TCMB faiz sonucu ne süre, saat kaçta? Ekonomistlerin faiz beklentisi ne?

Piyasalarda dikkatler, 18 Mart’taki Para Politikası Kurulu’ndan (PPK) çıkacak faiz sonucuna çevrildi. Genel piyasa beklentisi, TCMB’nin faiz artışına gideceği yönünde. Burada medyan beklentisi ise 100 baz puanlık artışa işaret ediyor. Bu artış beklentisinin temel nedenlerini ise yüksek seyreden enflasyonda zirvenin nisan ayında görüleceği tahmini, TL’deki negatif ayrışma ve dolarizasyon trendinde mühim bir iyileşme görülmemesi oluşturuyor. Sadece bankanın metni şahin tutarak, faizleri durağan(durgun) bırakmasının sürpriz olmayabileceği yorumları da yapılıyor.

Ceren Oral Balaban / coral@ekonomist.com.tr

Piyasalar için en mühim gündem maddelerinden birini Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz sonucu oluşturuyor. TCMB, 18 Mart’taki Para Politikası Kurulu’ndan (PPK) faiz sonucuna açıklayacak.

Hatırlanacağı şeklinde son toplantı 18 Şubat’ta yapılmıştı. 18 Şubat’ta meydana gelen PPK toplantısında siyaset faizi yüzde 17 seviyesinde durağan(durgun) tutulmuştu. Karar notunda yüzde 5 enflasyon hedefine ilişkin söylem ilave edilerek, dezenflasyon süreci mevzusundaki iradenin kuvvetli olduğu tekrardan vurgulanmaya çalışılmıştı.Para politikası duruşunun sıkılığına ilişkin olarak da PPK’nın, ‘para politikası faizi ile gerçekleşen/beklenen enflasyon arasındaki dengeden’ bahsederken söz mevzusu dengenin kuvvetli dezenflasyonist etkiyi koruyacak şekilde kararlılıkla sürdürüleceği karar notuna eklediği izlenmişti.

ENFLASYONDA HALA ZİRVE GÖRÜLMEDİ

18 Mart’taki toplantıya ilişkin piyasanın medyan tahmini; TCMB’nin siyaset faizinde 100 baz puan artırım yapacağı yönünde. Bu beklentinin altında yatan en mühim etkeni ise enflasyonun yukarı yönlü bir seyir izlemesi oluşturuyor. Şubat ayında beklentilerin üstünde, yüzde 15,61’e yükselen enflasyon için hemen hemen 2021’in zirvesinin görülmediği, en yüksek seviyenin nisan ayında kontrol edileceği öngörüleri ağırlık kazanıyor. Ek olarak son dönemde TL’de yaşanmış olan negatif ayrışma ve dolarizasyon trendinde de mühim bir iyileşme görülmemesi de bu toplantı için faiz artışı beklentilerini güçlendiriyor.

Gene orta vadeli enflasyon bekleyişlerinin mühim bir düzelme göstermediği, son TCMB Beklenti Anketi sonuçlarında nazaran hafifçe de olsa bir bozulmayı işaret etmiş olduğu ve aktarılıyor. Verilen bilgilere nazaran; 12 ve 24 aylık ileriye yönelik enflasyon tahminleri yüzde 10,36 ve yüzde 9,03 seviyelerinden sırasıyla yüzde 10,47 ve yüzde 9,18 seviyelerine revize edilirken, uzun vadeli enflasyon bekleyişleri ise yüksek kalmaya devam ediyor. 5 ve 10 senelik enflasyon tahminleri ise yüzde 7,25 ve yüzde 6,21 olarak gerçekleşti. Ekonomistler; TCMB’nin yüzde 5 olan resmi enflasyon hedefi göz önüne alındığında bu durumun mühim bir kredibilite boşluğunu ifade ettiğini kaydediyor.

