Beyaz eşyada iç satış daraldı, ihracat hız kesti 

Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD) Başkanı Can Dinçer, “Senenin ilk üç ayında yüksek baz tesiri sebebiyle iç satışlarımız daralırken, ihracatımız hız kesmekle beraber artmaya devam etti.” dedi.

TÜRKBESD, 2022 yılının ilk üç ayına ilişkin ihracat, üretim ve satış sayıları ile sektördeki gelişimleri düzenlemiş olduğu çevrim içi basın toplantısı ile paylaştı. TÜRKBESD verilerine bakılırsa 2022 yılının ilk çeyreğinde 6 ana ürün grubunda iç satış ve ihracat olmak suretiyle toplam satışlar yüzde 2, ihracat ise yüzde 6 artış gösterdi.

TÜRKBESD Başkanı Can Dinçer, görüşmede yapmış olduğu konuşmada, sektörün bilhassa salgınla savaşım edilen son iki yılda hem ihracatta hem de iç satışlarda oldukca iyi bir performans sergilediğini dile getirdi.

Senenin ilk üç ayında yüksek baz tesiri sebebiyle iç satışların gerilediğini, ihracatın hız kesmekle beraber artmaya devam ettiğini ifade eden Dinçer, “Küresel çapta etkili olan enflasyon, yanı başımızda mühim ham madde tedarikçisi konumundaki ülkelerin dahil olduğu savaş benzer biçimde gelişmeler, başta yassı çelik olmak suretiyle ham madde fiyatlarının daha da yükselmesine neden olarak, ihracatta rekabet gücümüzü negatif etkiliyor.” dedi.

“Yassı çelikte damping önlemi ihracat yitirilmesine yol açabilir”

Türk beyaz eşya sektörünün üretiminin yüzde 75’ini ihraç ettiğini aktaran Can Dinçer, şunları kaydetti:

“Artan navlun maliyetleri, enerji ve petrol tutarları, Rusya-Ukrayna savaşı metal, çelik ve plastik fiyatlarının yüksek seyretmesine ve arzda sıkıntılara yol açıyor. Çip tedarikinde devam eden mesele, Rusya-Ukrayna krizi ve hammadde tutarları sebebiyle zor bir yıl geçiriyoruz. Beyaz eşyanın en mühim girdisi olan yassı çelikteki vergiler sektörümüz açısından büyük kaygı yaratıyor. Türkiye’de üretilen yassı çelik, kalite, miktar ve tedarik devamlılığı açısından sektörümüzün ihtiyacına cevap veremiyor. Bu alanda korumacı politikaların, tedarik ve üretimde maliyet artışlarına neden olarak, enflasyonu da negatif etkileme riski bulunuyor.”

“Türkiye’de yassı çelik üretimi iç pazarın ihtiyacının altında”

TÜRKBESD Başkan Yardımcısı Semir Kuseyri ise Tecim Bakanlığı’nın 2021 senesinde Avrupa Birliği ve Kore menşeli bazı sıcak sac ürünleri için başlatmış olduğu damping soruşturması kapsamında anti damping vergisini değerlendirdiğini dile getirdi.

Ihtimaller içinde önlemlerin, yalnız beyaz eşya sektörü için değil tüm imalat sektörleri için de kaygı verici bulunduğunu belirten Kuseyri, “Beyaz eşyada üretim maliyetinin sıcak sac fiyatlarındaki yükselişe bağlı olarak yüzde 16’ya varan oranlarda artacağı hesaplanıyor. Bağımsız bir araştırmadaki hesaplamalar baz alındığında, girdi maliyetlerindeki yüzde 16’lık bir artış, beyaz eşya sektöründe ortalama 750 milyon dolarlık ihracat yitirilmesine neden olabilir. Mevzu ürünü girdi olarak üretimde kullanan öteki imalat sektörlerinin tamamı düşünüldüğünde, ihracattaki toplam kayıpların 4,2-4,9 milyar doların üstünde olacağı tahmin ediliyor.” ifadelerini kullandı.

