Bankacılık sektöründe “yeni bir batkı dalgası” korkusu – Son Dakika Iktisat Haberleri

Yüksek enflasyon karşısında faiz artışlarının devam etmiş olduğu ve resesyon beklentilerinin arttığı bir dönemde gelen bankanın batkı haberi, küresel piyasalardaki endişeleri daha da artırdı.

ABD Merkez Bankası’nın (Fed) politika faizini beklentilerin üstünde bir noktaya kadar yükselteceğine yönelik fiyatlamalar sonrası bazı bankalar, tahvil pozisyonlarında oluşan zararları realize etmek mecburiyetinde bırakıldı.

HİSSE FİYATI YÜZDE 60’IN ÜZERİNDE DEĞER KAYBETTİ

Bu bankalardan Kaliforniya merkezli SVB, 21 milyar dolarlık tahvil pozisyonunu averaj 1,8 milyar dolar zararla kapatması sonrası 8 Mart’ta 2 milyar doların üstünde ana para artırımına gideceğini duyurdu.

Piyasada bankanın likiditeye sıkıştığının duyulması üzerine SVB’nin hisse fiyatı, geçen hafta yüzde 60’ın üstünde kıymet yitirdi.

LİKİDİTE KRİZİNİN ORTASINDAN RİSK SERMAYESİNİN NEDEN OLDUĞU PANİK BANKANIN KAYIPLARINI ARTIRDI

Bazı girişim sermayesi yatırımcılarının, şirketlere paralarını bankadan çekmelerini tavsiye etmesi sonrası bankanın kayıplarının sürmesiyle işlemleri askıya alındı.

SVB’nin süratli çöküşü, bankacılık düzenleyicilerini harekete geçmeye zorladı ve ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC), 10 Mart’ta, piyasalarda düşüşe neden olan SVB’ye kayyum atandığını duyurdu.

FDIC’nin genel olarak müşterilerin ihtimaller içinde zararlarını sınırlamak için borsa kapanışı sonrası açıklamış olduğu bankaya kayyum atama kararını SVB için gün ortasında açıklaması, sektör uzmanlarını da hayrete düşürdü.

Likidite krizini aşmaya çalışırken risk sermayelerinin neden olduğu ürkü, ABD’nin 16’ncı büyük bankasını 48 saat içinde ülke tarihinin en büyük iflaslarından birine sürükledi.

EN SON 2008’DE YAŞANMIŞTI

Bu türden en büyük batkı, 2008’deki kriz esnasında Washington Mutual tarafınca yaşanmıştı. 2007 sonlarında 43 bin çalışanı, 2 bin 200 şubesi ve 188,3 milyar dolarlık mevduatı olan Washington Mutual, ABD’deki konut krizinin patlamasıyla batkı etmişti. Washington Mutual müşterilerinin 10 gün içinde 16,7 milyar dolar çekmesi bankayı iflasa götürürken, bankanın operasyonları JPMorgan Chase’e satılmıştı. Bankanın sigortasız mevduatı olan müşterileri ise paralarını kaybetmemişti.

Mevduatlarının bir oldukca FDIC tarafınca sigortalı olmayan SVB’nin iflasının ise müşterileri için Washington Mutual’ın iflasından daha oldukca acıya neden olabileceği belirtiliyor.

TEKNOLOJİ DÜNYASI ŞOKTA

1983’te kurulan ve teknoloji endüstrisi bankacılığında uzmanlaşmış olan SVB, bir çok süre startup’lar ve risk sermayelerine finansman sağlıyordu.

Müşterileri içinde Shopify, ZipRecruiter ve girişim sermayesi şirketi Andreessen Horowitz şeklinde firmalar da bulunan SVB’nin iflası teknoloji dünyasında şok dalgasına neden oldu.

FDIC, SVB’nin sigortalı mevduat sahiplerini korumak için Santa Clara Mevduat Sigortası Ulusal Bankası’nı (DINB) kurdu ve SVB’nin tüm sigortalı mevduatlarının buraya aktarıldığını bildirdi. FDIC’den meydana getirilen açıklamada, müşterilerin sigortalı mevduatlarına en geç pazartesi sabahı erişebilecekleri aktarıldı.

ABD basınında yer edinen haberlerde ise SVB’ye yatırılan 161 milyar doların yüzde 93’ünden fazlasının FDIC tarafınca sigortalı olmadığı kaydedildi.

FDIC, bankanın varlıkları satılırken, sigortasız mevduat sahiplerine gelecekte temettü ödemeleri yapılabileceğini bildirdi.

Uzmanlar, bankanın iflasının teknoloji dünyası için daha geniş kapsamlı etkilere ve bankalar için endişelere neden olabileceğini belirtiyor.

KRİPTO PARALARDAKİ DÜŞÜŞ VE FAİZLER DE ETKİLİ

Fed’in yüksek enflasyon karşısında agresif faiz artışları, teknoloji sektörüyle birlikte SVB’yi de sert bir halde etkiledi.

Teknoloji sektöründeki pek oldukça firmanın, bilhassa de startup’ların yüksek düzeyde borçla etkinlik göstermesi, bu şirketleri ve içinde bulundukları ekosistemi faiz artışları karşısında savunmasız bıraktı.

Firmalar daha yüksek borçlanma maliyetleriyle karşı karşıya kaldıkça risk sermayesi ve diğeri daha riskli yatırım türleri de daha azca karlı hale geldi.

Kripto paralardaki düşüş de birçok teknoloji firmasını negatif etkiledi. Facebook, Instagram ve WhatsApp’ın sahibi Meta, Google’un ana şirketi Alphabet ve Amazon şeklinde teknoloji devlerinin de aralarında bulunmuş olduğu birçok şirket, işten çıkarmalara gitmek mecburiyetinde bırakıldı.