Mühim ekonomistlerden 18 Mart’taki toplantıya ilişkin öngörüleri ve tahminlerini aldık. Uzman adların Ekonomist.com.tr için analizleri şu şekilde:

“PPK’da 100 baz puan faiz artırımı bekliyoruz”

Enver Erkan/Tera Yatırım Ekonomisti: Son dönemde artan enflasyon risklerinin TCMB’nin faiz artırmasına dayanak oluşturacak faktörleri ağırlıklandırdığını düşünüyoruz. TL’deki oynaklık ve kıymet kaybının ilave enflasyon risklerini tetikleyebilme potansiyeli kadar, global emtia ve petrol fiyatlarından da gelen bir etkiyle enflasyon risklerinin arttığı bir döneme giriyoruz. Kur kaynaklı riskler içeriden yönetilebilir görünürken, bu tesir elemine edilse dahi petrol fiyatlarından bir global enflasyon ithal edeceğiz şeklinde görünüyor. ÜFE’deki süregelen seyir ve aylık bazda da TÜFE’nin üstünde gerçekleşen artışlar üreticideki maliyet yükleniminin devam ettiğini ve bekletilen fiyat artışları bulunduğunu ortaya koyuyor. Enflasyon, geçmişten gelen etkisinde bırakır ve güncel etkilerle birlikte hedef seviyelerden sapma riski taşıyor.

Global faizlerin de artma eğiliminde olduğu ve TL’nin üstünde öteki gelişen ülke paraları şeklinde baskı kurduğu görülüyor. TL’nin bu zamanda tepki aralığı öteki gelişmekte olan ülkelerin (GOÜ) paralarına nazaran daha geniş oldu ve uç seviyelerde kıymet değişimi yaşandı. Kurda bu aşama oynaklık, fiyat öngörülebilirliği ve istikrarı açısından risk teşkil etmekle birlikte enflasyonda yapışkanlık unsurunun da ana hatlarını oluşturuyor. TL’nin, kademeli ve bir banda oturan şekilde kıymet kazanan bir doğrultuda olması gerekiyor. Şubat ayında yüzde 15,6 seviyesine gelen ve ilave artışlarla ilerleyen aylarda TCMB’nin şu anki siyaset faizine yakınsayacağını düşündüğümüz enflasyon, gerçek faiz pozisyonunu da zayıflatıyor. Finans piyasaları bir faiz artırım beklentisini ağırlıklandırıyor. TCMB’den mevcut şartlar altında artan proaktivite beklentimiz çerçevesinde; ikimiz de bu PPK toplantısında 100 baz puan faiz artırımı gelmesini ve siyaset faizinin yüzde 18’e çıkarılmasını bekliyoruz. Senenin ikinci yarısında ağırlık kazanması ihtiyaç duyulan dezenflasyon sürecinde de kredi genişlemesi, cari açık enflasyon beklentileri, fiyat istikrarı şeklinde faktörleri birlikte değerlendirerek gevşeme yönünde ihtiyatlı bir yaklaşım benimsemesini bekliyoruz.

“Sıkı siyaset duruşu, baskıları bir miktar daha azaltabilir”

Hasret Bayraktar Gökşen/Tacirler Yatırım Başekonomisti: Perşembe günkü PPK için Kurum tahminimiz, piyasa medyan tahminine paralel olarak, siyaset faizinde 100 baz puan artırım yönünde. Bu çerçevede yüzde 17 olan yedi gün vadeli repo faizinin yüzde 18’e yükseltilmesini bekliyoruz. Hatırlanacağı suretiyle, PPK’nın sözel yönlendirmesi ‘sıkılaştırıcı’ bir eğilimi içerirken, ‘gerekmesi durumunda ilave parasal sıkılaşma yapılacaktır’ söylemine yer veriyor. 100 baz puan faiz artırım beklentimiz arkasındaki ana sebeplerin başlangıcında,senelik TÜFE artışının nisan ayına kadar devam edeceği tahminimiz geliyor. Şubat ayında beklentilerin üstünde bir gerçekleşme kaydeden enflasyon sonrasında nisan ayında enflasyonunun görmesini beklediğimiz en yüksek seviyeyi yüzde 15,7’den yüzde 16,3’e revize etmiştik. Bu seviyeler ex-post gerçek siyaset faizinin oldukça daralmasını bununla beraber getirirken, ek sıkılaştırma ihtiyacını öne çıkarıyor. Yılsonunda siyaset faizi tahminimizi ise mevcut durumda yüzde 14,5 olarak koruyoruz. Yılsonu enflasyon tahminimizi ise yakın dönemde yüzde 10,7’dan yüzde 11’e çıkardık. Son dönemde gerek TL gerekse emtia tutarları, dezenflasyon sürecine destek vermekten uzak bir seyir izledi. Pandemi sonrasında ekonomik toparlanmaya dair artan pozitif bekleyişler enflasyon korkularını beslerken global faiz hadlerinde ve emtia fiyatlarında mühim yükselişe niçin oldu. Bu gelişmeler küresel kaynaklı olarak öne çıksa da, TL’deki negatif ayrışmanın yurtiçi dinamikleri de fiyatlama içine almış olduğu bu çerçevede daha sıkı bir siyaset duruşunun baskıları bir miktar daha azaltıcı özellikte olabileceğini düşünüyoruz.

