Oyunlar Hakkında Informasyon Veren Metacritic Nedir, Neden Mühim?

IMDb, Rotten Tomatoes, Metacritic ve OpenCritic benzer biçimde birçok site, uzun süredir hayatımızda bulunuyor. Kendi belirli puanlama sistemlerine haiz olan bu siteler, benzer ve değişik dallarda da hizmet veriyorlar. Metacritic’te film, TV programları ve albüm puanlamaları da içeriyor olsa da, en fazlaca oyun yaşamına tesir eden bir site bulunduğunu söyleyebiliriz.

Bu siteler, basın kuruluşları tarafınca piyasaya sürülen incelemeler vasıtasıyla verilen puanlamaları kendi sistemlerine entegre ediyor ve onların averajları ile beraber genel bir puan oluşturuyorlar. Böylece, o oyunun yada ürünün, ustalaşmış eleştirmenler tarafınca ne derecede tavsiye edilip/edilmediğini anlayabiliyoruz. Bu sistemler masum görünse de, geliştiriciler açısından bazı negatif sonuçlar doğurabiliyor. Gelin, hep beraber bu sitelerin derinliklerine göz atalım.

Bilmeyenler için: Nedir bu Metacritic ve OpenCritic?

Metacritic; oyun, film, albüm ve TV programlarını değerlendiren bir web sitesi olarak karşımıza çıkıyor olsa da; biz, oyunlar tarafındaki önemine değineceğiz. Basın kuruluşları tarafınca verilen puanların ortalamasını alan ve kendi algoritmasına nazaran hesaplayan Metacritic, oyunun ‘Metascore’ adı altındaki genel puanını oluşturuyor.

Örnek verecek olursak; Elden Ring’in PlayStation 5 incelemelerinde 79 değişik basın kuruluşunun puan averajı alınmış. Metacritic’in almış olduğu basın incelemelerinin averajları ile beraber, 100 üstünden 96 puan almayı başaran Elden Ring, çıkmış olduğu dönem oyun dünyasında fazlaca büyük bir tesir yaratmıştı. Oyunun çıkışına oldukça kısa bir süre kala bu puanlar yayımlanmış ve birçok oyuncu üstündeki beklenti seviyesini daha da yüksek çıtalara çıkarabilmişti.

Hatta bazı kullanıcılar, bu puan averajından ilkin oyunu satın alıp almamakta kararsızken, puanlamayı gördükten sonrasında oyunu ön sipariş etmeye bile karar verdiler. Ek olarak Metacritic, ‘User Score’ adı altında her kullanıcıya açık bir puanlama sistemine de haiz. Bu, beğendiğiniz yada beğenmediğiniz bir oyun için 10 üstünden istediğiniz puanı verebildiğiniz bir sistem olsa da, kullanıcılar tarafınca pek önemsenmiyor.

Bunun sebebiyse; Metacritic’in bu puanlar öncesinde sizden herhangi bir data istemiyor olması. İsterseniz, anonim bir halde bile bu ‘User Score’ puanlamasını yapabiliyorsunuz. Steam’de olan ‘Haiz olduğun oyunu inceleyebilme’ mantığının olmadığı bu sistem, art niyetli kişilerin puanlamalara oldukça kolay bir halde tesir etmesi sebebiyle fazlaca fazla kale alınmıyor

OpenCritic ise, aynı Metacritic benzer biçimde kendi puanlama sistemine haiz olan bir web sitesi. Basın kuruluşları tarafınca piyasaya sürülen oyun incelemelerini listeleyen ve puan ortalamasını alan OpenCritic, bazı kullanıcılar için Metacritic’ten daha fazlaca dikkate alınıyor. Bunun en büyük sebebiyse; Metacritic’in aksine, oyunları platformdan platforma ayırmaması.

Mesela; azca ilkin bahsetmiş olduğumuz Elden Ring. PlayStation 5 incelemelerinde Metacritic’ten 96 puan almayı başaran oyun; PC’de 94 ve Xbox Series X’de de 96 puan almış. Metacritic, oyunları bu şekilde incelendikleri platforma nazaran ayırarak, her platform için kendi puan ortalamasını sunuyor. OpenCritic’te ise bu şekilde bir sistem bulunmuyor. Direkt olarak incelenen tüm platformların hep beraber puan ortalamasını alan web sitesi, bazı kullanıcılara nazaran daha sağlıklı bir puanlama sistemi sunuyor.

Metacritic puanı neden bu kadar mühim?

Her yıl; yüzlerce ve hatta binlerce oyun piyasaya sürülüyor. Oyuncular olarak, bunların birçoğunun adını bile duymazken, birçoğunun da adını ister istemez sıkça duyuyoruz.. Her yıl piyasaya sürülen bu binlerce oyunun her birine tek tek talih verip, deneyimleme olasılığımız olmadığı için, devreye Metacritic benzer biçimde puanlama sistemleri giriyor.

