DÜNYA

Yırtıcı Hayvan Sansarlar Hakkında İlginç Bilgiler

Vatanımızda yaygın olarak görülmeyen bir canlı türü olmasına karşın dünyanın neredeyse her yerinde bulunan sansarlar, küçücük boyutlarına karşın son aşama yırtıcı canlılardır. Kendilerine özgü özellikleri yardımıyla binlerce senedir bir halde hayatta kalmayı başarmış olan sansarlar hakkında garip bilgilere bakalım ve bu canlıları birazcık daha yakından tanımaya çalışalım.

Bir orman gezisinde yaptığınız yürüyüş esnasında minik, sempatik bir sansara denk geldiğiniz vakit onun bu tatlı duruşuna aldanıp sevmeye çalışırsanız muhtemelen hayatınıza o el olmadan devam etmek zorunda kalırsınız. Evet, sansarlar etçil ve son aşama yırtıcı havvanlardır. Ara sıra meyvelerle de beslenirler fakat genel olarak yedikleri şeyler, kendilerinden daha minik olan memeli hayvanlardır.

Sansarlar hakkında pek informasyon sahibi olmayabilirsiniz bundan dolayı devletimizde bu canlılardan pek yok. Sadece kendileri binlerce yıl ilkin ortaya çıkmış bir tür oldukları için bugün dünyanın pek fazlaca noktasında, değişik yoğunluklarda bulunmaktadırlar. Genel olarak yalnız yaşayan bu canlılar, doğum esnasında pek fazlaca yavru doğurabilirler. Gelin sansarlar hakkında garip bilgilere bakalım ve bu canlıları birazcık daha yakından tanımaya çalışalım.

Sansarlar hakkında garip bilgiler:

sansar

Dünyanın her yerinde sansarlarla karşılaşmak mümkün:

Sansarların büyük kısmı Şimal ABD’da yaşamaktadır. Kanada, ABD Birleşik Devletleri ile Avrupa ve Asya ülkelerinin neredeyse hepsinde sansarlarla karşılaşmak mümkün. Bu canlılar bir çok vakit taygalarda, iğne yapraklı ormanlarda ve yaprak döken ormanlarda yaşamaktadırlar. Kimi zaman kent yapılanmasına bağlı olarak, mesela orman kıyısındaki kasabalarda, kent hayatına girerek insanlarla karşılaşabilirler. Bulundukları coğrafyaya bağlı olarak fundalık ve çayırlık arazilerde de yaşayabilirler. 

Binlerce yıl ilkin ortaya çıkmış olan sansarların değişik türleri vardır:

Birazdan boyutlarından bahsedeceğimiz sansarlar şeklinde minik canlıların yeni ortaya çıkmış bir canlı türü bulunduğunu düşünebilirsiniz. Sadece kendileri binlerce senedir aramızdalar. Mesela çam sansarı türünün milattan ilkin 10.500 senesinde yaşanmış son buzul çağlarında ortaya çıkmış olduğu düşünülüyor. Avrupa’da yayılmalarının ise milattan ilkin 4 binli yıllarda gerçekleştiği tahmin ediliyor. Bu kadar uzun süredir bu kadar değişik bölgede yaşayan sansarların yaşadıkları coğrafyalara bakılırsa evrimleşmiş türleri şu şekilde;

  • Amerikan sansarı
  • Newfoundland çam sansarı
  • Sarı boğazlı sansarı
  • Kayın sansarı
  • Nilgiri sansarı
  • Avrupa çam sansarı
  • Japon sansarı

sansar

Sansarlar minik ve hafifçe, bundan dolayı de son aşama çevik canlılardır:

Eğer daha ilkin araştırma yapmadıysanız sansar denilince pek fazlaca kişinin aklına panter boyutlarında bir canlı geliyor. Aslına bakarsak sansarlar 35 – 43 santimetre içinde bir canlı türüdür. Kuyrukları kimi zaman 27 santimetre kadar uzayabilir. Ağırlıkları en fazla 2 kilogramdır. Üflesen uçacak şeklinde görünen bu boyut özellikleri yardımıyla sansarlar son aşama çevik hareketler yaparlar. Böylece hem avlarını kolayca yakalarlar hem de avcılarından kolayca kaçmayı başarırlar. Doğrusu negatif şeklinde görünen bu durumu avantaja çevirmeyi bilirler.

