DÜNYA

Dans Etmiyor, Acı Çekiyorlar: Zoochosis Nedir?

Naturel yaşam ortamından kaçırılarak yalnızca eğlence amacıyla binlerce kilometre uzaktaki suni eğlence parklarında hapsedilen hayvanların dans etmiş olduğu algısı tam anlamıyla bir yalan. Dans benzer biçimde görünen ve Zoochosis olarak adlandırılan bu durum, aslına bakarsak bu hayvanların yoğun stres ve depresyon yaşadığını gösteriyor.

Binlerce kilometrelik engin okyanuslarda yüzmesi ihtiyaç duyulan yunusları, balinaları, fokları ve daha pek oldukca deniz hayvanını; tabiat ananın sonsuz topraklarında gezmesi ihtiyaç duyulan maymunları, aslanları, kaplanları ve daha pek oldukca yırtıcı hayvanı yalnızca eğlence amacıyla birkaç metrelik havuzlara ve oda boyutundaki kafeslere kapattığımız vakit kimi zaman dans ediyor benzer biçimde görünmeleri aslına bakarsak onların ne kadar fena durumda bulunduğunu gösteriyor.

Havuzlara ya da sözde parklara hapsedilen yırtıcı hayvanlar, naturel ortamlarından uzak kaldıkları için günden güne artan bir stres ve depresyonun pençesine düşüyorlar. Bu durum o denli yaygın ki Zoochosis olarak isimlendiriliyor ve hayvanları sonunda intihar etmeye bile yöneltecek problemler doğuruyor. Zoochosis nedir, niçin olur, önlemek için ne yapmalıyız gelin birazcık daha yakından bakalım.

Zoochosis

Zoochosis nedir?

İlk kez 1992 senesinde oyuncu ve hayvan hakları aktivisti olan Bill Travers tarafınca tanımlanan Zoochosis, en geniş tanımıyla eğlence amacıyla hapsedilen hayvanların yoğun stres ve depresyon sonucu yeniden eden davranışlar sergilemesi durumunu ifade eder. Zoochosis, tüm suda ve karada yaşayan hayvanlarda görülebilen bir ruhsal bozukluktur.

Zoochosis olarak adlandırılan yoğun stres ve depresyon kaynaklı yeniden eden davranışlara haiz hayvanlarla sirklerde, hayvanat bahçelerinde ve su parklarında çoğunlukla karşılaşıyoruz. Naturel ortamına uygun olmayan iklimlerde, kafeslerde ve benzeri alanlarda yaşayan pek oldukca hayvanda da Zoochosis davranışları görülmektedir. 

Zoochosis emareleri nedir?

Zoochosis

Naturel ortamlarıyla yakından uzaktan alakası olmayan suni havuzlara ve kafeslere eğlence amacıyla kapatılan hayvanların yaşadıkları yoğun stres ve depresyon sonucu bazı yeniden eden davranışlar sergiledikleri gözlemlenmiştir. Bu durum yavruyken kaçırılıp hapsedilen hayvanlarda bile görülmektedir.

Zoochosis genel olarak kendi çevresinde daire çizme, boynunu bükme, sallanma, ileri geri hareket etme, aşırı kaşınma, kusma, kendine zarar verme, kemirme ve hayvanın kendi dışkısını yemesi benzer biçimde yeniden eden davranışları kapsar. Maalesef bu tür davranışlar sergilenirken bir müzik açıldığı vakit hapsedilen hayvanların dans etmiş olduğu algısı yaratılır.

Kati bir halde altını çizmeliyiz ki hapsedilen hiçbir hayvan dans etmiyor. Sirklerde dans etmiş olduğu kabul edilen hayvanlar, hemen hemen yavruyken süregelen bir işkence süreci sonunda dans etmiş olduğu algısı yaratan hareketler yapmayı öğreniyor. Havuzlardaki ve kafeslerdeki hayvanlar ise bu davranışları ruhsal sorunları sebebiyle sergiliyorlar.

Zoochosis niçin olur?

Zoochosis

Yediği önünde yemediği arkasında, mis benzer biçimde yaşamı var niçin psikolojisi bozulsun diye düşünenlerin bir saniye olsun pandemi döneminde evden çıkamadığımız karantina zamanlarını hatırlamaları gerekiyor. Özene bezene döşediğimiz evlerimiz bile içinden çıkamadığımız vakit birer hapishaneye dönmedi mi?

Naturel ortamından kaçırılarak eğlence amacıyla parklara ve havuzlara hapsedilen hayvanların içinde yaşamaya zorlandıkları ortamların naturel hayatlarıyla yakından uzaktan bir ilgisi yok. Bir çok asla alışık olmadıkları bir beton zeminde yaşamaya zorlanıyor ve tıpkı bir hapishane mahkumu benzer biçimde günün belirli saatlerinde toprağa basmalarına izin veriliyor. 