Bu oyunların yayıncıları, araştırma icra eden basın kuruluşlarına; oyunun çıkışından ilkin bir basın kodu sunuyor ve oyununun eleştirmenler tarafınca incelenmesini (Basın kuruluşları da sık sık araştırma kodu isteyebiliyor) talep ediyor. Oyunu her yönü ile detaylıca inceleyen bu basın kuruluşları, mevcut örneksiz puanlama sistemlerine nazaran puanlarını veriyor ve incelemelerini web sitelerinde yayımlıyor. Metacritic’de, bu puanların ortalamasını alarak, kendi ‘Metascore’unu’ oluşturuyor.

Bir oyunu satın alıp almamakta kararsız kalan yada eleştirmenlerin fikirlerini merak eden oyuncular ise, Metacritic’e girerek güvendikleri kuruluşların verdikleri puanları inceliyor ve kararlarını fazlaca daha rahat bir halde verebiliyorlar. Doğal ki, bu puanlama sisteminin ‘kusursuz’ bulunduğunu söylemek oldukça yanlış olacaktır. Sonuçta, bu oyunları inceleyen eleştirmenler, tamamen kendi görüşlerine nazaran bu puanları veriyorlar.

Ek olarak, Metacritic benzer biçimde kuruluşlar yardımıyla; bazı gözden kaçan bağımsız yapımlar da oldukça büyük ilgi toplayabiliyor. Bu sayede, adını dahi duymadığınız oyunları keşfedebiliyor, kendinizi ‘’Bu güzel puan almış. Ben buna bir talih vereyim.’’ cümlesini kurarken bulabiliyorsunuz.

Oyun fiyatlarının gitgide yükseldiği ve kendimize ayırabildiğimiz vaktin hakkaten kısalmış bulunduğunu düşünecek olursak, bazı kullananların bir oyun seçerken tereddütte kalması ve çeşitli siteler vasıtasıyla düşünce edinmeye emek harcaması oldukça düzgüsel bir yaklaşım. Ek olarak, düşük bir ‘Metascore’, devamlı ‘’O oyun kötüdür’’ anlamını taşımaz. Eleştirmenlerin incelemeleri ve oyun hakkında fikirleri mühim olsa da, devamlı en mühim olan şey sizin o oyundan zevk alıp almayacağınızdır.

Eğer yeni oyun türlerine yelken açmayı seven bir oyuncuysanız, Metacritic benzer biçimde kuruluşlar oldukça işinize yarayabilir. Fakat, daha fazlaca çevrimiçi oyunlar tercih ediyor ve tek bir oyuna bağlı kalmayı seven oyunculardansanız, bu biçim sistemler sizin için pek bir anlam ifade etmeyebilir.

Metacritic’in oyun geliştiricileri üstündeki tesiri ne?

Yazımızın bu kısmına kadar, sistemin işleyişi ve pozitif yönde yanlarından bahsetmiş olsak da; oyun geliştiricileri için bazı negatif yanları da mevcut. Mesela; PlayStation’a ilişkin bir stüdyo olan Bend Studio’da Days Gone’ın yönetmenliğini üstlenmiş olan John Garvin, Metacritic puanının fazlaca mühim olduğuna ilişkin bir açıklama yapmıştı.

‘’Bir oyun markasında yaratıcı yönetmenseniz ve oyununuz 70 Metacritic puanı ile piyasaya sürülüyor ise, o seride fazlaca uzun süre yönetmen olarak kalamayacaksınız.’’ diyen Garvin, Sony’nin Metacritic skoruna ne kadar ehemmiyet verdiğini detaylı bir halde anlatmıştı. Days Gone’ın dokuz milyondan daha çok kopya satarak, oldukça başarı göstermiş bir oyun bulunduğunu vurgulamış ve buna karşın şirkette kendilerine ‘başarısız’ gözüyle bakıldığını da dile getirmişti.

Yaşanmış olan bu biçim olaylarda Metacritic sitesinin herhangi bir suçu olmasa da, oyun dünyasındaki firmalar, bu puanlara hakkaten fazlasıyla önemsiyor. Bazı firmalar, daha yüksek bir skor ile çalışanlarını fena şartlarda da dâhil olmak suretiyle daha çok çalışmaya sürüklerken, bazı firmalar de yüksek bir skora erişilirse, ek prim vermek benzer biçimde yöntemlere başvurabiliyor.

Oyun sektöründe hizmet vermekte olan her bir firmanın, aslolan amacının ‘Daha çok para kazanmak’ bulunduğunu unutmamak gerek. Metacritic’in oyuncular tarafınca önemsenmesi de, firmalar tarafınca da önemsenmesine yol açıyor. Bu da, neredeyse her şey benzer biçimde bazı pozitif yönde yanlara sahipken, bazı negatif yanlara da haiz. Peki sizler Metacritic hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce bu puanlama sistemi adil mi?