Faiz artışı ne vakit gelir? Ekonomistlerden faiz değerlendirmesi

Ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) siyaset faizini durağan(durgun) tuttuğu karar metninde, para politikası duruşuna ilişkin mesaja “sıkı” ve “kararlıkla” ifadelerinin eklendiğine işaret ederek, faiz indirimlerine en erken 3. çeyrekte başlanabileceğine ilişkin beklentilerin ötelendiğini kaydetti.

TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), piyasa beklentileri doğrultusunda siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde 19 düzeyinde bıraktı.

Karar metninde, söz mevzusu karara gerekçe olarak, “Enflasyon ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler” gösterilirken, para politikası duruşuna ilişkin “Nisan Enflasyon Raporu tahmin patikasındaki belirgin düşüş sağlanana kadar para politikasındaki mevcut sıkı duruş kararlılıkla sürdürülecektir.” mesajı verildi.

Para politikası duruşuna ilişkin geçen ay kullanılan “mevcut duruş sürdürülecektir” ifadelerine “sıkı” ve “kararlılıkla” ibarelerinin eklenmesi ise karar metninde en öne çıkan noktalar oldu.

Öte taraftan parasal sıkılaştırmanın krediler ve iç talep üstündeki yavaşlatıcı etkilerinin gözlenmeye başladığı belirtilen karar metninde, “Enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden kuvvetli göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar siyaset faizi, kuvvetli dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde, enflasyonun üstünde bir düzeyde oluşturulmaya devam edilecektir.” yönlendirmesi korundu.

Ekonomistler, karar metninde meydana getirilen değişimler sonucu piyasada “faiz indirimlerine en erken 3. çeyrekte başlanabileceğine” ilişkin beklentilerin ötelendiğini söylemiş oldu.

“TCMB parasal duruşu sıkı görüyor, faiz indirimi beklentilerini ötelemeye çalışıyor”

AA Finans Analisti ve ekonomist Haluk Bürümcekçi, karara ilişkin değerlendirmesinde, TCMB’nin piyasa öngörüleri doğrultusunda gerçekleşen faiz kararının Türk Lirasına tesirinin yansız bulunduğunu açıkladı.

Karar metninde para politikasına ilişkin ana bildiri cümlesinin “Enflasyon ve enflasyon beklentilerindeki yüksek seviyeler dikkate alınarak, Nisan Enflasyon Raporu tahmin patikasındaki belirgin düşüş sağlanana kadar para politikasındaki mevcut sıkı duruş sürdürülecektir.” bulunduğunu belirten Bürümcekçi, “PPK metnine ‘sıkı’ vurgusunun eklenmesi, faiz artırımına kapının kapalı bulunduğunu, buna karşılık piyasada halen korunan yakın vadede faiz indirimi yapılacağı beklentisini ötelemenin banka açısından öncelik bulunduğunu yansıtıyor. Sadece koşullarda en küçük bir gevşeme olduğunda bankanın parasal gevşemeye yöneleceği beklentisini ortadan kaldırmak kolay olmayacaktır. Nitekim, TCMB’nin son Piyasa Katılımcıları Anketi’nde üç ay içinde 0,5 puan, altı ay içinde 2,5 puan ve on iki ay içinde 5,0 puan düzeyinde faiz indirimi beklendiği yansımıştır.” değerlendirmelerinde bulunmuş oldu.

Bürümcekçi, TCMB’nin karar metninde yer edinen ekonomiye ilişkin değerlendirmelerine değinerek, tutumsal faaliyetin kuvvetli seyrettiği, hizmetler ve gezim sektörlerinin aşılamadaki hızlanmaya bağlı olarak canlanmasının beklendiği, enflasyon açısından da krediler ve iç talep yavaşlamasının önemine dikkati çekildiğini bildirdi.

Merkez Bankasının parasal duruşu sıkı gördüğünü, faiz indirimi beklentilerini ötelemeye çalıştığını aktaran Bürümcekçi, şunları kaydetti:

“Mevcut faiz oranı ile gerçekleşen enflasyona bakılırsa hesaplanan siyaset gerçek faizi yüzde 2,1’e yükselmişken, beklenen enflasyona bakılırsa hesaplanan gerçek faiz yüzde 6,1 seviyesine gerilemiş bulunuyor. Bu ise benzer gelişmekte olan ülkelerden gene de oldukca daha yüksek gerçek faiz seviyelerine işaret etse de Türkiye’nin risk primi göstergesi CDS’in gerilemesine karşın son günlerde 385 baz puan civarında seyretmesi, bu cazibeyi azaltmakta ve yabancı yatırımcı ilgisinin düşük kalmasına niçin olmaktadır. Ek olarak, büyük olasılıkla ağustos sonuna kadar enflasyonun mevcut yüksek seviyelerini koruyacak olması gerçek faizi daha da azaltacak hamlelerin TL açısından negatif yansımaları olabileceğini düşündürüyor.”

“Turizmdeki pozitif yönde gelişmeler TCMB’nin elini rahatlatabilir”

Albaraka Türk Başekonomisti ve Stratejik Planlama Müdürü Dr. Ömer Emeç de, “Metnin ayrıntılarına baktığımız vakit biz bilhassa meydana getirilen ‘sıkı duruşun kararlılıkla sürdürüleceği’ vurgusunu ve Nisan ayı Enflasyon Raporu’ndan tahmin patikasında öngörülen düşüş sağlanana kadar bu duruşun korunacağı yönlendirmesini mühim buluyoruz.” ifadelerini kullandı.

TCMB’nin de kendi beklenti ve analizlerine benzer şekilde tutumsal faaliyetin güçlü seyrini sürdürdüğüne dikkati çektiğini aktaran Emeç, gezim şeklinde sektörlere yönelik iyimser tahminlerin, ilerleyen dönemde söz mevzusu duruşun korunması mevzusunda TCMB’nin elini rahatlatacağını düşündüklerini söylemiş oldu.

Emeç, mevcut konjonktür, TCMB’nin karar metninde yapmış olduğu vurgular ve Fed’in dün meydana gelen sonucunda gösterdiği kayda kıymet ton değişikliğini göz önünde bulundurarak, yıl sonu siyaset faizi beklentilerini yüzde 15,50’den yüzde 16,25’e yükselttiklerini dile getirdi.

“Ekimde 200 baz puanlık faiz indirimi ihtimalini dikkate alıyorum”

Bahçeşehir Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Pariterium Danışmanlık Kurucusu Dr. İsmet Demirkol, de TCMB’nin karar metninde “sıkı duruşa kararlılıkla devam edeceği” mesajı verdiğini açıkladı.

Ek olarak, metinde küresel emtia fiyatlarının artmaya devam edeceği ve Fed’in tahvil alımlarını azaltma ve sonlandırma politikasına değinildiğine dikkati çeken Demirkol, “Fed’den muhtemelen 2022’de 2 faiz artışının olma ihtimalinin kuvvetli kalmış olduğu bir ortamda, TCMB’nin eylül-ekim aylarına kadar sıkı para politikasına devam edeceğini öngörmekteyim.” dedi.

Demirkol, ekimde mevcut koşullar göz önünde bulundurularak 200 baz puanlık faiz indirimi ihtimalini dikkate aldığını kaydetti.