Varikosel Nedir, Neden Olur? Emareleri ve Tedavisi

Vücudumuzun emek verme sistemi bir fazlaca ilginçtir. Görünmeyen, incecik bir damar kimi zaman o uzvun sağlıklı çalışmasının temel sebebi olabiliyor. Bunlardan bir tanesi de testisi kaplayan skrotum olarak adlandırılan derinin içinde bulunan damarlardır. Testislere kan akışını ve oksijensiz kanın geri dönüşünü elde eden bu damarlarda yaşanmış olan genişleme varikosel olarak adlandırılır ve bir çok süre kolay kolay fark edilmez.

Varikosel rahatsızlığı erken yaşta oluşmaya adım atar ve sessiz sedasız ilerler. Hafifçe ilerleme durumunda kimi zaman ağrı yapabilirken iyice ilerlediği süre kısırlığa kadar giden üreme problemlerine neden olabilir. Sadece pek fazlaca durumda ne ağrı ne de kısırlık yapar. Bu yüzden de kolay kolay fark edilmez fakat gene de bir sorundur. Gelin varikosel nedir, neden olur yakından bakalım ve emareleri ile tedavi yöntemlerini görelim.

Varikosel nedir?

Erkek vücudunda sperm üretiminin yapıldığı testisleri kaplayan skrotum adlı bir deri vardır. Bu derinin içinde pek fazlaca damar vardır. Bu damarlar testislere temiz kan akışı sağlar ve bununla birlikte kullanılmış oksijensiz kanı geri gönderir. Pampiniform pleksus isminde olan bu damarlardaki varis benzeri genişleme durumu varikosel olarak adlandırılır. Varikosel bir çok süre skrotumun sol tarafınca meydana gelir. 

Varikosel neden olur?

Maalesef varikosel neden olur sorusunun kati bir yanıtı yok. Skrotumda bulunan damarlar, tıpkı tüm damarlar benzer biçimde temiz kanı getirir ve kirli kanı geri gönderir. Burada varikosel oluşmasının sebebi, damar kapakçıklarında yaşanmış olan bir arızadır. Kullanılmış oksijensiz kan geri gönderilemediği süre burada birikir ve şişme, genişleme yapar. Sağ ve sol testis damarları iki değişik yol izledikleri için varikosel oluşumu bir çok süre sol tarafta bulunan damarda gerçekleşir. 

Varikosel emareleri nedir?

• Ağrı
• Skrotumda kitle oluşumu
• Testislerin değişik büyüklükte olması
• Kısırlık

Ağrı:

Varikosel oluştuğu süre bir çok durumda herhangi bir emare görülmez. Sadece emare olduğu süre ilk fark edilen ağrı olacaktır. Uzun süre ayakta kalındığı süre ve akşam geç saatlerde varikosel oluşan tarafta ağrı meydana gelir. Yatıldığı süre bu ağrı azalır. Bu ağrı bir acıdan ziyade hafifçe bir sızı olarak hissedilir.

Skrotumda kitle oluşumu:

Varikosel, testisleri kaplayan skrotum isminde derinin içindeki damarların genişlemesi ile oluşur. Bu genişleme arttıysa kısaca varikosel ileri bir safhadaysa kimi zaman şahıs eliyle denetim ettiğinde bile bir kitle hissedebilir. Daha minik varikosel genişlemeleri gözle görülmeyebilir sadece elle hafifçe bir halde dokunulduğu süre kesinlikle hissedilir.

Testislerin değişik büyüklükte olması:

Testisler devamlı birbirinden değişik boyuttadır. Bu naturel bir durum, böyle bir durum hissederseniz kaygı etmeyin. Sadece biri diğerinden epey minik görünüyorsa bu bir mesele olabilir. Şu sebeple varikosel yaşanmış olan taraftaki testise yeterince temiz kan gitmediği için küçülme meydana gelecektir. Bu küçülme gözle görülecek şekilde olduğundan kaygı yaratacaktır.

Kısırlık:

Varikosel genel olarak ilk kez ergenlikte ortaya çıkar ve ilerlemesini sürdürür. 15 – 25 yaş arası erkeklerin yüzde 15’inde varikosel görülmektedir. Birincil kısırlık yaşayan erkeklerin ise yüzde 35’inde bu hastalık vardır. Bir yıl çocuk denemesi meydana getiren sadece başarısız olan erkeklerde varikosel olma olasılığı yüksektir. Sadece varikosel kati olarak kısırlık yapmaz, yalnızca testis sağlığını negatif etkilediği için bu ihtimali arttırır.

