Yağışlar son 20 senenin en düşüğünde: Ziraat için iki tehlikeli sonuç uyarı

Türkiye’de 1 Ekim 2020’de süregelen ve 30 Eylül 2021’de biten 2021 su/ziraat yılı, son 20 senenin en düşük yağış miktarıyla tamamlandı. Ülke genelindeki kuraklığın en fazlaca ziraat alanlarını etkilediği belirtilerek, tarımda bir an evvel damlama sistemine geçilmesi ve çiftçilerin kuraklığa toleranslı ürünlere yönlendirilmesi gerektiği vurgulandı. 

Tarımda hububatın ekim dikim sezonu ile başlayarak bazı mevsimlik bitkilerin gelişme sürecinin sonunu ifade eden ziraat sezonunu da içeren 2021 su/ziraat yılına ilişkin, Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafınca hazırlanan “2020-2021 Su Yılı 12 Aylık Alansal Kümülatif Yağış Raporu” açıklandı.

AA muhabirinin rapordan derlediği verilere bakılırsa, 2021 su/ziraat yılı yağışları, düzgüsel değerlerin ve geçen yıl aynı dönem yağışlarının altında gerçekleşti.

Bu zamanda yağışlarda uzun seneler verilerine bakılırsa belirlenen normaline kıyasla yüzde 19, 2020 su/ziraat yılı yağışlarına bakılırsa yüzde 16 azalma yaşandı. Bu su senesinde metrekareye düşen yağış miktarı 465,5 milimetre olarak gerçekleşti. Uzun seneler averajına bakılırsa düzgüsel kıymeti 574 milimetre olan yağışlar, geçen su senesinde 552,6 milimetre olmuştu.

Türkiye geneli 2021 su yılı yağışları, son 20 senenin en düşük seviyesinde kaldı.

En fazla azalma Güneydoğu Anadolu’da

2021 su senesinde, normale bakılırsa en fazla azalma yüzde 39 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde kaydedildi. Marmara ve Karadeniz bölgelerinde normali civarında, öteki bölgelerde normallerin altında gerçekleşti. Doğu Anadolu’da yüzde 32, Akdeniz’de yüzde 24, İç Anadolu’da yüzde 22’lik azalma görüldü.

İl geneli yağışlarda en yüksek yağış, 1667 milimetre ile Rize’de, en düşük yağış 241 milimetre ile Mardin’de kayıtlara geçti. 2021 su senesinde normallerine bakılırsa en fazla azalma yüzde 54 ile Mardin’de, en fazla artma yüzde 26 ile Düzce’de oldu.

Karadeniz Bölgesi, Marmara Bölgesi’nin doğusu ve Trakya’nın doğu kesimleri ile Ardahan’da 125 günün üstünde yağışlı gün gerçekleşirken, Mersin, Gaziantep, Şanlıurfa, Mardin, Diyarbakır ve Şırnak çevrelerinde 60 günün altına düştü.

Çiftçiye kuraklığa toleranslı ürün yönlendirmesi

Ülke genelindeki kuraklık en fazlaca ziraat alanlarını etkiledi. ​Tütün, zeytin, üzüm, incir, pamuk ve turunçgiller şeklinde ziraat ürünleri üretimin mühim kısmının yapıldığı Ege Bölgesi’nde de su/ziraat yılı yağışları, düzgüsel miktarın peşinde kaldı. Ege’de 2021 su/ziraat yılı yağışları normale bakılırsa yüzde 18, 2020 su/ziraat yılına bakılırsa yüzde 5 azaldı.

İzmir Ziraat ve Orman Müdürü Mustafa Itina, AA muhabirine, su varlığının ziraat için büyük ehemmiyet taşıdığını söylemiş oldu.

İklimsel değişikliğinin dünya genelinde kendini hissettirdiğini belirten Itina, bu mevzuda önlemler alınmaya çalışıldığını aktardı.

Itina, Türkiye’de de susuzlukla savaşım ve önlemler anlamında Bakanlık ve il müdürlüğü nezdinde emek harcamalar yapıldığını ifade ederek, “Ciddi anlamda bir susuzluğa doğru gidiyoruz. İzmir ölçeğinde 2020 yılına bakılırsa ‘fazlaca aman aman’ etkilenmedik fakat komşu illerimiz Manisa, Aydın, Denizli ciddi şekilde kuraklıkla savaşım ediyor ve derinden hissetmeye başladı.” dedi.

Bu mücadelede çiftçilere mühim vazife düştüğünü vurgulayan Itina, şu şekilde konuştu:

“Kuraklık çalıştayı düzenleyerek bunun neler getireceğini, iyi mi olumsuzluklarla karşı karşıya kalacağımızı, alınması ihtiyaç duyulan tedbirleri paydaşlarımıza anlattık. Çiftçimiz, üreticimiz değişen iklim koşullarına bakılırsa nebat desenini değiştirse de bunu zamana yaymak yerine ikimiz de bir an evvel bu tedbiri almak adına üreticimizi kuraklığa toleranslı, daha azca su isteyen çeşitliliğe doğru yönlendirmek adına emek harcamalar yaptık. Mesela Menemen’de pamuk ekilir ağırlıklı olarak. Ekim sezonu başlangıcında üreticilere bolca oranda su veremeyeceğimizi söyleyerek onları yönlendirdik, 10-15 bin dönüm olan ay çiçeği ekimi 55 bin dönümlere çıktı. Suya toleranslı ürüne doğru kayma oldu.”

“Bir an evvel damlama sistemine geçilmeli”

Itina, Bakanlığın basınçlı sulama sistemlerine verdiği bağışlama desteğini hatırlattı.

Silajlık mısır ekiminin yoğun olduğu Tire ile pamuk ekimi meydana getirilen Dikili’de tecrübe etme yaptıklarını aktaran Itina, şu değerlendirmelerde bulunmuş oldu:

“Salma yada yırtıcı sulamayla vermiş olduğumuz suyun yüzde 60-70’lik kısmı bitkiye temas ediyor fakat damlama sulama sistemiyle, salma sulama sisteminde verdiğimiz su miktarının yüzde 40’ını veriyoruz. Vermiş olduğumuz miktarın yüzde 95’i bitkiye temas ediyor. Bunlar su kaynaklarımızı daha uzun süre kullanabileceğimizin yöntemleridir. Bir an evvel bu yöntemlere geçmemiz gerekiyor. Susuzlukla savaşım ve ülkenin genelinde susuzlukla, kuraklıkla ilgili nebat deseninin iyi mi olması gerektiğine yönelik çalıştay yapılmış oldu, netice bildirgesi yayınladı. Üreticimize büyük vazife düşüyor. Eğitimler veriyoruz, tavsiyelerde bulunuyoruz. Üreticilerimizin bunu kabul etmesi ve destek olması gerekiyor.”