Yüksek faiz oranları birçok girişim için kaynak yaratmayı daha maliyetli hale getirirken, bazı SVB müşterileri likidite gereksinimlerini karşılamak için paralarını çekmeye başladı. Bu da SVB’nin çekilen paraları karşılamanın yollarını aramasına ve tahvil satışına gitmesine neden oldu. Bir tek devam eden faiz artışları tahvilleri de negatif etkilediği için SVB tahvil pozisyonunu zararla kapattı.

Uzmanlar, tahvil piyasasındaki kayıplar sebebiyle bankaların toplam kaybının 600 milyar doların üstünde bulunduğunu yalnız bunun bankacılık sektöründe 2008’deki şeklinde bir krize tek başına neden olamayacağını belirtiyor.

SVB’nin iyi bir risk yönetimi ve oldukça yönlü bir alan şahıs portföyü olmadığına dikkati çeken uzmanlar, banka için alıcı arayışında olunduğunu aktarıyor.

Mevzuya ilişkin isimsiz kaynaklara dayandırılan haberlerde de FDIC’nin SVB için cumartesi geç saatlerde açık artırma sürecini başlatmış olduğu bildirildi.

“SIRADA KİM VAR?” ENDİŞESİ

SVB’nin iflası, Goldman Sachs ve Bank of America şeklinde ülkenin en büyük bankaları dahil olmak suretiyle geçen hafta bankacılık hisselerini negatif etkiledi.

Bankanın iflası, “ABD’deki en büyük ikinci banka iflası” olarak tarihe geçerken, bunun sektör geneline yayılmasından kaygı duyuluyor.

ABD Gömü Bakanı Janet Yellen, cum günü, SVB çevresindeki gelişimleri görüşmek suretiyle finansal sistemi düzenleyici kurumların yetkilileriyle bir araya geldi.

Yellen, pazar günü CBS televizyonuna verdiği röportajda, SVB için kurtarma paketine sıcak bakmadıklarını aktardı. Durumun sektörü korumak için banka kurtarma paketlerine yol açan averaj 15 yıl önceki finansal krizden oldukça değişik bulunduğunu vurgulayan Yellen, “Bunu (kurtarma paketi) yeniden yapmayacağız. Bir tek mevduat sahipleri mevzusunda endişeliyiz ve onların gereksinimlerini karşılamaya odaklandık.” ifadelerini kullandı.

SVB’NİN ARDINDAN SİGNATURE BANK’TAN DA İFLAS HABERİ GELDİ

ABD’de SVB’nin iflasının arkasından hareketli yedi gün sonu geçiren bankacılık sektöründe bir batkı haberi de New York merkezli Signature Bank’tan geldi.

New York Finansal Hizmetler Departmanı (DFS), dün akşam, FDIC tarafınca mevduat sahiplerini korumak için Signature Bank’a kayyum atandığını bildirdi.

Söz mevzusu gelişmelerle ABD Gömü Bakanlığı, Fed ve FDIC, SVB ile Signature Bank’a ilişkin ortak açıklama yaparak mevduatların korunmasına ilişkin alınan kararları duyurdu.

SVB müşterilerinin bugünden itibaren paralarının tamamına erişebileceği belirtilen açıklamada, SVB ve Signature Bank ile ilgili hiçbir kaybın vergi mükellefleri tarafınca karşılanmayacağı açıklandı.

Ek olarak Fed de bankaların tüm mevduat sahiplerinin gereksinimlerini karşılayabilmelerine destek olmak için uygun mevduat kurumlarına ek finansman sağlanacağını duyurdu.

Mevduat kurumlarına bir yıla kadar kredi sağlayacak ek finansman için Banka Vadeli Finansman Programı’nın (BTFP) oluşturulacağını bildiren Fed, ABD Gömü Bakanlığı’nın, programa Borsa İstikrar Fonu’ndan 25 milyar dolara kadara kadar kaynak sağlayacağını aktardı.

ABD’DEKİ İFLAS DİĞER ÜLKELERİ DE ENDİŞELENDİRDİ

ABD’de SVB’nin süratli çöküşü diğeri ülkelerde de endişeye neden oldu.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, SVB’nin iflasının yüksek teknoloji dünyasında yarattığı krize karşı bu sektördeki İsrailli şirketlere yardım edeceklerini duyurdu.

Netanyahu, Twitter’dan yapmış olduğu paylaşımda, yüksek teknoloji dünyasında derin bir kriz yaratan SVB’nin iflasını yakından takip ettiğini ve İsrail’deki yüksek teknoloji sektöründen yetkililerle görüşmeler yaptığını bildirdi.

İsrail’deki yüksek teknoloji sektörünün bu krizden negatif etkilenmemesi için önlem alacaklarına işaret eden Netanyahu, gerekirse İsrail’deki yüksek teknoloji şirketlerinin ve çalışanlarının sorumluluğu haricinde, operasyonları İsrail merkezli olan İsrail şirketlerinin, bu çalkantı sebebiyle yaşanmış olan likidite krizini aşmalarına destek olacak adımlar atacaklarını kaydetti.

İngiltere Başbakanı Rishi Sunak da İngiliz hükümetinin SVB ve İngiltere’deki iştirakinin iflası sebebiyle şirketlerin maruz kalabileceği potansiyel tesirleri sınırlamak için bir çözüm bulmaya çalıştıklarını belirtti.

Öte taraftan, Internasyonal Para Fonu da (IMF) SVB ile ilgili gelişimleri ve finansal istikrara yönelik ihtimaller içinde etkilerini yakından izlediklerini bildirdi. IMF’den meydana getirilen açıklamada, ABD’deki politika yapıcıların durumu ele almak için uygun adımları attığına dair tam bir güvene haiz olunduğu vurgulandı.