Bir çok vakit bu hayvanlar çift olarak değil, tek başlarına yakalanarak hapsedildikleri için yaşam boyu sürecek bir yalnızlığa mahkum ediliyorlar. Hiçbir bilgimiz olmasa bile birkaç belgesel seyrettiğimiz vakit naturel ortamında yaşayan neredeyse tüm hayvanların sürü içgüdüsüne haiz olduklarını görürüz. Bu hayvanların yalnızlığa mahkum edilmeleri yapılacak en büyük işkencedir.

Zoochosis durumunun ortaya çıkmasının öteki sebepleri ise yetersiz beslenme, dengesiz beslenme, insan ilişkileri kaynaklı sıhhat sorunları ve bulundukları alan kaynaklı sıhhat sorunlarıdır. Hapsedilen bazı hayvanların naturel ortamlarına gore oldukca daha uzun yaşadıkları görülmüştür sadece normalden uzun yaşamaları bile bir çok vakit bu hayvanlar için bir işkenceye dönüşür.

Zoochosis davranışları oluşmasını iyi mi engelleriz?

Zoochosis

Sirklerde, su parklarında ve hayvanat bahçelerinde çalışan veterinerlerin Zoochosis davranışları sergileyen hayvanlara bazı hususi oyuncaklar verdikleri, hayvanın yaşamış olduğu alanı naturel ortamına benzetmeye çalışmış oldukları ve maalesef bazı antidepresan ilaçlar verdikleri biliniyor sadece bunlar yalnızca geçici çözümlerdir.

Hayvanların psikolojisini bozmak istemiyorsak onları olduğu benzer biçimde bırakmalıyız. Hayvanların eğlence amacıyla hapsedildiği ve sergilendiği parklara gitmemeliyiz. Sokakta yaşamaya alışmış köpekleri, kedileri bile keyfimize gore evimize almamalıyız. Onlar için lüzumlu yardımı vermeli, korumayı sağlamalı ve onlar iyi mi mutlu oluyorsa o şekilde kalmalarını sağlamalıyız.

Bu aşamada bazı hususi doğa parkları ve bakım merkezleri için hususi bir ayraç açmak gerekiyor. Dünyanın değişik noktalarında hayırseverlerin yardımıyla kurulan vakıflara bağlı çalışan bazı merkezler var ve bu merkezlerde tutulan hayvanlar var. Sadece bu hayvanlar eğlence amacıyla bu merkezlerde tutulmuyorlar. Soyu tükenme tehlikesinde olan, doğada yaşayacak durumda olmayan ya da bazı hastalıklara haiz hayvanlar bu merkezlerde korunarak tedavi ediliyorlar. 

Yalnızca empati kurmalıyız:

https://www.youtube.com/watch?v=T-D-Ba5fqb8

Pandemi sebebiyle bir dönem evlerimizden çıkmadık ve Sıhhat Bakanlığı’nın yapmış olduğu açıklamaya gore bu durum ruh sağlığımızı epey fena etkiledi. En rahat ettiğimiz yer olan evimizde bile zorla kalmak psikolojimizi etkilerken bu hayvanların yaşadıklarına iyi mi göz yumabiliriz?

Eğlence havuzlarında hapsedilen su canlıları beslensin diye naturel hayata aykırı bir halde ölü balıklar veriliyor, kafeslerin beton zeminleri üstüne süs amacıyla dallar ve yapraklar konuluyor, gene beton kafeslere asla yenilenmeyen su havuzları ekleniyor, normalde kış uykusuna yatan hayvanlar senenin her süreci şov halletmeye zorlanıyor.

Bu tür süsler yalnızca görülenler. Naturel ortamından kaçırılarak eğlence amacıyla hapsedilen hayvanların neler yaşadığını kestirmek bile olanaksız. Bundan dolayı birazcık empati kurmalıyız. Bırakın naturel yaşam belgeselcileri bu güzel hayvanları naturel ortamlarında müdahale etmeden kaydetmeye çalışsınlar. Fazlasına hiçbirimizin ihtiyacı yok.

Hapsedilen hayvanlarda stres ve depresyon kaynaklı oluşan yeniden eden davranışları tanımlayan Zoochosis nedir sorusunu yanıtladık ve hapsedilen hayvanlarla ilgili bilmeniz gerekenlerden bahsettik. Hayvanların eğlence amacıyla hapsedilmesi ile alakalı düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz. 



İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu

Reklam engelleyici kullandığınız görülüyor

HAKANSEYHAN.com reklamlarla desteklenen bir sitedir. Sitemizde gezintiye devam etmek için lütfen reklam engelleyiciyi kapatın.