“TCMB’nin metni şahin tutarak, faizleri durağan(durgun) bırakması da sürpriz olmayabilir”

Serkan Gönençler/Gedik Yatırım Ekonomisti: Son dönemde ABD tahvil faizlerindeki yükselişlere de bağlı olarak tekrardan hız kazanan TL’deki kıymet kaybı sonrası piyasada 18 Mart’taki PPK toplantısında 100 baz puanlık faiz artırımı beklentileri öne çıkmış durumda. Son aylarda, piyasa beklentilerini karşılayan kararlar almış olduğu gözlenen TCMB’nin, enflasyon beklentilerinde süratli bir bozulma potansiyelini de önlemek amacıyla 100-125 baz puan faiz artırımı gerçekleştirmesi olası görünüyor. Öte taraftan, TL’deki son kıymet kaybı ve emtia fiyatlarında devam eden artışlara rağmen, TCMB yukarı yönlü risklere dikkat çekse de genel olarak yıl sonu için yüzde 9,4’lük enflasyon tahminine ilişkin iyimserliğini de koruyor. Bu açıdan, TCMB’nin izahat metnini şahin tutarak, faizleri durağan(durgun) tutması da sürpriz olmayabilir. Dolar/TL kurunun 6,90’lı seviyeleri görmesinin arkasından oldukca kısa bir süre içinde 7,60’lı seviyelere yükselmesi, TL’deki kırılganlığın devam ettiğinin mühim bir göstergesi. 100-125 baz puanlık bir faiz artışı ilk etapta TL’ye destek verse bile, ilerleyen günlerde TL üstündeki baskılar sürebilir. Özetle bu zamanda, kurların seyri mevzusunda ABD tahvil faizlerine ilişkin gelişmeler belirleyici olmaya devam edebilir.

“TCMB’nin adımı, enflasyondan ne aşama kaygı duyduğuna bağlı olacak”

Murat Akyol/Meşhur&Co-Daha Finansal Danışmanlık Müdürü: Yurtiçi piyasalar açısından haftanın en mühim mevzu başlığını perşembe günü gerçekleştirilecek olan PPK toplantısı oluşturuyor. Hatırlanacağı şeklinde, 2020 Aralık ayında siyaset faizini 200 baz puanlık artırımla yüzde 17 seviyesine taşıyan Merkez Bankası, son iki ayda ise beklemede kalmayı tercih etmişti. Toplantı öncesinde anket neticeleri 100 baz puan civarında bir faiz artırımına işaret ediyor. Bilhassa yukarı yönlü bir eğilim izleyen enflasyonun hemen hemen zirve yapmadığını düşünürsek artırım ihtimalinin yüksek bulunduğunu söyleyebiliriz. Şubat ayında yüzde 15,61’e yükselen enflasyonun 2021 Nisan ayına kadar senelik bazda yüzde 15-17 içinde hareket etmesini bekliyoruz. Bu aşamada atılacak adımın Merkez Bankası’nın bilhassa enflasyondan ne aşama kaygı duyduğuna bağlı olacağını düşünüyoruz.