Yeni vergi düzenlemeleri yürürlüğe girdi

Gömü ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığınca hazırlanan “Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nde (Seri No:1) Değişim Yapılmasına Dair Bildiri”, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Tebliğde, finansman gider kısıtlaması, tam yükümlü ana para şirketlerinin kendi hisselerini satın almaları halinde yapılacak vergilendirme esasları, Borsa İstanbul Hisse Piyasasında ilk kez işlem görmek suretiyle minimum yüzde 20 halka arz edilen kurumlarda kurumlar vergisi oranı ile 2021 ve 2022’de uygulanacak kurumlar vergisi oranına ilişkin düzenlemeler yer aldı.

Finansman gider kısıtlaması

Kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri haricinde, kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak suretiyle, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar oranı, kur farkı ve benzeri adlar altında meydana getirilen gider ve maliyet unsurları toplamının yüzde 10’unu aşmamak suretiyle Cumhurbaşkanınca kararlaştırılan kısmı, kanunen kabul edilmeyen gider (KKEG) olarak belirlenmişti.

Resmi Gazete’de 4 Şubat 2021’de piyasaya sürülen 3490 sayılı Cumhurbaşkanı Sonucu ile 1 Ocak 2021’den itibaren başlamış olan vergilendirme süreci kazançlarına uygulanmak suretiyle söz mevzusu gider ve maliyet unsurlarının yüzde 10’unun kurum kazancının tespitinde indiriminin kabul edilmeyeceği düzenlenmişti.

Tebliğde, dönem sonları itibarıyla Vergi Usul Kanunu’na bakılırsa çıkaracakları bilançolarında, yabancı kaynakları toplamı öz kaynaklarını aşmış olan kurumlar vergisi mükelleflerinin, aşan kısımla sınırı olan olmak suretiyle yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar oranı, kur farkı ve benzeri adlar altında meydana getirilen gider ve maliyet unsurları toplamının yüzde 10’luk kısmının, kurum kazancının tespitinde KKEG olarak dikkate alınacağı kararlaştırıldı.

Tebliğde ek olarak mevzuya ilişkin kapsama giren mükellefler ile finansman gider kısıtlamasına doğal olarak tutulmayacaklar, finansman gider kısıtlamasının uygulanacağı dönem, yabancı kaynaklara ilişkin gider ve maliyet unsurları şeklinde değişik hususlarda örnekli açıklamalara yer verildi.

Öte taraftan, finansman gider kısıtlaması uygulamasında, yabancı kaynak ve öz kaynak mukayesesi gerektiğinden bu düzenlemenin bilanço esasına doğal olarak mükellefler için geçerli olduğu, bundan dolayı oldukça sayıda olan işletme hesabı esasına doğal olarak gelir vergisi mükelleflerinin bu kapsamda değerlendirilmeyeceği hususuna açıklık getirildi.

Tam yükümlü ana para şirketlerinin kendi hisselerini satın almaları halinde vergilendirme

Gelir Vergisi Kanunu’nda, tam yükümlü ana para şirketlerinin kendi hisselerini iktisap etmek suretiyle vergisiz şekilde kar dağıtımı yapmalarının önüne geçilmiş ve şirket karlarının dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın tevkif yöntemiyle alınacak vergiye ilişkin vergi güvenlik müessesesi ihdas edilmişti.

Tebliğde, tam yükümlü ana para şirketlerinin kendi hisse senetlerini ve ortaklık paylarını iktisap ettikleri tarih itibarıyla herhangi vergilendirme işlemi yapılmayacağı hükme bağlandı.

Sadece kendi hissesini yada ortaklık payını satın alan şirketlerin yüzde 15 vergi kesintisine doğal olarak tutulacağı durumlar ise şu şekilde sıralandı:

“İktisap edilen hisse senetleri ve ortaklık paylarının ana para azaltımı yöntemiyle itfası, iktisap edilen hisse senetleri ve ortaklık paylarının iktisap bedelinin altında bir bedelle elden çıkarılması ve iktisap edilen hisse senetleri yada ortaklık paylarının ana para azaltımı yöntemiyle itfa edilmemesi yada elden çıkarılmaması halinde.”

Borsa İstanbul’da ilk kez işlem gören kurumlar

Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yer edinen düzenlemeyle payları Borsa İstanbul Hisse Piyasasında ilk kez işlem görmek suretiyle minimum yüzde 20 halka arz edilen kurumların paylarının, ilk kez halka arz edilmiş olduğu hesap döneminden adım atmak suretiyle 5 hesap dönemine ilişkin kurum kazançlarına, kurumlar vergisi 2 puan indirimli uygulanacak.

Tebliğde, 2 puan indirim oranlı kurumlar vergisi uygulamasından yararlanılabilmesi için aranan şartlar ve uygulama örnekleri, geçici vergilendirme dönemlerinde kurumlar vergisinin indirimli uygulanması ve tasfiye, devir ve birleşme durumlarında uygulama hususlarına ilişkin açıklamalar da yer aldı.

Kurumlar vergisi 2021’de yüzde 25 olarak uygulanacak

Kurumlar vergisi mükelleflerinin 1 Ocak 2021’den itibaren başlamış olan vergilendirme dönemleri için 1 Temmuz 2021’den itibaren verilmesi ihtiyaç duyulan senelik/geçici kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan edilen matrahlarına yüzde 25 kurumlar vergisi/geçici vergi uygulanacak.

2022 hesap dönemine ilişkin kurum kazançları üstünden ise yüzde 23 kurumlar vergisi alınacak.

Bu oranlar, hususi hesap süreci belirleme edilen kurumlar için ilgili yıl içinde başlamış olan hesap dönemlerine ilişkin kazançlara uygulanacak.

Öte taraftan, geçici vergi oranı, hesap süreci olarak takvim yılını kullanan mükelleflerde 1 Ocak 2021’den itibaren başlamış olan 2021 hesap sürecinin ikinci geçici vergi döneminden itibaren yüzde 25, kendilerine hususi hesap süreci belirleme edilmiş mükelleflerde ise 1 Ocak 2021’den itibaren başlamış olan hesap dönemlerine ilişkin 1 Temmuz 2021’den itibaren verilmesi ihtiyaç duyulan geçici vergi beyannamelerinde yüzde 25 olarak uygulanacak.