Michelangelo’nun Davut Heykeli Hakkında İlginç Bilgiler

Tekrardan Doğuş anlamına gelen Rönesans, Orta Çağ sonrası 15. ve 16. yüzyılda İtalya merkezli olarak tüm Avrupa’yı sararak sanat, bilim, felsefe ve mimarlıkta mühim eserlerin verildiği bir dönemdir. Michelangelo, şüphesiz bu devrin en meşhur sanatçılarından bir tanesidir. Michelangelo’nun en meşhur ve mühim eseri ise periyodunun klasik anlayışını en iyi şekilde yansıyan Davut heykelidir.

Günümüzden yüzlerce yıl ilkin Michelangelo tarafınca yapılmış olan Davut heykeli, bugün bile sanat dünyasının en mühim eserlerinden biri olarak kabul ediliyor. Davut heykelinin hem yapılış hikayesi hem de yapıldıktan sonrasında başına gelenler o devrin sanat anlayışını ve sanatçıların yaşadıklarını en gerçek haliyle bizlere konu alıyor. Gelin Michelangelo’nun Davut heykeli hakkında azca malum garip bilgilere yakından bakalım.

Michelangelo’nun Davut heykeli hakkında garip bilgiler:

Davut heykeli düşündüğünüzden oldukça daha büyük:

Yapıldığı periyodu, mermerini ve detaylarını düşündüğünüz süre Davut heykelinin birkaç metrelik bayağı bir heykel bulunduğunu zannedebilirsiniz. Sadece Davut heykeli 5 metreden daha uzun bir yüksekliğe ve ortalama 6 ton ağırlığa haiz bir heykeldir. Toskana, Carrara’da bulunan taş ocaklarından çıkarılmış tek parça beyaz bir mermerden meydana getirilen heykel, düşündüğünüzden hem daha ağır hem de daha uzun bir yapıdadır.

Michelangelo, Davut heykelini tek başına yapmadı:

Rönesans’da sanat emek harcamaları, bu çalışmaya destek veren bir kişinin istediği şeyi meydana getirecek sanatçı bulması ile başlıyordu. Davut heykelinin ilk sipariş edilmiş olduğu şahıs İtalyan heykeltıraş Agostino’ydu. 1464’te heykeli hayata geçirmeye başladı sadece bacakları yaptıktan sonrasında işi bıraktı. Peşinden devrin meşhur sanatçılarından Donatello ve Antonio Rossellino tekrardan heykel üstünde çalışmaya başladılar. Sadece onlar da işi bıraktı ve yarım kalmış heykel 26 yıl süresince bir köşede bekledi. 1500 senesinde bu iş Michelangelo’ya teklif edildi. Michelangelo, 1504 senesinde hemen hemen 29 yaşlarındayken Davut heykelini tamamladı.

Davut heykeli, benzerlerine {hiç de} benzemiyor:

Davut, İncil’de Goliath ile savaşan ve bu savaşı kazanan bir karakter olarak anlatılır. Donatello ve Verrocchi benzer biçimde adlar, Davut’u daima Goliath’ı yenik etmiş muzaffer bir asker olarak göstermişlerdir. Michelangelo ise Davut karakterine bambaşka bir açıdan yaklaşmış ve onun Goliath ile savaşmadan önceki bir versiyonunu yaratmıştır. Uyguladığı bu benzersiz teknik sonraki yıllarda yaratı veren Rönesans sanatçılarına büyük bir esin vermiştir. 

Davut, Floransa Katedrali’nin çatısına yerleştirilen heykellerden biri olacaktı:

O dönem Floransa Katedrali benzer biçimde büyük dini binaların çatılarına dini figürlerin heykellerini yapma modası vardı. Davut da bu heykellerden biri olması için düşünülmüştü. Sadece boyu ve ağırlığı sebebiyle Floransa Katedrali’nin çatısına çıkarılması imkansızdı. Leonardo da Vinci, Botticelli , Giuliano da Sangallo, Filippino Lippi , Cosimo Rosselli benzer biçimde mühim adların olduğu bir komite, Davut heykelinin Piazza della Signoria’ya yerleştirilmesine karar verdi. Davut heykeli bugün Floransa’da bulunan Galleria dell’Accademia’da sergilenmektedir. 