Türkiye çelik üreticilerinin 2021 senesinde Almanya’yı geride bırakarak Avrupa’nın en büyük, dünyanın da 7’nci büyük ham çelik üreticisi konumuna geldiğine dikkati çeken Semir Kuseyri, şunları söylemiş oldu:

“Rusya ve Ukrayna arasındaki savaş ve Rusya’ya uygulanan yaptırımlar, Türk menşeli çelik ürünlerine talebin daha da artmasına neden oldu. Elbet bu pozitif yönde bir gelişme. Öte taraftan, vatanımızda üretilen 11,3 milyon ton sıcak sac üretiminin 2,8 milyon tonu ihraç ediliyor. İç pazarın ihtiyacı ise 14 milyon ton. Türkiye’de yassı çelik üretimi iç pazarın ihtiyacının altında. Kullanıcı sektörlerin en mühim tedarik kaynaklarından Rusya ve Ukrayna’da yaşanmakta olan gerilim tedarik kaynaklarının da süratli bir halde çeşitlendirilmesini mecburi kıldı. Tecim Bakanlığı’nın soruşturmasına dahil olan ülkelerden tedarik edilen sıcak saclar, üst kalite sacların da üretimine girdi oluşturuyor. Bu ürünlere yönelik damping önlemleri yalnız beyaz eşya sektörü için değil üretiminde yassı çelik kullanan tüm imalat sektörleri için yaratacağı olası enflasyonist tesir açısından kaygı verici.”

“Türkiye dünyanın 2. büyük üretim üssü”

TÜRKBESD Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Özkadı ise sunumunda Türk beyaz eşya sektörünün dünyadaki konumuna ve ekonomiye katkılarına değindi.

Sektörün 60 bin direkt ve 600 bin de dolaylı olarak istihdam oluşturduğu dile getiren Özkadı, ek olarak Türkiye’nin dünyanın 2. büyük üretim üssü bulunduğunu ve dünya beyaz eşya üretiminin yüzde 7’sini karşıladığını bildirdi.

Türkiye’nin mecburi olarak ithal etmiş olduğu sıcak sacın tedarik kaynakları hakkında detaylı bilgiler de veren Özkadı, şunları kaydetti:

“Beyaz eşya üretiminde ağırlıklı olarak kullanılan soğuk ve galvaniz saclar, sıcak sacın ilave işlemlerden geçmesi ile üretiliyor. 2021 senesinde iç pazarda kafi oranda üretilmediği için mecburi olarak ithal edilen sıcak sacın yüzde 36’sı Rusya’dan, yüzde 22’si ise Ukrayna’dan tedarik edildi. İki ülke arasındaki savaş sebebiyle bu ithalatın olanaksız hale gelmesi fiyatlarda oldukca sert yükselişlere neden oldu. Geçen yıl yüzde 50 artan metal fiyatlarında yükseliş devam ediyor. Metal tutarları bu yıl ocak ayından bu yana yüzde 20’nin üstünde artış gösterdi. Termin süreleri ise 4 aya kadar çıktı. Çin’in dünyanın en büyük beyaz eşya üreticisi olmasını destekleyen en mühim unsurlardan biri bununla birlikte dünyanın en büyük çelik üreticisi olması. Bilhassa internasyonal ihracat pazarlarında Çin’e karşı rekabet edebilmemiz; üretim kapasitemizi artırmamıza ve gereksinim duyulan değişik kalitelerdeki sacları, en rekabetçi şekilde tedarik edebilmemize bağlı.”

Fatih Özkadı, ihracat icra eden sektörlerin, girdi ithalatında vergi avantajlarından yararlanmasını elde eden Dahilde İşleme Rejimi’nin (DİR) ise yassı çelik için tavsiye edilen ek vergi yüküne bir çözüm olamayacağını sözlerine ekledi.

Öte taraftan, TÜRKBESD tarafınca paylaşılan bilgilere bakılırsa, mart ayında Türkiye’nin beyaz eşya ihracatı altı ana ürün grubunda, bundan önceki senenin mart ayına kıyasla yüzde 11 artış gösterdi. İhracat, ilk çeyrekte ise tane bazında yüzde 6 yükselişle, 6,5 milyon adete ulaştı. Buna karşılık iç satışlar senenin ilk 3 ayında yüzde 9 geriledi. 6 ana üründe iç satış ve ihracat olmak suretiyle toplam satışlar ise bundan önceki yıla bakılırsa yüzde 2 artışla 8 milyon 688 bin 496 tane oldu.