Türkiye’de Otomobilinizi Satıp ABD’de Yaşam Oluşturmak Mümkün mü?

Türkiye’de otomobilini satan bir insanoğlunun ABD, Kanada benzer biçimde ülkelerde rahat bir halde yeni bir seviye kurabileceğini özetleyen videolara illaki denk gelmişsinizdir. Videolarda, Türkiye’de satılan bir arabanın parasıyla ABD’de yeni bir otomobil, ev kirası, bilgisayar ve daha birçok şey alınabiliyor. 

Bu senaryonun ne kadar gerçekçi bulunduğunu bugün hep beraber öğreneceğiz. Böylelikle “Kurulu düzenim var” diyenlerin çektikleri ‘çileyi’ de bir miktar anlamış olabiliriz bir ihtimal. Diyelim ki ABD’ye taşınacağız… 

Ilkin şu arabamızı elimizden bir çıkartalım. Mercedes’e paramız yetmemişti, Fiat Egea’mız var. 

“Ayağımızı yerden kessin yeter” diyenlerin lüks tercihi Fiat Egea’nın Türkiye’deki ikinci el satış fiyatı ortalama olarak 370 bin TL. Arabayı satıp parayı dolara çevirdiğimizde de elimizde 19.844 dolar oluyor.  

Bu parayla ilkin bir geçişlik, vize işlemlerimizi halledelim.

Türkiye’de ABD’ye vize almak için ödemeniz ihtiyaç duyulan miktar 160 dolar. Doğal almışken bir de 10 senelik geçişlik alalım. 10 yıl geçerli geçişlik için ödemeniz ihtiyaç duyulan miktar da 1.478 TL. Bu da şu anki kurla 79,27 dolar yapıyor. Sattığımız arabanın parasından elimizde kalan 19.604 dolar. 

Pasaportumuz, vizemiz tamam olduğuna nazaran tayyare biletlerimizi de alalım.  

Gidişimiz için yakın bir tarih seçersek 25 bin TL’den süregelen fiyatlarla gezi etmemiz gerekiyor. Birazcık daha ileri tarihe alalım, bir süre ailemizle zaman geçiririz diyip 1 ay kadar sonraya bilet aldığımızda ise 18 Ocak 2023 zamanı için en uygun bilet fiyatı 12.092 TL. Biletimiz de 648 dolar tuttu. Kalan paramız: 18.956 dolar. Doğal ki yalnız gidiş bileti alıyoruz. Zira ne süre döneriz kim bilir…

ABD’ye kadar gitmişken güzel bir yerde yaşayalım. Sözgelişi Washington’da… 

Washington’da şu şekilde güzel bir mahallede güzel bir eve taşınalım. Doğal çok da fazla uçmamak gerekiyor; kiraya taşınacağız. Washington-Graham’da 3 yatak odalı ev için 2700 dolar kira ödememiz gerekiyor. İlk kiramızı da düştükten sonrasında elimizde 16.256 dolar kalıyor.  

Ülkemizdekine benzer bir sistem ABD’de var ve kiraya çıkarken bir miktar depozito ödemeniz gerekiyor. Bu miktar bölgeden bölgeye değişim göstermekle beraber kira bedelinizin 1-1,5 katına kadar çıkabilir. Biz birazcık daha insaflı bir ev sahibine denk gelmiş olalım ve 1 kira bedeli daha depozito verdiğimizi varsayalım. Doğrusu elimizde kalan 13.556 dolar. 

Arabanın rahatlığına alışmıştık, burada da ayağımızı yerden kesecek bir otomobil alalım o süre. 

Fiat Egea’yı Türkiye’de yeterince kullanmıştık aslına bakarsanız bu kez de değişik bir otomobil alalım. 2014 senesinde üretilmiş bir Fiat 500 L’yi 9.990 dolar aldık. Doğal arabayı da alınca paramız 3.566 dolara kadar düştü.  

Bu parayı da artık hobilerimize harcayalım. 

İşlerimizi yapabileceğimiz, oyun oynayabileceğimiz bir bilgisayar toplayalım. 1.299 dolar kasa, mouse ve klavyeye verdik. Ekran için de 259 dolarımız gitti. Kaldı 2.008 dolarımız.  

ABD’nin en büyük avmlerinden kabul edilen Walmart’a girdik ve bir PlayStation 5 almak istedik. Yukarıda da görmüş olduğunuz benzer biçimde hazır setler oldukça cazip görünüyor. Tüm aksesuarlarıyla beraber PlayStation 5 aldığımızda da cebimizden çıkan para 809.99 dolar. Doğrusu kalan paramız 1.198 dolar. Bu para da cebimizde kalsın, uzun bir süre ev alışverişlerinizi yaparız diyelim.

