Ürün Fiyatlarında Neden 9,99 TL Şeklinde Küsuratlar Kullanılır?

Seneler içinde değişen alışveriş alışkanlıklarımız, tüketim çılgınlığı seviyesine ulaşmış durumda. Alışveriş, hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmişken ürün fiyatlarını da görmezden gelemeyeceğimiz apaçık ortada.

Çoğumuz alışverişlerimizde karşılaştığımız küsuratlı rakamların sebebini -örneğin, alacağımız gömleğin etiketinde neden 100 TL değil de 99.99 TL yazdığını- merak etmişizdir. Sürekli olarak maruz kaldığımız bolca 9’lu fiyatların sebeplerini duyunca aydınlanma yaşayacaksınız. Buyurun başlamış olalım.

“200 TL ve üstü alışverişlerinize 25 TL indirim kodu” aslen ne demek?

Online alışverişlerin popülaritesinin arttığı şu günlerde promosyon kodlarını oldukça sık kullanır olduk. Peki ya bu kodların küsuratlı fiyatlarla nasıl bir ilgisi var?

Bir online alışveriş sitesinde “300 TL ve üstü alışverişinize 30 TL indirim!” ifadesini gördünüz fakat almak istediğiniz iki ürünün biri 189 TL iken diğeri 109 TL. Toplam 298 TL meydana getirecek alışverişinizde indirim kodu kullanamayacağınız için bir ürün daha almak için harekete geçiyorsunuz.

Alışverişlerde indirim kazanmanız için yada belli bir tutarda alışveriş yapmanız halinde çekilişe katılmanız için küsuratlı fiyatlarla baş etmeniz gerekebilir.

Beynimiz soldaki rakama odaklanıyor

Satın almak istediğimiz ürünün fiyatı 3,00 TL olduğunda beyin 3 rakamını, 2,99 TL olduğunda ise 2 rakamını dikkate alıyor. Doğrusu bilincinde olmadan 2,99 TL fiyata haiz bir üründe 2 liranın yanında eklenmiş kuruşları pek önemsemeyiz ve ürün 3 liradan oldukça aşağıda bir fiyata haizmiş benzer biçimde algılarız.

2008 senesinde bu mevzu hakkında Cenup Brittany Üniversitesinde garip bir bilimsel emek verme gerçekleştirilmişti. Bir pizzacıda meydana getirilen deneyde 8 euro fiyatı olan pizzaların tutarları 7,99 euro olarak değiştirilmiş ve çarpıcı sonuçlar elde edilmişti. Yalnızca 0,01 euro indirim yapılmasına karşın satışlar %17 oranında artış görülmüştür.

9 rakamının insan beyniyle ilişkisi oldukça daha karmaşık

Ürün fiyatlarının küsuratlarının çoğu zaman “.99” yada “.95” bulunduğunu görürüz. Bunun sebebi ise beynimizde bazı rakamların ve dolayısıyla bazı küsuratların daha çekici olmasıyla ilgilidir.

Bu mevzu ile ilgili MIT’den Duncan Simester ve Chicago Üniversitesinden Eric Anderson’un beraber yürüttükleri bilimsel çalışmaya göz atalım. Üç ayrı katalogda aynı ürünü 44, 39 ve 34 dolar şeklinde değişik fiyatlandırmalar yapılmıştı.

İlginçtir ki aynı ürünün daha 39 dolar fiyat biçilen ürün daha oldukça satılmıştı. Daha ucuz bir alternatifi bulunuyorken 39 dolar fiyat verilen katalog neden daha çok satış yapmış olabilir?

Bunun sebebinin fiyatın son rakamının 9 olmasının indirimli bir alışveriş yapıldığı fikrini tetiklediği ortaya çıkarıldı. Sadece bu devamlı iyi bir düşünce olmayabiliyor. İnsanların lüks hizmetler almak istediği yerlerde, mesela pahalı restoranlarda alınan hizmetin ucuz bulunduğunu düşündürmemek için bu satış politikası çoğu zaman kullanılmıyor.

Damlaya damlaya göl oluyor

Küsuratlı fiyatların sebepleri yalnızca ruhsal de değil. Alışverişlerinizde kartla ödemek yerine nakit ödeme seçeneğini kullanıyorsanız işletmelerin vergilerine sizin de katkınız olmuş olabilir. 29.99 TL’ye aldığınız bir ürünü ödemek için kasaya vardığınızda cebinizden 30 TL çıkarır, ödemeyi yapar ve çıkarsınız. Peki ya o kalan 1 kuruşlara ne oluyor?

Alışveriş yaptığınız işletmenin 10.000 şubesi olan bir zincir market bulunduğunu düşünelim. 10 kasası bulunan bu süpermarkette bigün içinde her kasadan alışveriş icra eden 200’er şahıs olsa ve 1’er kuruş bırakmış olsalar gün sonunda toplam 20 TL eder ve bir yılda o 1 kuruşlardan tam  73.000.000 TL elde etmiş olunur.

Üstelik bu bir zincir market ise ve 1 kuruş haricinde 5 kuruşların da alınmadığı düşünülürse bu miktar oldukça ciddi büyüklüklere ulaşır. Doğrusu o umursamadığımız 1 kuruşlar ve 5 kuruşlar damlaya damlaya göl oluyor.

Netice olarak; ürün etiketlerinde karşılaştığımız küsuratlı fiyatların şirketlerin kullandığı bir tür satış politikası bulunduğunu ve yukarıdaki örneklerde de gördüğümüz benzer biçimde satış oranlarını ciddi bir halde arttırdığını söyleyebiliriz.

Dipnot: Eğer uğraşıp bu para üstünü almak isterseniz firmaların karşı çıkma hakkı bulunmuyor. Negatif bir yanıt aldığınız takdirde firmalara dava açabilmek mümkün. 10.000 liraya varan tazminat ödenebiliyor.