Uçaklar Neden Eğri Çizerek Uçar?

Bu tarz şeyleri söylemek gene Düz Dünyacıları kızdıracak biliyoruz sadece en azından yeni “Düz Dünyacı” olabilecek beyinlere engel olmak bir vazifemizdir.

Dünyamız geoittir; kısaca kutuplardan basık, ekvatordan şişkin bir biçime haizdir. Pilotlar da kutuplara doğru uçarak daha kısa bir yol ve daha azca yakıt harcamak amacıyla eğri bir rota üstünde seyirlerini sürdürürler.

Peki bu rota güzergahı daima bu şekilde mi olmak zorundadır?

Doğal ki uçakların rotalarını belirleyen şey daima en kısa mesafe değildir. Seyahat esnasında çeşitli teknik yada tabiat kaynaklı sebepler sebebiyle değişik bir rota izlenebilir ve sapmalar gerçekleşebilir.

Hava koşulları yada şiddetli türbülans risklerine nazaran de rotalar şekillenebiliyor. Bununla beraber herhangi bir tehlike anında iniş yapılabilecek havalimanlarına nazaran de rota belirlenebilir. 

Şimdi gelelim sorumuzu bir örnekle açıklamaya. Teknik ve tabiat kaynaklı olayların minimum olduğu Ankara’dan Los Angeles’a bir uçuş gerçekleştirdiğimizi farz edelim. 

İki boyutlu düzgüsel bir haritada iki nokta arasındaki çizgisel mesafeyi ölçmeye kalkıştığımızda 13.423 kilometre bulunduğunu görürüz. “Rhumb Doğrusu” olarak malum bu hat, iki nokta içinde düz bir çizgi üstünde en kısa mesafeyi ifade eder.

Bu görüntü ilk bakışta insanı, çizgisel olarak en kısa mesafe buymuş yanılgısına düşürür. Fakat aslına bakarsak iki nokta arasındaki en kısa mesafeyi bulmak için Dünya’nın eğik yüzeyini ele almamız gerekiyor. 

Bunu sağlamak için de “Büyük Daire Metodu”na ihtiyacımız var. Bu metod kullanıldığında iki kent arasındaki en kısa hava yolunun 11.269 kilometrelik bir rotada olduğu görülüyor.

Bu iki çizgiyi iki boyutlu bir düzlemde kısaca yukarıdaki görselde görüyorsunuz. Görseldeki gerçek en kısa mesafe çizgisi, doğrusal mesafeden oldukca daha uzun gözükse de, Dünya üstünde aslına bakarsak oldukca daha kısadır.

Kaynaklar 1 2 3