Her şey iyi hoş fakat evimizin kirasını sonraki aylarda nasıl ödeyeceğiz?

Doğal ki bunun için çalışmamız gerekiyor. ABD’ye taşınmak ve orada yaşamak için vize almak istiyorsanız da ilk olarak orada işinizin hazır olması gerekiyor. İş bulduktan sonrasında size gönderilen davetiye üstünden emek verme vizesine müracaat yapabiliyorsunuz. Bunun için de ya sezonluk (ziraat işçisi benzer biçimde) işlerde çalışmanız ya yaşadığınız ülkede bir işte uzman olmanız (minimum lisans mezuniyet belgesi gerekiyor) ya da Türkiye’de çalıştığınız firmanın ABD bağlantılarının olması gerekiyor.  

Bu şartlardan herhangi birisini yerine getirdiğinizde vize başvurunuz onaylandığında size 3 yıl geçerli olmak koşuluyla bir geçici barınma ve emek verme vizesi veriliyor. Bu süre nadiren 1 yıl daha uzatılabiliyor. 

Taşınmak da pek kolay sayılmaz.

Siz ülkede oturum izni aldıktan sonrasında size bir ‘social security number’ (toplumsal güvenlik numarası) veriliyor. Bu numara üstünden de elektrik, su, telefon faturanızdan kredi kartı ekstrelerinize kadar yaptığınız tüm ödemeler görülebiliyor. Ödemelerinizi zamanında yapmış olup yapmadığınız da kredi notunuzu yükseltiyor yada düşürüyor. 

Bir ev bulduğunuzda “Bu evi tutuyorum” dediğiniz anda tüm evler aniden önünüze serilmiyor. Bahsetmiş olduğumuz bu güvenlik numaranıza bakılıyor. Sadece siz ülkeye yeni giriş yaptığınız için daha ilkin yaptığınız herhangi bir ödeme görülmediğinde bu durum ev sahiplerinin dikkatini çekiyor. Doğrusu özetlemek gerekirse size “Sen daha dün gelmişsin buraya, kredi notun bile yok. Sana nasıl güvenelim?” diyorlar. Bu durumda da (var ise) ABD’de yaşayan bir tanıdığınızın referansı işinize yarayabilir. Aksi takdirde bir ev bulmanız oldukça zor olabilir.

İş bulduk, taşındık. Peki maaşımız ne olacak?  

ABD’de eyaletlere nazaran saatlik ücretler değişim gösteriyor. Mesela birazcık ilkin de hesaplamalarımızda kullandığımız Washington’da saatlik 14.49 dolar ödeniyor. Haftalık 40 saatlik emek verme sistemi uygulandığını düşündüğümüzde maaşınız aylık 2.318 dolar yapıyor. Doğrusu bu durumda evinizin kirasını bile ödeyemiyorsunuz. 

Sadece ABD’de pek oldukca meslek grubunda asgari ücretten yüksek bir maaş ödemesi yapılıyor. Bazı mesleklere ve averaj maaşları ise şu şekilde: 

• Tabip: 2.470 – 35.200 dolar 
• Öğretmen: 4.010 – 15.300 dolar 
• Mimar: 3.520 – 14.100 dolar 
• Avukat: 2.940 – 23.500 dolar arası bir maaşla çalışabilirsiniz. 

Tabip, öğretmen olmak zor. Biz daha rahat işlerde çalışalım desek: 

• Çocuk Bakıcısı: 2.580 – 13.500 dolar 
• Temizlik Görevlisi: 2.060 – 4350 dolar 
• İşçi: 2250 – 3000 dolar arası maaş alabilirsiniz. 

Her ne kadar hesapladığımızda kolay benzer biçimde görünüyor olsa da değişik bir ülkeye taşınmak hem maddi hem içsel olarak yorucu olabilir. Nitekim bu hesaplamalarımız içinde yeme-içme harcalamalarınızın bulunmadığını da hatırlatalım. Bir yere taşınmadan ilkin tavsiyemiz ilkin orada yaşayan insanlarla konuşmanız olacaktır. Zira bazı şeyleri yaşamadan görmek çok da fazla mümkün değil. 

İçeriğimiz süresince tüm hesaplamalarda 1 dolar 18,64 TL olarak alınmıştır.