurumsal Satış Direktörü, Dell Technologies