Ekonomistler faiz sonucu beklentisini deklare etti 

Piyasalarda dikkatler, 15 Nisan’daki Para Politikası Kurulu’na (PPK) çevrildi. Naci Ağbal’ın görevden alınmasının peşinden TCMB Başkanı olan Şahap Kavcıoğlu’nun yönetimindeki bu ilk görüşmede, faiz indirimlerinin başlayıp başlamayacağı merak ediliyor. Genel beklenti, bu görüşmede faizlerin durağan(durgun) tutulacağı yönünde. Bunun sebebi olarak da enflasyondaki yüksek seyir ve Kavcıoğlu’nun yönetime gelmesinin peşinden piyasalarla yapmış olduğu görüşmede sıkı para politikasının enflasyonla mücadelede başarı sağlanana kadar devam edeceğini vurgulaması gösteriliyor. Uzmanlar da faiz indirimine adım atmak için erken olduğu ve sıkı para politikası ihtiyacının arttığı görüşünde birleşiyor.

Ceren Oral Balaban / coral@ekonomist.com.tr

Piyasalarda tüm dikkatler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz sonucuna çevrildi. TCMB, 15 Nisan’daki Para Politikası Kurulu’nda (PPK) faiz kararını açıklayacak.

Hatırlanacağı benzer biçimde son toplantı 18 Mart’ta yapılmıştı. TCMB, 1 hafta vadeli repo faizi olan siyaset faizini 200 baz puan ile beklentilerin üstünde artırarak yüzde 19’a yükseltmişti. Konsensüs beklentileri ise 100 baz puan artış yapılacağı yönündeydi. Faiz koridoru (gecelik borç alma/verme) yüzde 15,50-yüzde 18,50 bandından yüzde 17,50-yüzde 20,50 bandına çıkmış, benzer şekilde Geç Likidite Penceresi (GLP) Borç Verme faizi ise yüzde 21,50’den yüzde 23,50’ye yükselirken, GLP borç alma faizi yüzde 0’da kalmıştı.

Küresel enflasyon beklentileri ve internasyonal tahvil piyasalarındaki gelişmelere bağlı olarak gelişmekte olan ülkelere yönelik ana para hareketleri üstündeki potansiyel riskler sebebiyle TL üstünde negatif baskıların ön plana çıkmaya başladığı ve bu durumun enflasyon görünümü açısından yukarı risk oluşturduğu analizi yapılmıştı. Bu yüzden de uzmanlar, mevcut enflasyon görünümü ve riskleri dikkate alarak TCMB’nin şahin sözlü yönlendirmesini koruyarak gerçekleştirdiği önden yüklemeli hamlenin yerinde bir adım bulunduğunu değerlendirmişti.

ENFLASYONLA MÜCADELE VURGUSU

İlk değerlendirmeler bu şekilde olsa da Naci Ağbal’ın bu toplantının derhal peşinden görevden alınması piyasalar için şok tesiri yarattı. Dolar/TL’de ciddi yükselişler yaşanırken borsada da satışlar meydana geldi. Şahap Kavcıoğlu, yönetime gelmesinin peşinden nisan ayı başlangıcında piyasalarla yapmış olduğu ilk bilgilendirme toplantısında sıkı para politikasının enflasyonla mücadelede başarı sağlanana kadar devam edeceği mesajını kuvvetli bir üslupla altını çizdi. Kavcıoğlu, sıkı para politikasına bağlılığın altını çizdi ve enflasyonla mücadeleyi önceliklendirmeye devam etti.

Bu yüzden 15 Nisan’daki toplantıya ilişkin piyasanın medyan tahmini; TCMB’nin siyaset faizinde değişim yapmayacağı yönünde. Bankanın kararları üstünde en etkili unsurlardan kabul edilen enflasyon cephesinden son gelen veriler de iç açıcı değil. Türkiye’de tüketici tutarları 2021 Mart’a yüzde 1,08 artış gösterirken, senelik enflasyon yüzde 16,19 oranında gerçekleşti. Enflasyonda artış altıncı ayda da devam etti. Petrol fiyatlarının yükselişi ve TL’deki zayıflığın yol açmış olduğu fiyatlama eğilimlerinin enflasyonun yükselmeye devam etmesinde başlıca etkili faktörler olduğu analizi yapılıyor.

SIKI PARA POLİTİKASI İHTİYACI ARTIŞTA

Bu aşamada enflasyonda zirvenin halen görülmediği üstünde duruluyor. Bu yüzden de bu görüşmede faiz indirimine adım atmak için erken olduğu ve sıkı para politikası ihtiyacının arttığı görüşü ağırlık kazanıyor. Uzmanlar, enflasyondaki düşüşün esasen faizleri indirmek için lüzumlu imkanı vereceğini kaydediyor ve TCMB’nin de bu düşüşü görmeden faiz indirimine gitmemesi gerektiği noktasında birleşiyor. Gene 29 Nisan’da yayınlanacak olan senenin ikinci Enflasyon Raporu’nda TCMB’nin yılsonu enflasyon tahminini olan yüzde 9,4’ü yukarı revize etme olasılığının arttığı da not ediyor.