Kimi zaman meyve yeseler bile sansarların beslenme düzeninin büyük bir bölümünü et oluşturur:

Sansarların evrimsel süreç sonunda bu kadar çevik canlılar haline gelmelerinin büyük bir sebebi etçil olmalarıdır. Kurnazca avına sokulan sansar, hızla üstüne atlar ve sağlam pençeleriyle avını tutarak keskin dişleriyle işini bitirir. Sansarlar yaşadıkları bölgeye bağlı olarak sincapları, tarla farelerini, değişik fare türlerini, tavşanları ve balıkları avlarlar. Kimi zaman böcek ve yumurta yedikleri de görülmüştür. İlginç olan ara sıra meyve, çoğunlukla çilek yemeleridir. O denli et üzerine iyi bir tatlı güzel gidiyor olsa gerek.

sansar

Sansarlar yalnız yaşayan canlılardır, bazı türlerin fazlaca eşli olduğu görülmüştür:

Sansarlar, sürü hayvanı değildirler. Hatta bir aileleri bile olmaz. Sansarlar yalnız hayvanlardır. Her yıl Temmuz, Ağustos aylarında yaşanmış olan çiftleşme döneminde dişi ve erkek sansar bir araya gelir ve çiftleşir. 8 aylık gebelik sonunda kör ve tüysüz 2 ile 5 içinde yavru doğar. Sansarlar aile kurmadıkları için fazlaca eşli olarak yaşarlar. Türün hem erkek hem de dişi üyelerinin birden fazla partneri olduğu durumlar görülmüştür.

Karanlığı seven sansarların hareketli bir gece yaşamı vardır:

Bilhassa çam sansarı türünün üyelerinin gece vaktinde, hatta Ay’ın bile olmadığı karanlık gecelerde fazlaca daha etken oldukları görülmüştür. Terk edilmiş kuş yuvalarında, sincap yuvalarında, kaya yarıklarında ve ağaç kovuklarında yaşarlar. Kış aylarını atlatmak için yer altına yuva yaparlar ya da hazır yapılmış bir yuvaya çöreklenirler. Yuvayı sahiplenen sansar, av yoğunluğuna bakılırsa kendine bir menzil alanı belirler. Bu alanı anal ve abdominal koku bezlerinden salgıladığı sıvılarla işaretler. 

sansar

Sansarların içinde bulundukları ekosisteme büyük katkısı vardır:

Tüm canlılar şeklinde sansarlar da içinde bulundukları ekosistemin ayrılmaz bir parçası halindedirler. Hem av hem de avcı olarak bu sistemin devam etmesini elde eden sansarların en büyük katkısı, yedikleri meyvelerdir. Sansarlar, bir meyve yedikten sonrasında bir kısmını sindirir geri kalan kısmını dışkıyla bırakırlar. İşte bu dışkıyla etrafa yayılan meyvenin tohumları yardımıyla nebat florası da gelişmiş olur. 

ABD’de ya da Orta Avrupa’da yaşıyorsanız sigortanıza sansar hasarı maddesini ekletin:

Sansarların yaşadıkları bölgenin kent yapısına bakılırsa kimi zaman insanlarla karşılaştıklarını söylemiştik. ABD Birleşik Devletleri’nde ve Orta Avrupa’da yaşayanlar için ise durum birazcık daha karmaşık. Şundan dolayı bu bölgelerde sansarlar, yuva bulmak için sık sık park edilmiş arabaların içine girerler ve tüm döşemeyi paramparça ederek kendilerine bir yuva yaparlar. Bu ülkelerde meydana getirilen otomobil sigortalarında sansar ve benzeri hayvanların verdiği hasara karşı hususi maddeler eklenmektedir. Aklınızda bulunsun.

sansar

Nokia markasının adı bir sansar türünden geliyor:

Bir devrin efsaneleşmiş cep telefonu markası Nokia’yı hepiniz bilirsiniz. Peki bu adın anlamı ne asla düşündünüz mü? 1865 senesinde Finlandiya’da kurulmuş olan Nokia markasının adı, bölgedeki Nokianvirta nehri üstünde yaşayan bir sansar türünden geliyor. Neden bu adı almış olduğu ise kati olarak bilinmiyor.

Sansanların kürkleri fazlaca kıymetli ve maalesef sonları bu yüzden gelecek şeklinde görünüyor:

Dünya Tabiat ve Naturel Kaynakları Koruma Birliği verilerine bakılırsa şu an için sansarların soyunun tükenmesi şeklinde bir tehlike söz mevzusu değil. Sadece pek fazla organik avcısı olmayan sansarların belası biziz. Sansarların habitatını yok etmemizin yanı sıra bu canlılar o denli fazlaca avlanıyorlar ki en büyük kaybı bu yüzden veriyorlar. Sansar kürkü tarih süresince fazlaca sevilmiştir bundan dolayı son aşama kalınca ve güçlüdür. 

Küçücük boyutlarına ve sempatik yüzlerine aldanmamanız ihtiyaç duyulan sansarlar hakkında garip bilgilerden bahsederek bu olağan dışı canlıları birazcık daha yakından tanımaya çalıştık. Sansarlar hakkında düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.



İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu
Kapalı

Please allow ads on our site

Looks like you're using an ad blocker. We rely on advertising to help fund our site.