Varikosel nasıl teşhis edilir?

• Elle denetim
• Valsalva manevrası
• Skrotal ultrason

Elle denetim:

Herhangi bir ağrınız ya da şikayetiniz olmasa bile standart bir üroloji muayenesi esnasında hekiminiz testislerinizi ve skrotumu denetim edecektir. Bu denetim esnasında ilerlemiş varikosel derhal fark edilir. İlerlemese bile ince de olsa fark ediliyorsa ve hekiminizin bundan kuşku duyuyorsa değişik testler yapabilir.

Valsalva manevrası:

Valsalva manevrası, elle denetim esnasında tespit edilen minik varikoselleri teşhis etmek için kullanılır. Herhangi bir alet kullanılan ya da hazırlık gerektiren cerrahi bir vaka değildir, elle muayenenin bir parçasıdır. Doktor ayağa kalkmanızı ve nefesinizi tutmanızı ister. Valsalva manevrasını uygulayarak kuşku duyduğu varikoselin olup olmadığından güvenilir olur. Sorunsuz bir muayenedir.

Skrotal ultrason:

Eğer standart elle denetim esnasında ya da valsalva manevrası sonucunda ilerlemiş ya da minik varikosel tespit edildiyse hekiminiz bu rahatsızlığın detaylarını öğrenmek için skrotal ultrason isteyebilir. Bildiğimiz ultrason aletinin testisler üstünde gezdirilmesi ile meydana getirilen bu kontrol esnasında damarlar ölçülür ve durum detaylı bir halde çözümleme edilir. 

Meydana getirilen tüm bu muayeneler sonucu varikosel teşhis edilmiş olduğu süre 1 ile 3 içinde bir ehemmiyet sırasına nazaran sınıflandırılacaktır. 1 en minik, 3 en büyüktür. Boyutun tedavi ile direkt bir ilişkisi yoktur. Büyük olabilir fakat zararsızdır, minik olabilir fakat zararlıdır. Varikoselin zarar verme durumuna nazaran bir tedavi yöntemi izlenebilir. 

Varikosel tedavi şekilleri nedir?

• Varikoselektomi
• Varikosel embolizasyonu

Varikoselektomi:

Varikosel bir çok süre zararsız bir durum olduğundan pek fazlaca durumda herhangi bir tedavi gerektirmez. Sadece zararı dokunan olduğu tespit edilirse yapılacak cerrahi operasyonlardan bir tanesi varikoselektomidir. Varikoselektomide karından ya da pelvisten girilerek sorunlu damar kelepçelenir ya da bağlanır. Ondan sonra bu sorunlu damardaki akış sağlıklı damara aktarılır.

Varikosel embolizasyonu:

Varikoselin zararı dokunan olduğu tespit edilirse yapılacak cerrahi operasyonlardan bir tanesi de varikosel embolizasyonudır. Varikosel embolizasyonunda kasıktan girilerek sorunlu damara bir kateter yerleştirilir. Ondan sonra kateterin içine de bir bobin yerleştirilir. Böylece kanın sorunlu damara erişmesi engellenmiş olur.

Ne süre doktora görünmek gerekir?

Varikosel bir çok süre kişide herhangi bir semptom yaratmadığı için bu şekilde bir durum olsa bile düzgüsel hayata devam edilebilir. Sadece ağrı hissedildiği süre, elinizle anormal bir durum hissettiğiniz süre ya da sperm kalitesi ile ilgi bir kuşku olduğu süre uzman bir hekime başvurulmalıdır. Daha doğrusunu söylemek gerekirse testislerinizle ilgili rahatsız edici bir kuşku hissediyorsanız en iyisi doktora gitmektir.

Testis çevresini saran derideki damarların genişlemesi ile ortaya çıkan varikosel nedir, neden olur sorularını yanıtlayarak emarelerinden ve tedavi şekillerinden bahsettik. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Sağlığınız ile alakalı her mevzu benzer biçimde varikosel hakkında da en doğru ve size hususi bilgiyi en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak uzman bir hekimden almalısınız.