Davut heykeli bir dönem özgürlüğün sembolü oldu:

Bugün italya’ya bağlı bir bölge olsa da Floransa uzun seneler kendi başına bir cumhuriyetti. Küçük bir devlet olduğundan sık sık başka devletler tarafınca tehdit ediliyordu. Bu şekilde bir dönemde Davut heykeli, özgürlüğün sembolü oldu. Goliath ile savaşmadan önceki sivil Davut’u gösterdiği için savaş karşıtlığını da sembolize etti.  Giorgio Vasari’ye bakılırsa Davut heykeli, Florsansa’nın sivil yapısını ve özgürlüğünü uzun seneler temsil etmiştir. 

Davut heykeli tarihinde iki kez saldırıya uğradı:

Heykelin zarar görmüş olduğu saldırılardan ilki aslen birazcık kaza ile oldu diyebiliriz. 1527 senesinde meydana gelen Mecidi karşıtı protestolar esnasında isyancılardan birini fırlattığı iskemle Davut’un koluna çarptı ve değişik noktalarda hasar yarattı. İkinci saldırı ise kasıtlıydı. 1991 senesinde İtalyan bir sanatçı, Davut heykelinin sergilendiği Galleria dell’Accademia’ya gizlice bir çekiç soktu ve heykele saldırarak bir parmağını parçaladı.

Bu iki saldırı da halledilebilir hasarlar verdi sadece Davut heykeli aslolan hasarı her gün alıyor. Heykeli görmek için dünyanın dört bir yanından sayısız gezgin her gün Galleria dell’Accademia’ya geliyor. Heykelin çevresinde yürüyenlerin oluşturduğu tertipli titreşim, heykel için bir deprem tesiri yaratıyor. Bu tesir sonucunda heykelin bilhassa bacak kısmı tertipli olarak aşınıyor ve çatlıyor. 

Kraliçe Victoria, Davut heykelini sansürledi:

Toskana Büyük Dükü, 1857 senesinde Davut heykelinin bir kopyasını Kraliçe Victoria’ya armağan etti. Sadece kraliçe, heykeli çıplak görünce şoke oldu. Victoria & Albert Müzesi’ne yerleştirilmeden ilkin açıkça görülen cinsel organının üstüne alçıdan bir incir yaprağı örtülmesini emretti. Klasik Hıristiyan sansürü olarak malum bu teknik, cinsel organı ile beraber gösterilen pek oldukça heykel üstünde bugün bile uygulanmaktadır. 

Davut heykeli kusursuz değil:

Yüzlerce yıl süresince Davut heykeli hepimiz için klasik sanat mükemmelliğinin nadide ve kusursuz bir örneği olarak görüldü. Ta ki Stanford Üniversitesi tarafınca meydana getirilen bir incelemeye kadar. İnceleme sonunda görüldü ki Davut’un sağ göz ileri doğru, sol gözü ise uzaklara bakıyor. Kısaca Davut şehla. Yüzlerce yıl süresince fark edilmeyen bu kusurun, Michelangelo tarafınca heykele kusurlu bir kalite kazandırmak amacıyla kasıtlı olarak yapıldığı düşünülüyor. 

Antik Yunan heykelleri ile Davut içinde büyük benzerlik var:

Davut heykeli benzersiz bir yapı olarak görülse de aslen Rönesans döneminde tekrardan canlanan Antik Yunan kültürünün bir yansımasıdır. Klasik ve Helenistik dönemde meydana getirilen genç Apollon heykelleri ile birebir benzer olduğu noktalar bile vardır. Yana kaymış ağırlığı, çıkıntılı kalçası da arketip klasik kontrapposto duruşunda. Floransa mühüründe yer edinen Antik Yunan kahramanı Herkül’ün tasvirine benzediği de bir gerçek.

Davut heykelinin kime ilişik olduğu hala tartışılıyor:

Davut heykeli Michelangelo tarafınca yapılmış oldu evet fakat kime ilişik? 2010 senesinde bir münakaşa başladı. Floransa şehri de İtalya devleti de heykelin kendilerine ilişik bulunduğunu savundu. Heykel 1873 senesinde beri devletin işlettiği Galleria dell’Accademia’da sergileniyor. Sadece öncesinde 500 yıl süresince Floransa şehrinin işlettiği Piazza della Signoria’da sergileniyordu. Davut heykeli şehrin mi yoksa devletin mi tartışması hala sürüyor. 

Rönesans periyodunun en meşhur sanatçılarından olan Michelangelo tarafınca meydana getirilen Davut heykeli hakkında azca malum bazı bilgilerden bahsederek heykel ile ilgili mühim bilgileri paylaştık. Davut heykelini beğeniyor musunuz? Düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.