Ikimiz de her toplantı öncesinde yaptığımız benzer biçimde mühim ekonomistlerden 15 Nisan’daki toplantıya ilişkin beklentilerini aldık. Uzman adların Ekonomist.com.tr’ye hususi analizleri şöyleki:

“15 Nisan PPK’sında faiz değişikliği beklemiyoruz”

Tera Yatırım Başekonomisti Enver Erkan: Eski Merkez Bankası Başkanı Naci Ağbal’ın Mart PPK’sında 200 baz puan faiz artırmasının akabinde, yönetim değişikliği sonrasında Şahap Kavcıoğlu yönetiminde ilk toplantı olması bakımından, 15 Nisan PPK’sında piyasalarla kurulacak olan yazışma yüksek önemde. TL varlıklarının ve piyasaların, TCMB vazife değişikliği sonrasında verdiği tepki para politikalarının uygulanış şekline dair oluşan bir belirsizliğin dışavurumuydu. Buna karşılık, Kavcıoğlu enflasyonun üstünde faiz uygulamasına devam edeceğini ve para politikasının sıkı kalacağını belirterek yakın döneme ilişkin siyaset değişikliği olmayacağı sinyalini vermişti.

Enflasyon 2021 Mart’ta yüzde 16,2 seviyesine terfi etti ve Ağbal’ın görevden alınmasından sonrasında da TL yüzde 10’un üstünde kıymet yitirdi. ÜFE’den, artan hammadde fiyatlarından ve TL’de meydana gelen ek kıymet kaybından dolayı enflasyonun artmaya devam edeceğini de göreceğiz. Erken dönem faiz indirimlerinin enflasyon üstündeki riskleri daha çok artıracağını düşünüyoruz. Sürdürülebilir gelişme için ilk olarak enflasyonun halledilmesi gerekiyor. Enflasyon düşüşü esasen faizleri indirmek ve gelişme sağlamak için lüzumlu imkanı verecek. Bu nedenden dolayı, öngörülebilir gelecekte sıkı para politikasının devamının gerekliliğine inanıyoruz. 15 Nisan PPK’sında da faiz değişikliği olmasını beklemiyoruz.

“Oldukça kademeli bir faiz indirim süreci ağustos ya da eylülde başlatılabilir”

Gedik Yatırım Ekonomisti Serkan Gönençler: Yeni TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, göreve ulaştıktan sonra piyasanın erken faiz indirimi endişelerini gidermek amacıyla çeşitli defalar şahin mesajlar vermeye çalıştı. Kavcıoğlu, özetle TCMB’nin kurumsal yapısı çerçevesinde belirlenen para politikası stratejisinin korunacağını ve enflasyonun üstünde bir siyaset belirlemeye devam edeceklerini söylemiş oldu. Bu açıklamalara gore, ikimiz de piyasadaki genel görüşe paralel olarak, Nisan’daki PPK toplantısında faiz indirimi ihtimalinin ortadan kalktığını düşünüyoruz. Ayrıca, son kur gelişmelerinin peşinden daha ilkin 2021 Nisan’da kabaca yüzde 17 seviyesinde zirve yapmasını beklediğimiz TÜFE enflasyonunun artık 2021 Mayıs’ta yüzde 18’e yaklaşabileceğini hatta bu seviyeyi bir miktar aşabileceğini, çekirdek TÜFE enflasyonunun ise bu süreçte yüzde 19’u geçebileceğini düşünüyoruz. Sonrasında da, kurda ek kıymet kayıpları görülmese bile TÜFE enflasyonunun senenin başlangıcında meydana getirilen öngörülerin fazlaca üstünde bir patikada, yüzde 17 civarı seviyelerde dengeleneceği görülüyor. Enflasyonda bu görünümün kısa vadede para politikasında bir gevşemeye izin vermediğini düşünüyoruz. Sıkı para politikası duruşunun korunmasıyla kurda ek kıymet kayıpları önlenirse, üçüncü çeyrek içinde, muhtemelen 2021 Ağustos ya da Eylül’de fazlaca kademeli bir faiz indirim süreci başlatılabilir.

“Ölçülü de olsa bir faiz artırımı olasılık dışı değil”

Yatırım Finansman Ekonomisti Erol Gürcan: TCMB’nin yüzde 19 seviyesindeki siyaset faizini durağan(durgun) tutmasını bekliyoruz. Başkan değişimi sonrasında ilk tahminimiz ölçülü de olsa bir faiz indirimi yapılabileceği yönündeydi. Sadece bu süreçte kurda yaşanmış olan oynaklık, kontrollü normalleşme adımlarıyla öne çıkan birikimli maliyet tesirleri, emtia fiyatlarındaki yükseliş eğilimi benzer biçimde unsurların enflasyon görünümü üstünde ciddi risk oluşturması sebebiyle bu ayki toplantıya yönelik baz senaryomuzu siyaset faizinin durağan(durgun) tutulacağı yönünde revize ettik. Kur-emtia tutarları kaynaklı gelişmelerin ÜFE tarafına daha süratli, talep koşullarına bağlı olarak TÜFE’ye bir miktar gecikmeli olarak yansıması ile baz tesirleri kaynaklı olarak 2021 Nisan-Mayıs aylarında enflasyonda yıl içi zirvenin görülmesi olası. Zirvenin görüleceği seviyeye ve bu seviyelerin kalıcılığına bağlı olarak, baz senaryomuz olmasa da, 15 Nisan’da ya da 6 Mayıs’taki PPK toplantılarında, ölçülü de olsa bir faiz artırımının olasılık dışı olmadığını not etmekte yarar var.