“.tr” alan isminde yeni dönem – Son Dakika Teknoloji Haberleri

Informasyon Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK) sonucu ile web alan adı alma tutarı 150 lira, söz mevzusu adın yenilenmesi 100 lira olarak belirlendi. Söz mevzusu ücretler, bugün itibarıyla uygulamaya konulacak.

“.tr” alan adları yönetimi 1991’den itibaren Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) tarafınca yapılmaktaydı. 2008’de çıkarılan 5809 sayılı Elektronik Komünikasyon Kanunu ile web alan adlarının tahsisini meydana getirecek kurum yada kuruluşun tespiti ile alan adı yönetimine ilişkin usul ve esasların Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafınca belirleneceği düzenlendi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafınca hazırlanan “İnternet Alan Adları Yönetmeliği” 7 Kasım 2010’da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle “.tr” uzantılı alan adlarının tahsisine ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesi yetkisi ve görevi BTK’ye verildi.

ODTÜ ve BTK’nin IANA/ICANN’e devir onayı için yapmış olduğu ortak müracaat ise 3 Mayıs 2019’da onaylandı.

Bu vazife kapsamında BTK bünyesinde TRABİS (.TR Ağ Informasyon Sistemi) 14 Eylül 2022’de faaliyete geçti. TRABİS’in geliştirilmesi kapsamında Resmi Gazete’de 10 Haziran 2023’te İnternet Alan Adları Tebliğinde Değişim Yapılmasına Dair Bildiri ile alan adları yönetimine dair gereksinim duyulan bazı güncellemeler BTK tarafınca yapılmış oldu. Kurul sonucu ile düzenlenen “.a.tr” yapısındaki alan adlarının ilk tahsis işlemleri ile bu süreçte uygulanacak hususlara ilişkin usul ve esaslar, bugün itibarıyla yürürlüğe girdi.

Buna nazaran, ilk tahsis işlemlerinde, sırasıyla, kamu kurum ve kuruluşları ile sermayesinin yarısından fazlası kamuya ilişik kuruluşların yürürlük tarihinde tahsisli olan alan adlarına öncelik verilecek. “a.tr” yapısındaki web alan adlarıların ilk tahsis işlemlerinde TRABİS tarafınca, “a.gov.tr”, “a.edu.tr”, “a.tsk.tr”, “a.bel.tr”, “a.pol.tr”, “a.k12.tr” ücretsiz tahsis yapılacak.

Arkasından kamu kurumu durumunda olan meslek kuruluşları, kamuya yararlı dernek ve vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve işçi yada işveren meslek kuruluşlarına mevcut kullandıkları “org.tr” uzantılı alan adları başvurularına istinaden belgeli tahsis edilecek.

Bu sürecin tamamlanması akabinde “com.tr, net.tr” benzer biçimde öteki uzantılara da mevcut alan adlarının “a.tr”lerini alabilmeleri için öncelik verilecek.

“İLK GELEN İLK ALIR” KURALI UYGULANACAK

“a.tr” yapısındaki alan adlarına ilişkin işlemlerin ücretleri, Kurul tarafınca düzenlendi. Buna nazaran, “gov.tr, edu.tr, tsk.tr, bel.tr ve k12.tr” alan adları için üretilecek alan adları ücretsiz tahsis edilecek.

Öteki uzantılar için önceliklendirme esnasında 150 lira talep edilecek, önceliklendirme tamamlandığında “a.tr” yapısındaki alan adlarının tutarı 100 lira olacak. Bu fiyatlar, TRABİS tarafınca kayıt kuruluşlarından talep edilecek olup kayıt kuruluşları müşterilerine değişik fiyatlandırma uygulayabilecek.

Türkiye’de 2023 yılı birinci çeyrek itibarıyla TRABİS kayıtlarında 1 milyona yakın “.tr” uzantılı olan site yer alırken, en büyük hisse 862 bin 775 ile “com.tr” uzantılı web sitelerine ilişik. Bunu 30 bin 225 “org.tr”, 29 bin 20 ile “net.tr” uzantısına haiz siteler takip ediyor.

Söz mevzusu alan adlarını kullanan web sitelerinin yüzde 79,32’si Türkiye, yüzde 7,91’i ABD, yüzde 6,11’i Almanya, yüzde 2,74’ü Hollanda, yüzde 1,57’si Fransa, yüzde 0,55’i Birleşik Krallık ve yüzde 1,79’u öteki ülkelerde barındırılıyor.